Nieuwe vakorganisatie, de splinters in de pap

Proloog
Gepubliceerd: 8 mei 2014

afbeelding 2Nederland heeft een niet onaardige traditie. Voor iedere wissewas wordt een stichting, vereniging of ander orgaan met specifiek doel opgericht. Bij kynologenclubs kun je jezelf daar wel iets bij denken, een buldog is iets geheel anders dan een pekineesje. Heb je het over natuurbeschermers dan wordt het al wat minder. Maar bij fotografen..?

Zelf heb ik het eigenlijk altijd onzin gevonden dat er verschillende organisaties voor portretfotografie of commerciële fotografie zouden moeten zijn. Bij kunstfotografie kan ik mij dan wel iets voorstellen, hoewel de disciplines tegenwoordig al aardig begint te overlappen. 'Dit komt ook door de ontwikkelingen in de media' zo legde een reclameman mij onlangs uit. 'Er wordt goed beeld gevraagd, daarvoor kun je het niet alleen bij louter ambacht of kunsten houden.'

Natuurlijk heeft iedere vereniging een eigen sfeer en een eigen uitstraling. Een kunstenaar zit niet te wachten op een lezing over succesvol en winstgevend ondernemen in de trouwsector. Net zo min als een luchtfotograaf geïnteresseerd in een project betreffende alle openbare urinoirs en de hiermee samenhangende subsidietechnische voetangels en klemmen.

De waarheid laat ik maar in het midden. Maar er is nog een reden waarom het eigenlijk niet zo logisch is dat fotografen versplinterd zijn of waren. De organisaties maken veelal gebruik van de zelfde faciliteiten. Bijvoorbeeld van de Federatie voor juridische en bedrijfseconomische vragen, de lobby en de voor ieder toegankelijke themabijeenkomsten. Maar ook van collectieve verzekeringen. Een goed voorbeeld is zeer duidelijke en nuttige boekje op zakformaat over straatfotografie, dat onlangs door de Federatie werd uitgegeven.

view counter

Ik vraag mij ook af of de fotograaf, die voor de rechter moest verschijnen omdat hij 'vanwege de privacy niet in de openbare ruimte mocht fotograferen', zonder Federatie direct juridische ondersteuning zou hebben gekregen. Alsof je privacy geniet op de Dam in Amsterdam, ik weet een paar dingen te noemen die ik daar privé nooit zou doen...

In het Europa, dat nu op ons af komt of er al is, wordt alles groter, grenzen vervagen. Er wordt meer en meer van besturen en organisaties gevraagd. Deskundigheid op allerlei gebied, de weg weten. En dan is het logisch, met alles wat er gemeenschappelijk is, een verdere centralisering van diensten voor het vak te bevorderen. Want hoe spreek je uit één mond met tachtig verschillende organisaties?

De noodzaak van bundeling laat zich duidelijk zien. Bij voorbeeld, de pasfotokwestie. Als fotografen hebben wij er weinig aan gedaan. Anderen, waaronder veel niet fotografen, hebben zich er nu over ontfermd. Hetzelfde geldt voor auteursrechtkwesties, die moet je centraal behandelen. Vanuit BFN zaten wij ooit, vele jaren geleden, met enkelen in Dordrecht bij de Belastingdienst, onderhandelend over een uniforme behandeling van fotografen. Over de BTW heffing, 6% voor de persfotografen en 18% voor de anderen. Terwijl velen een gemengd bedrijf hadden. Deze kwestie werd opgelost omdat de dienst ons zag als de grootste vereniging en derhalve als een belangrijke tegenspeler.

Een aanspreekpunt voor alle fotografen met naar buiten toe één stellingname is noodzakelijker dan ooit. En dat gaat niet zo goed met allerlei splinters die goedbedoeld en uiteraard niet met boos opzet langs elkaar heen werken. Een commercieel fotograaf kan zich best sterk maken voor een journalistieke collega, een fotojournalist kan dit ook doen voor de commerciële fotograaf, dus waarom dit niet goed georganiseerd?

Wij leven in economisch moeilijke tijden. Hoewel het aantal fotografen steeg nam het aantal leden van de beroepsorganisaties af. Contributiekwestie? Er schoven al enkele organisaties ineen. Logisch ook, want iedere organisatie heeft een bureau nodig, een secretaresse, een telefoon, drukwerk en nog wat van die aardse dingen, er zijn bestuurskosten. Vergeet de accountants niet, de financiële verslaglegging. En je kunt nu eenmaal niet enkele vrijwilligers opzadelen met dienstbaar zijn aan collega's en zelf in die tijd niets verdienen.

Het is zaak efficiënt gebruik te maken van de geldmiddelen van de aangeslotenen, één organisatie met één bureau is een goede stap. Geen ledenwervingsacties meer die tijd, geld en mankracht kosten en uiteindelijk maar één lid voor één van de verenigingen opleveren. Maar wel een aanzuigende werking op ongeorganiseerde fotografen die nu door de vele bomen het bos niet zien.

Een simpel rekensommetje wijst uit dat de nieuwe vereniging een ongelooflijke besparing oplevert. Ruimte voor nuttige en aangename projecten, wellicht een contributieverlaging. Tel alle bureau- en bestuurskosten maar bij elkaar op. Het gaat over het geld van de leden, over bestuurlijke verantwoording gesproken...

En uiteraard zijn er binnen één vereniging verschillende vakgroepen mogelijk, al dan niet met ballotage, die elkaar bovendien nog kunnen ondersteunen. En met hun eigen sfeer...

In die zin is het merkwaardig dat het huidige BFN bestuur kennelijk afhaakt en kennelijk een tegenzin heeft tegen een nieuwe algemene vereniging. BFN gaf publiekelijk een communiqué uit, gericht aan haar leden en aan de Fotografen Federatie.

Wat hierin opvalt is de lichtelijk negatieve teneur. Alsof een samengaan van de verenigingen in een nieuwe vereniging zonder overleg zou kunnen dan wel zou moeten geschieden. BFN voert aan niet te kunnen beslissen op korte termijn, in beslag genomen door puinruimen omdat de zaak niet op orde is en verstrengeld in royementsprocedures. Of deze argumenten als geldig zijn te beschouwen is een interne zaak voor BFN en hoort eigenlijk niet in een openbaar communiqué thuis.

Op 12 mei 'verwacht het bestuur dat een groep leden een verzoek tot stemming zal indienen, waarbij de aanwezige leden zal worden voorgelegd de BFN op te heffen als vereniging.' Dit is uiteraard ook een interne zaak. Het zal de leden die achter het idee van een nieuwe vereniging staan, wanneer BFN blijft voortbestaan, dan ook zeker niet hinderen om zich alsnog te melden bij deze nieuwe vereniging. Of deze leden dan ook als BFN lid aanblijven is vooralsnog een open vraag...

Het bestuur van BFN wenst volgens het communiqué 'voort te blijven bestaan als weliswaar kleine, doch sterke beroepsvereniging welke de belangen van de aangesloten leden en het vak fotografie voorop stelt.'

Wellicht dreigt een gemiste kans. Want men kan zich afvragen of een kleine vereniging, die mogelijk ook nog leden zou kunnen verliezen, aan haar missiestatement zoals vastgelegd in het communiqué zal kunnen voldoen en bovendien in zou moeten spelen op een wereld waarin het vak en haar verdienmodellen drastisch verandert. Dit naast een nieuwe, sterke vereniging, een serieus te nemen fotografen-ANWB, waarin het overgrote deel van fotografen en videografen en anderen die met het beeldmakersvak te maken hebben vertegenwoordigd zijn.

Persoonlijk zou ik het jammer vinden dat in deze nieuwe episode een beroepsvereniging als BFN, ooit voortgekomen uit de NFPV (Nederlandse Fotografen Patroons Vereniging) en diep wortelend in de Nederlandse fotografische historie, buiten de eenheid zou komen te staan. Ik wens iedereen daarom oprecht veel wijsheid toe.

Het BFN-communiqué vindt u hier:
www.beroepsfotografen.nl/nieuws/2014/05/01/communiqué-bfn

view counter