Advertentie
Het nieuwe richtprijzenboekje 2019 is uit!
Het richtprijzenboekje dient behalve voor prijsindicatie ook als richtlijn in gerechtelijke procedures bij toewijzing van honoraria en schadevergoedingen bij geschillen. De richtprijzen zijn gebaseerd op onderzoek naar het prijspeil voor publicatie en productie. Bij de prijsberekening worden behalve resultaten van binnenlands onderzoek ook de prijzen van (EU) beheersmaatschappijen zoals het Belgische Sofam meegenomen.
Klik hier voor meer informatie
of om het boekje te bestellen.
De weg leidt me over heuvels en dalen naar Koen’s deels gerenoveerde boerderij in het Hagelandse Holsbeek. De Duitse herder Lucca bewaakt haar territorium. Ze verwelkomt me met luid geblaf en een uitgebreide snuffel. Ik mag binnen, of ook naar buiten, waar ze een grote stok zoekt om samen mee te spelen. Koen nodigt me uit met koffie en kersentaart op het terras in zijn gulle tuin vol wilde bloemen. Enthousiast vertelt hij over zijn passie voor de fotografie.
Yashica FX3 •
'Op mijn 23e wist ik nog niks van fotografie. Ik ben ermee begonnen toen ik met mijn toenmalige vriendin, die ondertussen al vele jaren mijn echtgenote is, op vakantie was. Met haar Olympus XA-2 compact-camera maakte ik voortdurend foto's van haar. Op het einde van de vakantie vroeg ik haar al eens om opzij te gaan staan zodat ik het achterliggende landschap kon fotograferen (lacht). Mijn moeder had toevallig hetzelfde toestel waarmee ik later dat jaar vliegenzwammen fotografeerde in een donker bos. Eén ervan was heel speciaal: de flits was afgegaan zodat het leek of ik de foto 's nachts gemaakt had. Fotografie begon me te fascineren en ik speelde met het idee om ook zo’n compactcamera te kopen. Gelukkig raadde een collega me aan om meteen te opteren voor een reflexcamera. Op een bepaald moment stond er in de Makro een promotie voor een Yashica FX3 spiegelreflex met een 28-80mm zoom en een flits. Daarmee ben ik heel intensief gaan fotograferen. Het werd een echte hobby! Ik begon mee te doen aan fotowedstrijden en won daar veel prijzen mee. Op tien jaar tijd heb ik heel wat fototoestellen gewonnen, veel geldprijzen en zelfs reizen naar New York, naar Garmisch Partenkirchen en naar Florida. Die laatste reis heb ik verkocht, net zoals de meeste fototoestellen. De geldprijzen waren voor mij immers belangrijker. Fotografie was heel duur. Ik deed alles op diapositief omdat afdrukken niet te betalen waren. Ik was een fervent gebruiker van Cibachrome waarmee ik deelnam aan die fotowedstrijden. Door het winnen van al die prijzen kon ik ruimschoots mijn dure hobby bekostigen. Misschien kon ik er wel iets meer mee doen?'
Biotechniek •
'Ik heb nooit fotografie gestudeerd. Ik had een abonnement op zo'n vier of vijf tijdschriften en daar heb ik alles uit geleerd. Qua opleiding heb ik biotechniek gestudeerd. Ik werkte in de tropische plantenteelt waar ik me bezig hield met in-vitro plantenteelt. Daarna heb ik vijftien jaar als technieker gewerkt in de preventie van ongedierte in Vlaams-Brabant. Het was een heel toffe job. Ik mocht alles zelf regelen en werkte van thuis uit. Om 6:00u 's morgens begon ik en werkte door tot 17:00u zodat ik elke dag twee overuren had. Het gevolg was dat ik vier dagen per week werkte en de overige drie dagen kon fotograferen. Door het winnen van die wedstrijden kreeg ik zelfvertrouwen. Ik besefte dat mijn foto's goed waren en het gaf me ook veel inspiratie. Op een bepaald moment ben ik overgeschakeld naar fotografie in bijberoep, een statuut dat vooral de laatste jaren voor wrevel zorgt omdat de gehanteerde tarieven dikwijls lager liggen dan bij fotografen in hoofdberoep. Ook ik bezondigde mij daar aanvankelijk aan. De voldoening om mijn foto’s gepubliceerd te zien was minstens even belangrijk als wat ik er aan verdiende. Zolang ik mijn onkosten maar kon recupereren was ik al lang tevreden. Voor mij kwam de ommezwaai toen een werknemer van een bekende uitgeverij voor kalenders en postkaarten me liet weten dat ik te weinig vroeg voor mijn foto's. Zij hebben me op het juiste pad gezet.Ondertussen is de stockfotografie vooral door het internet en microstocks wel volledig in elkaar gezakt, maar voor mij betekent het nog steeds een belangrijk deel van mijn inkomen. Ik hanteer vaste tarieven voor het gebruik van mijn foto's, maar de prijs zakt naar gelang het aantal beelden dat de klant afneemt.'
Architectuurfotografie •
'Het fotograferen in bijberoep was leuk, maar het zorgde ook voor frustraties. Grote opdrachten kon ik niet aannemen wegen tijdsgebrek. Ik heb dan twee jaar loopbaanonderbreking genomen om mij helemaal toe te leggen op de fotografie. Bij slecht weer kon ik hier aan mijn huis werken. Bij mooi weer ging ik op pad om te fotograferen. Uiteindelijk was ik al de veertig voorbij toen ik de stap waagde om voltijds beroepsfotograaf te worden. De trigger kwam via mijn vrouw. Zij werkte op een architectenbureau waar ze op zoek waren naar een architectuurfotograaf. Ik ging er langs met mijn portfolio om aan te tonen dat ik het oog had voor vorm en architectuur. Daar kwamen meteen een paar opdrachten uit voor het bureau. Dat was in de periode dat zowat iedereen overschakelde naar digitale fotografie en dat is mijn geluk geweest. Architectuurfotografie werd plots zeer toegankelijk. Tot dan was het beslist één van de moeilijkste specialiteiten in de fotografie, maar als je vandaag de basis onder de knie hebt is het een stuk gemakkelijker dan vroeger, niet in het minst omdat je nu ter plaatse perfecte controle hebt over het resultaat. Sinds die eerste opdrachten zijn er veel architecten bijgekomen. Sommigen zijn al jaren vaste klant.’
Beste foto-blog •
‘Tijdens mijn loopbaanonderbreking begon ik ook te bloggen. Achteraf gezien is dat één van mijn belangrijkste troeven geweest voor mijn latere loopbaan als fotograaf.
Door regelmatig te reageren op andere blogs kreeg ik veel tegenreacties en werd mijn blog door Google als een zeer ‘levende’ site beschouwd. Ik deed dat zeer bewust om hoog te kunnen scoren bij zoekacties. Bovendien won ik de prijs voor de beste foto-blog en dat heeft me bijzonder veel publiciteit opgeleverd in de pers. Het aantal bezoekers steeg naar 1000 per dag. Vaak heb ik grote twijfels gehad over het nut van de tijd die ik aan mijn blog besteed heb, maar ik heb er in elk geval een paar héél grote klanten uitgehaald. Nu heeft Facebook alles overgenomen en zijn de bezoekersaantallen serieus afgenomen. Ik ben er amper nog actief mee bezig, maar dankzij mijn blog word ik nog steeds zeer goed getraceerd via talrijke natuur – en toerismegerelateerde zoektermen in Google.’
Het mooiste dorp van Vlaanderen •
'Ik doe veel architectuur- en interieurfotografie, maar in feite ben ik een buitenmens. Daarom wilde ik ook als natuur- en landschapsfotograaf commercieel gaan werken. Maar hoe kon ik daaraan beginnen? Hoe geraakte ik binnen bij de grootste uitgever? Op een bepaald moment schreef Toerisme Vlaanderen een wedstrijd uit voor het 'Mooiste Dorp van Vlaanderen.' Vijftien dorpen werden genomineerd. Oud-Rekem in Limburg heeft dit uiteindelijk gewonnen, maar ik ging op eigen initiatief alle vijftien dorpen fotograferen: één dorp per dag. Met veel zorg stelde ik een boekje samen van 15 bladzijden; één dorp per bladzijde dus. Ik schreef er een mooie tekst bij en stuurde het als portfolio naar uitgeverij Lannoo. Sindsdien zijn ze klant geworden en heb ik al twaalf boeken voor hun gemaakt. Marketing verloopt voor mij op een intuïtieve manier. Soms krijg ik een opdracht met een erg beperkt budget. 'Kan je het ervoor doen?', vragen ze me dan. Ik zeg dikwijls 'ja', maar heb al vaak mijn broek gescheurd omdat ik er meer energie en tijd in stak dan aanvankelijk gepland. Ik behoud wel de rechten op mijn foto’s. Door ze nadien nog voor andere doeleinden te gebruiken klopt het financiële totaalplaatje uiteindelijk wel. Wat me dikwijls frustreert in de uitgeverij-wereld is de kwaliteit van de afdruk. Je mag nog zo veel tijd investeren in je nabewerkingen, die allerlaatste schakel in heel het proces heb je zelden in handen. Soms gebeurt het dat een uitgeverij één en dezelfde foto gebruikt voor twee verschillenden eindproducten, zoals bijvoorbeeld een kalender en een agenda, en toch stel je dan duidelijk een verschil vast in kleur of contrast. Onbegrijpelijk.'
Everzwijnen •
'Ik ben niet alleen natuurfotograaf, maar ook natuur-belever. Mijn hond Lucca inspireert me soms. Vaak komt zij iets op het spoor dat ik nog niet gemerkt heb, zoals onlangs op de mijnterrills van Maasmechelen waar ik bijna omver gelopen werd door een groep everzwijnen. Omdat Lucca ze al lang voor mij opgemerkt had, kon ik uit haar gedrag afleiden dat er iets te beleven viel. Anders had ik alles gemist. Ik heb er geen foto’s van kunnen nemen, maar achteraf gezien vind dat ik niet eens zo erg. Die ervaring biedt namelijk inspiratie voor teksten die ik regelmatig schrijf voor fotografie- en toerisme-gerelateerde magazines Mijn ambitie is om het schrijven en fotograferen meer en meer te combineren. Ik heb verschillende ideeën voor eigen uitgaves, maar de tijd ontbreekt om er daadwerkelijk aan te beginnen. Voorlopig beperk ik me op dat vlak tot de jaarlijkse agenda ‘Vlaanderen in 52 ontdekkingen’
Koeien •
‘Wanneer ik fotografeer hecht ik veel belang aan het reportage-gehalte. Ik streef naar realistische, herkenbare beelden maar vanuit verrassende invalshoeken of bijzondere lichtomstandigheden. Ik gebruik nooit filters en zal bijvoorbeeld ook geen waterlopen fotograferen met lange sluitertijden. Dergelijke beelden kunnen wel mooi zijn op zichzelf als solitair beeld, maar ze passen niet in een reportage. Ik vertel graag een verhaal in mijn landschapsfoto's. Er moet iets in gebeuren. Dat is niet gemakkelijk omdat een landschap per definitie statisch is. Vroeger zou ik elke mens eruit gehaald hebben. Alstublieft geen auto's, geen fietsers, geen wandelaars in beeld! Nu wacht ik soms tot ze te voorschijn komen. De foto van de koeien op de ring rond Brussel is een mooi voorbeeld van een ‘verhalende’ landschapsfoto. In één beeld leg ik het contrast vast tussen het stedelijke én het landelijke aspect van Brussel. Door die foto ben ik trouwens meer en meer koeien gaan fotograferen, niet om commerciële redenen want het brengt me niets op. Een koe is een eerder banaal onderwerp. Het is een vlees-product dat geconsumeerd zal worden, en dat past niet bij het romantische beeld van het lieve dier in de wei. Ik zie het als een hobby binnen mijn job en heb er zelfs een Facebookpagina voor gemaakt. Ik ga er nooit doelbewust op uit om koeien te fotograferen. Als ik ergens in België of Nederland een opdracht heb, dan combineer ik dat altijd met vrij werk. Ik heb dus geen emotionele band met koeien, maar puur fotografisch blijft het fotograferen van die dieren een leuke uitdaging. En van het één komt soms ook het ander… Over Facebook is veel te zeggen, maar dat het een sociaal netwerk is dat mensen bij elkaar brengt, dat staat voor mij vast. Via Facebook en de koeienpagina leerde ik iemand kennen die vooral varkens fotografeert. Hij vond het leuk dat er een gelijkgestemde geïnteresseerd was in zijn manier van werken en fotograferen, en we hebben vervolgens eens afgesproken. Een hele namiddag heb ik bij hem tussen de varkens gezeten. De resultaten waren wel leuk, wellicht door de mimiek van de varkens, of zo lijkt het toch, want vaak gaan mensen hun eigen gevoelens projecteren op dieren.'
De banalisering van de fotografie •
'Over Facebook gesproken: ik heb daar een haat-liefdeverhouding mee. Het is beslist een leuk medium, maar soms zou ik het beter gevonden hebben dat het niet bestond. Ik vraag me bijvoorbeeld af hoeveel tijd het me al gekost heeft en hoeveel het me opgebracht heeft. Wat me ook een beetje stoort is dat elke foto verloren gaat in de massa. Soms kom ik op een prachtige pagina en klik maar wat voort, zonder voldoende aandacht te besteden aan elke foto op zichzelf. De vluchtigheid van Facebook banaliseert de fotografie. Daardoor kan ik ook zoveel méér genieten van een tijdschrift met tekst en mooie foto's. Zelf gebruik ik Facebook alleen foto-gerelateerd. Vroeger heb ik veel gehad aan mijn blog. Nu heeft Facebook dat overgenomen.' Je kan er een zeer groot publiek mee bereiken. Zo ga ik binnenkort enkele fotografie-workshops geven met de nadruk op de natuur-beleving. Dankzij Facebook lopen de inschrijvingen vlotjes binnen. Dit gaat in samenwerking gebeuren met Zeiss en Tamron. De deelnemers zullen aan de lijve kunnen aanvoelen wat het verschil is tussen die twee totaal verschillende types van lenzen.’
Workshops •
‘Een leven als zelfstandige heeft ook nadelen. Zo hebben we 20 jaar geleden deze boerderij gekocht met de bedoeling om ze op een rustig tempo te renoveren. Sinds ik echter voltijds beroepsfotograaf ben, is het zeer moeilijk om hiervoor tijd vrij te maken. In feite is die tijd er wel, maar met mijn gedachten zit ik 7 dagen op 7 in de fotografie-wereld. Nu ja, we klagen niet. Structureel is de boerderij zo goed als af en het is hier gezellig wonen. En, we hebben heel veel ruimte! Ik ben van plan om het dak van het schuurgedeelte helemaal te vernieuwen. Zo ga ik een fantastische ruimte van 120m2 creëren waar ik een geweldige studio van kan maken. Daar wil ik ook workshops geven en gast-docenten uitnodigen. In de voormiddag kunnen we dan gaan fotograferen in de heuvels van het Hageland en in de namiddag kunnen we ons concentreren op de workflow: hoe op een efficiënte manier de beelden verwerken. Dit zijn weliswaar allemaal verre toekomstplannen...’
2000 unieke bezoekers per dag •
'Ik zou het nog even willen hebben over mijn website 'www.fotogeniekbelgie.be'. Er staan duizenden foto's op van steden, landschappen en natuur. In principe is dat een commerciële beeldbank, gericht naar uitgeverijen, maar de site heeft ook enorm veel succes bij particulieren. Heel veel mensen stuurden de site door naar vrienden en kennissen zodat er plots verschillende kettingmails begonnen te circuleren. Op een gegeven moment had ik zelfs tot 2000 unieke bezoekers per dag, waardoor ik moest veranderen van server. Deze site kostte me 500€ per jaar, maar hij is nu gelukkig goedkoper geworden. In totaal zijn er al meer dan een half miljoen unieke bezoekers geweest. Nu haal ik nog steeds zo'n 200 tot 300 unieke bezoekers per dag. Dat is mooi want tussen al die particulieren zitten uiteraard ook potentiële klanten, wat nog maar eens bevestigt hoe belangrijk een website kan zijn voor een fotograaf.’
Tweeluiken •
'Ondertussen werk ik ook gewoon door als architectuur- en interieur-fotograaf. Mijn oudste zoon Kristof studeert ICT. Hij gaat mijn architectuursite www.koendelanghe.com updaten. De homepage moet heel strak zijn, en ik denk dat ik een origineel idee heb: ik wil een diashow installeren van 7 of 8 foto's, meer bepaald tweeluikjes met enerzijds een interieurfoto en anderzijds een toeristische foto. Tussen beide beelden moet er een link zijn: bijvoorbeeld een badkuip in een interieur en daarnaast één in de natuur. Zo is het meteen duidelijk waarvoor mijn fotografie staat: architectuur- en interieurfotografie/ Landschap en toerisme.’
Werken tot na mijn tachtigste •
‘Soms heb ik spijt dat ik pas na mijn veertigste voltijds beroepsfotograaf geworden ben. De resterende tijd is immers heel wat korter dan iemand die op z’n twintigste begint. Anderzijds trek ik me op aan het feit dat mijn vader, reeds de 80 voorbij, nog steeds werkt. Indien ik evenveel geluk heb, dan heb ik nog een lange loopbaan in het vooruitzicht. Ik ben fit en gezond en hou ongelofelijk veel van mijn werk. Dat is het belangrijkste! Het is wel een solitaire job: altijd alleen op stap. Dat is soms wel een nadeel. Maar als ik iemand meeneem, dan ben ik niet productief want dan praat ik de hele tijd.' (lacht) 'Tegenwoordig vertrek ik echter zelden zonder Lucca wanneer ik de natuur intrek. Praten doen we niet veel, maar we verstaan mekaar zonder woorden.' (lacht weer) Ik kan haar gezelschap niet meer missen.’
Levensstijl •
'Er zijn weinig fotografen die dit voltijds kunnen doen. Als freelancer heb ik goede maar ook een paar slechte jaren gekend. Het is een les in nederigheid. Bij een slecht jaar was ik verplicht om op nieuwe ideeën te broeden. Het voordeel was dan ook dat ik de tijd had om ze uit te werken. Mijn vrouw en ik hebben ons aangepast. We springen nooit te hoog in de lucht van vreugde, en we voelen ons niet down wanneer het eens tegenzit. We hebben een levensstijl zodat we er tegen kunnen.'
