Deel twee:
Adam en Eva en de verleiding van de kroket

Blog Het Recht NL
Gepubliceerd: 2 juni 2012

afbeelding 2Er ontstond, onder meer naar aanleiding van de vorige 'Blog', wat beroering over 'Eerlijke Foto', een 'bedrijf' dat als stroman van ANP en Hollandse Hoogte foto's aanbiedt voor bedragen van rond de € 3. Foto's waarvan ANP en Hollandse Hoogte over de rechten beschikken plus foto's van fotografen die werk in stock hebben gegeven. Professioneel gemaakte foto's die worden aangeboden aan particulieren. Met daarbij de belofte dat misbruik door particulieren zal worden voorkomen en dat middels een bureau dat het hele internet afspeurt zal worden opgetreden tegen mogelijke inbreuken ter waarde van drie eurootjes. De vorige Blog is hier na te lezen.

Waarom het woord bedrijf tussen aanhalingstekens? Eerlijke Foto is geen bedrijf, het staat volgens de door ons ingewonnen informatie niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en heeft geen BTW nummer. Wel vreemd. Hoe wil je dan als niet bestaand bedrijf zaken gaan doen? Een conclusie die ik optekende uit de mond van een van de velen die ons de afgelopen week hebben platgebeld: 'Het is een variant op een knullig carnavalsmasker waar twee schijnbaar respectabele bedrijven zich achter verschuilen om stoute dingen te doen'. Natuurlijk is dit wel ietwat té kort door de bocht, ANP en HH staan immers openlijk op de website vermeld. Maar wel is het vreemd om een status te genereren die je niet hebt. Gevolg: De pogingen om rechtstreeks een commentaar te krijgen van 'Eerlijke Foto.nl' strandden door de anonimiteit, er stond zelfs geen adres of telefoonnummer vermeld...

Inmiddels heeft ook de Fotografenfederatie bij monde van haar directeur zich met veel woorden in de discussie gemengd, die in de LinkedIn-groep 'Fotografen ondernemen' is ontstaan. Althans, wie goed leest komt in eerste instantie tot de conclusie dat de Fotografenfederatie pal achter de prijsafbraak van Eerlijke Foto, in casu ANP en Hollandse hoogte staat.

De directeur van de Fotografenfederatie komt tot de conclusie dat de fotografie aan het veranderen is en dat het goed is om op deze nieuwe manier (een deel van) je geld te verdienen. En dat mensen die zich tegen de krokettenprijzen verzetten 'er op uit zijn het auteursrecht om te gooien.' Vreemde uitspraak, je propageert lage prijzen voor de fotografen, die er hun dure brood mee moeten kopen, omdat de markt dat vraagt terwijl je als Federatie juist hun rechten wilt beschérmen. Of vergis ik mij daar in?

Toch zou het een goed standpunt kunnen zijn, Boering heeft hierover ook overleg: 'Je moet begrijpen dat wij de juristen en advocaten naast ons bureau hebben zitten en dat we er via korte lijnen mee overleggen. Zij zijn de specialisten en hebben het juridische inzicht.'

Verder meldt hij: 'Prijzen zijn laag en als ik de bureaus mag geloven zullen ze de komende tijd opnieuw verder dalen. Zowel professionele als particuliere markt. Het licentiesysteem voor auteursrecht zoals we dat al jaren kennen en dat altijd geld heeft opgebracht loopt op haar laatste adem voor wat betreft de prijzen. Slechts weinigen kunnen nog de hoge prijzen vragen die ze altijd kregen voor een plaatsing.'

Een van de stockfotografen die ons belde: 'Maar dat mag toch geen reden zijn om dan maar kamerbreed aan het normale prijspeil te tornen? En wat denkt die Federatie wel, ík ben degene die míjn prijs bepaalt en niet Eerlijke Foto. En ík ben degene die er van moet vreten. Ik betaal die contributie niet voor niets! Die Boering geeft zich wel erg gemakkelijk gewonnen.'

PhotoNmagazines technisch/administratieve man Joep Bär, die zich behalve ICT-er ook afgestudeerd econoom mag noemen: 'Het argument dat je met je tijd mee moet gaan nu de markt om lagere prijzen vraagt is een kulargument. Al van het begin der mensheid wil iedereen de ander winnen voor zijn/haar argumenten, dat is al begonnen in het paradijs toen Eva Adam verlokte met een appel. Het resultaat zie je, de wereld is nooit aan reële prijzen te gronde gegaan. In tegendeel.'

Persfotograaf Wim Hendriks stelde hierna in de discussie op LinkedIn, kennelijk in een poging wat helderheid te verkrijgen, enkele simpele vragen aan Lars Boering over de status van het ingenomen 'standpunt':

  1. Is dat wat je in de bovenstaande discussie hebt aangedragen het officiële standpunt van de Fotografenfederatie?
  2. Wordt dit standpunt door de afgevaardigden van de verenigingen in de Federatie ondersteund?
  3. Wordt dit standpunt ook ondersteund door de verenigingen die via hun afgevaardigden het beleid van de Federatie bepalen?'

Advertentie

Het nieuwe richtprijzenboekje 2019 is uit!

Het richtprijzenboekje dient behalve voor prijsindicatie ook als richtlijn in gerechtelijke procedures bij toewijzing van honoraria en schadevergoedingen bij geschillen. De richtprijzen zijn gebaseerd op onderzoek naar het prijspeil voor publicatie en productie. Bij de prijsberekening worden behalve resultaten van binnenlands onderzoek ook de prijzen van (EU) beheersmaatschappijen zoals het Belgische Sofam meegenomen.

Klik hier voor meer informatie
of om het boekje te bestellen
.

view counter

Het antwoord van Boering kwam binnen het uur: Op alle drie de vragen antwoordde hij met nee. Dit was duidelijk, dus toch niet het standpunt van de Fotografenfederatie c.q. de beroepsverenigingen?

Boering maakt hierbij de kanttekening dat er slechts twee van de zeven verenigingen binnen de Federatie verontrust zouden zijn over de mogelijke gevolgen van het 'prijsbeleid' van Eerlijke Foto.

Gemakshalve wordt er hier voorbijgegaan aan het gegeven dat niet alle verenigingen een overmaat aan pers- kunst- en stockfotografen herbergen. De pers- kunst- en stockfotografen zijn echter wél degenen over wie het hier gaat. Organisaties die hoofdzakelijk publieksfotografen of reclamefotografen herbergen zouden mogelijk geen uitgesproken mening over de prijsafbraak hebben omdat het hen niet raakt, net zo min als bijvoorbeeld de Nationale Bond van Lutherse Brandweerlieden.

De groep fotografen waar het hier wél over gaat bestaat ook uit níet georganiseerde fotografen of fotografen die aangesloten zijn bij andere organisaties. Zoals de persfotografen van de Vereniging Media Belangen, wiens voorzitter Roel Dijkstra ons belde om, namens zijn vereniging, het ongenoegen te uiten over de hele zaak en over de Fotografenfederatie dan wel haar kennelijk toch solo opererende directeur, zoals Boering op de bovenstaande vragen van Wim Hendriks in de LinkedIn-discussie moest toegeven.

Wat ook niet mag worden vergeten is dat wij het hier niet over het eiland Nederland hebben, maar dat de foto's de wereld over gaan. Het verhaal Getty, ANP en Hollandse Hoogte is een internationaal verhaal. Tijdens de onlangs gehouden aandeelhoudersvergadering van de Belgische fotografenauteursmaatschappij, de coöperatieve vennootschap SOFAM, die in het Huis der Auteurs te Brussel nauw samenwerkt met de internationaal opererende auteursmaatschappijen SCAM en SACD en die tezamen wereldwijd 65.000 auteurs vertegenwoordigen, werd in de wandelgangen de verontrusting en afkeuring uitgesproken over het fenomeen Eerlijke Foto. Ook van de kant van Nederlandse auteursrechtspecialisten komen identieke geluiden. Van opmerkingen van de kant van een van de Burafomensen van het eerste uur, begrepen wij dat deze aandacht zou gaan besteden aan dit geval middels publicatie in vakorganen.

Gelukkig doet niet ieder stockbureau mee aan nergens toe dienende prijsafbraken: Een Brusselse bron meldde dat Corbis nooit voor deze weg zou kiezen, hetgeen weer hoopvol stemt.

Inmiddels heeft ook Louis Zaal, eigenaar van Hollandse Hoogte, kennelijk hiertoe verzocht door Lars Boering, zich in de LinkedIn-groep gemeld. Dit schept duidelijkheid, hij zou immers een van de motoren achter de prijsafbraak zijn en zal derhalve de zakelijke beslissing die hieraan ten grondslag ligt zeker kunnen verhelderen:

Beste Wim (Hendriks), Lars (Boering),
Het is jammer dat het maar een discussie tussen twee personen blijft en dan ook nog zwart/wit. Natuurlijk wist HH dat dit een omstreden initiatief zou zijn. Daarom ook alleen materiaal van fotografen die uitdrukkelijk hebben ingestemd. Het is uitdrukkelijk en alleen bedoeld voor consumenten, die anders geen toegang hebben tot onze fotografie. Een prachtig podium, omdat tot nu toe de fotoredacteuren bepalen wat die consument mag zien. Het is een experiment om te leren hoe die consumentenmarkt er uit ziet. Wij hebben de oplossing niet, maar het is spannend de nieuwe mogelijkheden die internet geeft te ontdekken.

Louis Zaal heeft kennelijk nooit beseft dat zíjn fotoredacteuren bepalen wat er door Hollandse Hoogte wordt aangeboden, die vlieger van keuzevrijheid van het publiek c.q. de klant gaat niet op. Bovendien is de consument in staat van veel en misschien zelfs meer foto's dan hij kan bevatten, kennis te nemen via het internet.

Ook is het Louis Zaal kennelijk ontgaan dat échte bedrijven hun assets niet bij wijze van experiment in de waagschaal van de dumpprijzen gaan stellen, maar eerst gedegen marktonderzoek doen. In ieder geval is een bedrag van € 100 tot € 300 per fotograaf per jaar de moeite niet voor een serieus fotograaf die voor één foto al gauw € 60 tot € 500 ontvangt. Dat iedere deelnemende fotograaf honderd krokettenfoto's per jaar zou gaan verkopen lijkt in Nederland trouwens onwaarschijnlijk. Bedrijfeconomisch gezien zou je dan beter de rechten voor particulieren vrij kunnen geven, alleen de factuur en administratieve afhandeling kosten al zo'n € 3,- per foto. Door helemaal dit pad niet in te slaan voorkom je dat in rechtszittingen in het verweer door slimme juristen verwezen wordt naar de 'geldende krokettenprijzen' wanneer er eerlijk-broodprijzen aan de inbreukmaker worden gevraagd, zoals mij werd medegedeeld van de zijde van enkele auteursrechtspecialisten.

Maar misschien vergis ik mij wel heel erg en zijn kroketten in plaats van een goedbelegde boterham veel smakelijker, voedzamer en gezonder. Ten slotte is dat paradijs nou ook weer niet alles, een van mijn familieleden heeft er ooit een rib verloren met desastreuze gevolgen. Dus mogelijk horen wij binnenkort uit Adams mond: 'Liefste Eva, doe mij nog maar zo'n lekkere stevige kroket, nu we geen appels meer kunnen betalen.'

Naschrift:

Gelukkig is er nog hoop. Net na het afsluiten van dit blog kwam er op de redactie een persbericht binnen met een verwijzing naar de website van het gerenommeerde Fonds Pascal Decroos. Hier staat een interview naar aanleiding van een nieuw initiatief van twee Belgische fotografen. Het klinkt in mijn oren in ieder geval een stuk gezonder dan de geluiden die wij de laatste tijd horen van ondernemers en hun adviseurs over aan fotografen min of meer opgelegde nieuwe 'verdienmodellen'. En het verdient zeker navolging. U kunt het hier lezen: www.fondspascaldecroos.org.

In een volgende editie komen wij hier op terug.

view counter