Stockbureau

Geen auteursrecht op stockfoto’s?

Op verschillende websites duiken artikelen op met de conclusie dat er geen auteursrecht berust op stockfoto’s.[1] De schrijvers van deze artikelen komen tot deze conclusie op basis van een recent gepubliceerd vonnis van de rechtbank Zaandam.[2]

In deze zaak maakte een websitehouder een foto van een temperatuurmeter van een auto op zijn website openbaar. De beeldbank Masterfile, dat gerechtigd is op te treden voor haar fotografen, vordert een verklaring voor recht dat de websitehouder inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht op de foto en vordert de betaling van € 1350, = vermeerderd met een opslag van 100%, de wettelijke rente en de proceskosten.

De websitehouder brengt als meest vergaande verweer tegenin dat dat er geen auteursrecht op de foto berust en dat indien er wel auteursrecht op de foto berust, Masterfile niet de auteursrechthebbende is.

Lumen Photo, nieuwe beeldbank

Ondanks de 'malaise in de fotografie' blijkt er nog steeds belangstelling voor goed beeld. En is er ook de bereidheid om in het werk van goede fotografen te investeren. Onlangs kwam er een beeldbank bij, De Beeldunie. Ook president Alfonso Gutiérrez van de internationale organisatie CEPIC (Coördination of European Picture Agencies Stock, Press and Heritage, een organisatie van zo'n duizend beeldagentschappen en fotoarchieven) laat zich in dergelijke bewoordingen uit en pleit tevens voor betere bescherming van tegen inbreuken op rechten van online beelden.

Roland Buiting, oprichter van Lumen Photo aan het woord:

Lumen Photo is Nederlands jongste beeldbureau. Onze beeldbank verschaft fotoprofessionals, art-buyers en beeldredacteuren toegang tot de collecties van getalenteerde Nederlandse en Vlaamse fotografen. In de beeldbank vind je de mooiste portretten van personalities uit binnen- en buitenland en opwindende popfotografie van toonaangevende internationale artiesten.

De stijl van onze Lumen-fotografen mag dan wild uiteen lopen, van autonoom tot corporate, van rauwe werkelijkheid tot gestileerde realiteit, wat onze fotografen verbindt is talent, een oog voor het buitengewone en het streven naar perfectie. De Lumen-fotografen behoren tot de beste in het vak. In onze eigentijdse beeldbank telt elke foto, is ieder beeld een klein (of groot) meesterwerk op zich.

Roland Buiting was voorheen beeldredacteur bij opinieblad Elsevier en weekblad Nieuwe Revu. Hij bespeurde gaandeweg een zekere onvrede bij zichzelf:

Vakorganisaties willen rechtszaak aanspannen tegen De Persgroep

De vakorganisaties NVJ, DuPho en de FLA hebben gedreigd De Persgroep voor de rechter te dagen wanneer De Persgroep geen overleg wil voeren over haar nieuwe inkoopvoorwaarden voor freelancers. Tot dusver heeft De Persgroep geen enkele interesse de op 1 juni aangepaste voorwaarden te bespreken met deze organisaties die namens hun achterban overleg willen.

De organisaties schrijven in hun uitnodiging onder meer: ‘Het doel van dit overleg is de Algemene Voorwaarden zodanig te wijzigen dat voornoemde bezwaren (zoals overdracht van rechten en het verbod voor anderen te werken evenals de 'contractbreuk' om je door Pictoright te laten vertegenwoordigen, red) worden weggenomen. Deze uitnodiging ontvangt u tevens in het kader van artikel 6:240 Burgerlijk Wetboek dat ons als beroepsverenigingen de mogelijkheid biedt de Algemene Voorwaarden door de rechter te laten toetsten. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat het zover niet hoeft te komen en hoop ik dat wij elkaar op 2 juli treffen voor een constructief overleg.’

Fotografen pikken krokettenprijzen van Hollandse Hoogte niet

200 van de 500 fotografen die voor Hollandse Hoogte werken zijn bepaald niet gelukkig met de nieuwe tariefstructuur. Men is het niet eens met contracten waarbij Hollandse Hoogte grote hoeveelheden foto’s voor krokettenprijzen slijt. Waarbij foto's vanaf 1 euro per stuk de deur uit gaan. Het verdienmodel is dat de fotograaf hiervoor minder dan de helft krijgt, voor Hollandse hoogte maken de vele kruimels van de rest een royale taart.

Augustus van vorig jaar vroegen 180 fotografen per brief aan de directie om meer en vooral betere communicatie, een minimumprijs en de mogelijkheid foto’s uit te sluiten van de volumedeals. Iets waar de fotografen krachtens de auteurswet zeker recht op hebben.

Al eerder gaf directeur Bas van Beek, samen met ANP, er blijk van de eigen omzet voor te laten gaan boven een behoorlijk inkomen van de aangesloten fotografen, dit middels een buikspreekpopfirma 'Eerlijke Foto', waar foto's werden gesleten voor een prijs waar je nog geen krop sla van kunt kopen. Wat dat eerlijk in dit verband betekent is maar zeer weinigen duidelijk.

Bespiegelingen aan de vooravond van een beurs

De eerste Professional Imaging die ik meemaakte voelde als een grote gok betreffende het welslagen. Met de laatste Profoto in Den Haag nog in gedachten. Deze traditionele beurs kalfde zienderogen af. De laatste editie zag ik daar trieste mannen in lege stands die je aankeken met een smekende blik: "Kom alsjeblieft bij mij, verkopen hoeft niet, maar aanspraak...

Lege gangpaden en babbels

De beurs had nog gered kunnen worden. Met een militaire oefening in de gangpaden, dat leek nog wel het meest zinvolle en nog veilig ook: publiek kon onmogelijk door een granaat worden getroffen.

Wat wel bleef waren de soms saillante verkoopargumenten. Een wel zeer merkwaardige kwam van de man de flitsers verkocht met het aanzien van langwerpige koektrommels. Paar knullige kleppen er op. "De flitsers zijn rechthoekig. Omdat de sluiter van een camera ook rechthoekig is maak je met een rechthoekige reflector een bijzonder efficiënt gebruik van je flitsvermogen en dus van het rendement. Je verdeelt hiermee het licht over het gehele beeld. Een ronde reflector doet dit niet, daar gaat veel licht verloren. " Ik vertelde hem dus dat wij niet tot zaken konden komen: "Jammer, ik heb een Rolleiflex en dat beeld is vierkant..." Er is zo hier en daar nog steeds niets veranderd in dozenschuifland...

Pictoright en de badeenden van de Gemeente Rotterdam

Het Gemeentearchief Rotterdam neemt het niet zo nauw met de auteursrechten van fotografen en andere beeldmakers. Jarenlang hebben er beelden zonder toestemming van de makers online gestaan. Bovendien heeft het archief tegen marktprijzen afdrukken en downloads van beschermde werken aan bedrijven en particulieren geleverd.

De Gemeente Rotterdam stelt zich kennelijk op het standpunt dat zij foto's, al dan niet speciaal voor het Gemeentearchief gemaakt of nog te maken, vrijelijk moet kunnen publiceren. Dit om den volke kond te doen hoe Rotterdam er uitzag en hoe de stad er tegenwoordig hoe langer hoe meer níet uit gaat zien.

Het bestaande fotoarchief is deel één van de zaak. Hoe men in de toekomst denkt te om te gaan met de auteursrechten is een tweede deel. Voor nieuw te maken werk deed de 'slimme' Gemeente een oproep, twee saillante passages werden door ons geaccentueerd:

Fotografen gezocht
Het Stadsarchief Rotterdam zoekt enthousiaste fotografen voor het vastleggen van het dagelijks leven in de stad. Eeuwige roem ligt in het verschiet. De gemaakte foto’s worden opgenomen in de collectie van het archief, het openbare geheugen van Rotterdam. Zo blijft een representatief beeld van de stad bewaard voor de toekomst.

Machiel de Vos

“Vijfentwintig jaar actief geweest als freelance natuurfotograaf, naast mijn baan. Nooit een stockbureau nodig gehad, ik had altijd voldoende werk”, zegt Machiel de Vos met enige voldoening als ik vraag naar zijn eventuele betrokkenheid bij het teloorgaan van het eens grootste natuurstockbureau van ons land. Hij maakte ruim 60 reizen wereldwijd, vaak met zijn vrouw Klaske. Zijn foto’s en reisreportages kwamen in boeken, tijdschriften (o.a. Grasduinen) en kalenders. Langzamerhand doet hij het qua reizen wat rustiger aan, maar een nieuw boek is net uit.

Project

Kort na zijn pensionering zocht Machiel de Vos een nieuw doel als fotograaf. Hij was tot dan projectleider bij een landelijk werkend ingenieursbureau en zijn half april j.l. verschenen fotoboek ‘Havelterzand’ heeft hij ook als project aangepakt. Een flink project, omdat concept, fotografie, vormgeving en eindredactie van hem zijn, en hij het bovendien zelf heeft uitgegeven.
“Je moet er wat voor doen. Mijn projectervaring hielp bij het op de rit zetten van het boek, te beginnen met ‘in welk programma maak je het’? Toevallig ontmoette ik hier een lithograaf die ik nog uit mijn vorige woonplaats kende en hij gaf me een paar nuttige tips. De ontwikkeling van analoog naar digitaal heb ik binnen het Natuur Fotografen Gilde meegemaakt, waarvan ik tot een paar jaar geleden lid was. De overstap naar digitaal zette ik in 2007.

Nieuwe prijs, de Blikken Camera

Op de beurs Professional Imaging was er een tentoonstelling te zien van de laatste Zilveren Camera. Met werkelijk prachtig werk. Voor wie het nog niet wist volgt hier (een deel van) het mission statement van de Zilveren Camera:

De stichting De Zilveren Camera heeft als taak de kwaliteit van de fotojournalistiek in Nederland te verhogen, een opdracht die stamt van de oprichters in 1949. Het huidige bestuur koestert die gedachte tot op de dag van vandaag.
(….)
Het belangrijkste instrument voor de stichting is de jaarlijkse wedstrijd om de Zilveren Camera: de beste nieuwsfoto, omringd door prijswinnaars uit verschillende categorieën. De website, de tentoonstellingen en het jaarboek zijn de belangrijkste uitingen van de Zilveren Camera. Het gaat niet alleen om een onderlinge wedstrijd: de Zilveren Camera wil ook de verworvenheden van de fotojournalistiek tonen aan een groot publiek.

Nog één maal Foto Natura

Klik hier voor de column van 8 januari 2014 resp. het vervolg van 16 januari 2014.

Zoals iemand tegenover mij opmerkte, dit lijkt een continuing story. En dat klopt. Er was op het redactieadres een driftig email- en telefoonverkeer, ik dacht op een gegeven zelfs dat ik blond was, een jurk aan had en de naam Antoinette Hertsenberg droeg. Hetgeen niet écht vreemd genoemd kan worden. Uit dit communicatieverkeer kwamen veel eensluidende gegevens naar voren.

De eigenaar van Foto Natura bv, PXRS Unlimited bv en Picture Box bv, Danny Ellinger, suggereert graag dat hij zijn rechtenstudie aan de VU heeft afgerond en de titel Meester in de Rechten mag voeren. Het blijkt dat hij deze titel waarschijnlijk niet bezit, hij heeft de studie niet afgerond. Volgens een van de advocaten die ik afgelopen week sprak zou het onrechtmatig voeren van een dergelijke titel zelfs strafbaar zijn.

Faillissement stockbureau ‘Foto Natura’, vervolg op column 8 januari

De Fotografenfederatie wil in het onderzoek naar de gang van zaken bij Foto Natura ook opkomen voor niet leden van de fotografenorganisaties. De directeur, Lars Boering verklaarde hier over:

Wij zijn er voor professionals en ik ben er achter dat er wel heel veel amateurs (en daardoor kwetsbaar voor Ellinger) betrokken zijn. Die zijn allemaal niet aangesloten. Het is echter zo'n slecht voorbeeld voor de branche dat die mee kunnen liften op dit onderzoek. Ik stuur ze allemaal naar de curator om in ieder geval hun claim in te dienen.

Faillissement stockbureau ‘Foto Natura’

Op 19 december 2013 werd het faillissement uitgesproken van ‘Foto Natura’. Hoewel al bekend was dat Foto Natura, mogelijk als gevolg van jarenlang mismanagement, in zwaar weer verkeerde was het breekpunt de Belgische fotograaf David Patyn die via een kort geding zijn recht haalde. ‘Foto Natura’ werd veroordeeld op korte termijn rond de € 5.000 te betalen en dat betekende voor het stockbureau het definitieve eindpunt: www.kvk.nl/handelsregister/zoekenframeset.asp?zk=0&url=https://diensten.kvk.nl/TST-BIN/FU/TSWS001@?BUTT=350230150000

De zaak kroket

Onze twee recente juridische blog's over 'Fotografie voor krokettenprijzen' betroffen de particulieren plaatsingsrechten voor beelden uit de archieven van Hollandse Hoogte (HH) en het ANP. Eenmalige plaatsingen op websites door particulieren kunnen via een obscure site 'EerlijkeFoto.nl' verkocht worden voor prijzen van plusminus € 3,50. De reden is dat ANP en HH menen dat zo het misbruik door jattende particulieren tegen is te gaan, tezamen met de vrome verwachting dat deze dan ook gaan betalen.

Adam en Eva en de verleiding van de kroket

Er ontstond, onder meer naar aanleiding van de vorige 'Blog', wat beroering over 'Eerlijke Foto', een 'bedrijf' dat als stroman van ANP en Hollandse Hoogte foto's aanbiedt voor bedragen van rond de € 3. Foto's waarvan ANP en Hollandse Hoogte over de rechten beschikken plus foto's van fotografen die werk in stock hebben gegeven. Professioneel gemaakte foto's die worden aangeboden aan particulieren. Met daarbij de belofte dat misbruik door particulieren zal worden voorkomen en dat middels een bureau dat het hele internet afspeurt zal worden opgetreden tegen mogelijke inbreuken ter waarde van drie eurootjes. De vorige Blog is hier na te lezen.

Wetenschap en beeldmakerij

Wetenschappers ontdekken vaak opzienbarende zaken, ontdekkingen waar iedereen echt op zat te wachten. Mijn oog werd van de week getroffen door een artikel over een wel zeer belangrijk onderzoek door een aantal 'universiteitsbewoners', gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift 'Media Psychology', nr. 14-2011 met als titel 'The Power of Pictures: Vertical Picture Angles in Power Pictures'.
In het algemeen wordt aangenomen dat het onderwerp krachtiger wordt afgebeeld van onderen en minder krachtig wordt vanuit een hoog standpunt. Een vraag bij het onderzoek was of de media daar daadwerkelijk gebruik van maken. En er ook gebruik van maken om individuele verschillen in macht te laten zien.

Wil Meinderts

Sinds juli dit jaar woont Wil Meinderts op zo’n tweehonderd meter van de Waaldijk, waar hij eerst noordelijker in een Linge-dorpje woonde. Nu zeg maar tegen de rand van het fruitbomengebied aan de overkant, in een buitenwijk van Zaltbommel. ‘Buiten’ zoals je van een buitenfotograaf verwacht.

Jan Vermeer

Steeds vaker kom je Jan Vermeer tegen. Genoemd als “National Geographic fotograaf”, boegbeeld voor fotoreizen, workshop begeleider, redacteur van een natuurfotoglossy en als maker van fotoboeken. Hij is een van de zeer weinigen die van natuurfotografie kunnen leven. Daarom was hij ook niet bereid om voor een brancheonderzoek al zijn geheimen prijs te geven.

Zeven jaar geleden interviewde ik hem als een vakfotograaf met een passie voor natuur, die begon door te breken. Nu is hij uitgegroeid tot de nummer één in zijn specialisme in onze streken. Het is eigenlijk snel gegaan, maar niet zonder hobbels. Jan Vermeer geldt terecht als pool-specialist, na vele reizen naar de Noord- en Zuidpool streken, waarover hij twee monumentale boeken uitgaf en twee in wat bescheidener uitvoering. Ondanks de succesvolle verkoop ervan, werd de uitgeverij echter meegesleept in het faillissement van het moederbedrijf.