1. Nieuwe Process Version 2012, nieuwe aanpassingen in de Develop Module, de aanpassingsborstel en het verloopfilter
De algoritmes voor raw-conversie (in het Lightroom-jargon de ‘Process Version’ of Verwerking genoemd) werden al eens grondig aangepast in Lightroom 3. Lightroom 4 gaat echter nog een pak verder: niet alleen de naam, maar ook de invulling en het bereik van een aantal schuifregelaars in het Basic (Standaard) paneel werd aangepast. Het histogram wordt voortaan opgesplitst in 5 zones in plaats van 4 en de Brightness (Lichtsterkte) schuifregelaar is niet meer. De nieuwe schuifregelaars Whites (Witte tinten), Blacks (Zwarte tinten), Highlights (Hooglichten) en Shadows (Schaduwen) laten je toe om nog meer dynamisch bereik uit een raw-foto te toveren. Het is even wennen aan de nieuwe regelaars, maar na een tijdje wil je gegarandeerd niet meer terug! Ook wie met Photoshop CS6 (en dus Adobe Camera Raw 7) zijn raws wil bewerken, doet er goed aan van de nieuwe Verwerking 2012 te leren gebruiken.
Voor wie liever de klassieke schuifregelaars heeft, is er nog altijd PV 2010. Oude foto’s die al in je Catalogus aanwezig waren, worden niet standaard upgegrade naar de nieuwe Verwerking, omdat die je foto’s er licht tot sterk anders kan laten uitzien.
Het algoritme van de belangrijke en populaire Clarity (Helderheid) schuifregelaar werd ook aangepakt zodat het lokaal contrast sterker kan opgedreven worden zonder storende neveneffecten zoals halo’s. De schuifregelaar is ook krachtiger dan vroeger, dus doseren is de boodschap!
Controlefreaks zullen de mogelijkheid appreciëren om in de Tone Curve (Kleurtintcurve) per kanaal correcties uit te voeren. Wie vroeger naar Photoshop ging enkel omwille van de per-kanaal controlemogelijkheden, kan het retourtje Lightroom-Photoshop-Lighroom alweer wat langer uitstellen.
Advertentie
Het nieuwe richtprijzenboekje 2019 is uit!
Het richtprijzenboekje dient behalve voor prijsindicatie ook als richtlijn in gerechtelijke procedures bij toewijzing van honoraria en schadevergoedingen bij geschillen. De richtprijzen zijn gebaseerd op onderzoek naar het prijspeil voor publicatie en productie. Bij de prijsberekening worden behalve resultaten van binnenlands onderzoek ook de prijzen van (EU) beheersmaatschappijen zoals het Belgische Sofam meegenomen.
Klik hier voor meer informatie
of om het boekje te bestellen.
Tenslotte is er ook een nieuw algoritme om chromatische aberratie weg te werken: je vinkt die nu gewoon aan of uit. Alhoewel het algoritme meestal heel goed werkt, is er in de aankomende 4.1 upgrade een extra set schuifregelaars voorzien om moeilijke gevallen van Chromatische Aberratie weg te werken.
De opties die beschikbaar zijn in de lokale aanpassingsborstel en het verloopfilter zijn uitgebreid: voortaan kan je lokaal ook ruisonderdrukking en witbalans toepassen (handig voor die flitsfoto’s waar je een correctiefilter op je flitser vergeten was). Een andere lang gevraagde feature, namelijk het lokaal kunnen ophelderen van schaduwen en recupereren van hooglichten is nu ook een feit. Bezitters van een Nikon D800E zullen de optie om lokaal moiré patronen te verwijderen, dan weer appreciëren.
Voor mij waren deze nieuwe features alleen al de upgrade meer dan waard, maar er is meer:
2. Geo-tagging in de nieuwe Map (Kaart) Module
Deze compleet nieuwe module zal vooral door rondreizende reportage- en persfotografen geapprecieerd worden: ze laat je toe om beelden te voorzien van gps-coördinaten. Dat kunnen gegevens zijn die automatisch uit een tracklog van een gps-toestel geïmporteerd worden of locaties die manueel toegevoegd worden via de Google Maps-kaarten die in deze module beschikbaar zijn.
De Map Module laat je namelijk toe om naar locaties te zoeken en deze toe te wijzen aan geselecteerde foto’s. Uiteraard kunnen ook foto’s die al gps-coördinaten hebben (via een in de camera ingebouwde gps-encoder) op de kaart weergegeven worden.
Eens je foto’s van gps-coördinaten voorzien zijn, kan je ze dan beheren in de ‘Saved Locations’ (Opgeslagen locaties). Dat zijn een soort van slimme verzamelingen op geografische basis. Ga je regelmatig naar Istanbul? Dan kan je een Saved Location aanmaken die al je foto’s die in een straal van 10 kilometer rond de Aya Sophia gemaakt werden, automatisch bijhoudt. Handig wanneer je redactie snel weer een foto van die stad nodig heeft.
3. Nog een nieuwe module: Book (Boek)
De nieuwe Book module is een – voorzichtige – eerste stap om het aanmaken van digitale fotoboeken nu ook vanuit Lightroom te kunnen doen. De module werkt met sjablonen en er is voorlopig geen mogelijkheid om zelf eigen sjablonen te maken of aan te passen. Je kan je boek opslaan als een PDF maar het meest logische is om het te laten afdrukken tot een digitaal gedrukt boek. Voorlopig is de keuze van leveranciers beperkt tot Blurb, een gekende speler in deze branche.
Alhoewel de Book module in de eerste plaats op particulieren gericht lijkt, kunnen professionelen volgens mij ook hun voordeel halen, al was het maar door dit mee in hun ‘instap-aanbod’ op te nemen. Het maken van een album gaat razendsnel en er hoeven geen extra layout-pakket of loodzware geëxporteerde TIFFs aan te pas komen: alles kan in Lightroom, op basis van je bewerkte Raw beelden en met sjablonen. De tijdswinst kan je toelaten om op een dergelijk lager geprijsd instap-product toch interessante marges te halen.
4. Soft Proofing (Elektronische proef)
Dit is ook een eigenschap die al een tijdje op de wishlist van veel Lightroom-gebruikers stond. Via Soft Proofing (kan je op je scherm simuleren hoe een foto er afgedrukt zal uitzien en zo eventueel nog bijsturen vooraleer je de print maakt. Een leuke optie is dat je een Virtuele Kopie kan maken, specifiek om de tijdens het softproofen geconstateerde nodige aanpassingen op toe te passen.
Softproofing in actie: je kan softproofen voor schermprofielen of printerprofielen. De grootste beperking is dat je enkel RGB-profielen kan gebruiken, zodat de Softproofing-optie voornamelijk voor fotografen die zelf printen op inkjet-printers, nuttig zal zijn.
5. Doorgedreven ondersteuning voor video
Lightroom 3 liet je toe om foto’s te importeren, maar veel meer kon je er eigenlijk niet mee doen. Alhoewel het nog steeds geen Première of Elements is, wordt In Lightroom 4 wordt de video-ondersteuning verder doorgetrokken. Je kan videobestanden van de populairste digitale spiegelreflexen, compactcamera’s en smartphones importeren en Lightroom ondersteunt ook het AVCHD-videoformaat van Sony digitale spiegelreflexen.
Eenmaal geïmporteerd kan je de video rechtstreeks in Lightroom afspelen en ook inkorten. Je kan een stilstaand beeld uit een video halen en opslaan als JPG. Veruit de spectaculairste nieuwigheid is dat je een aantal bewerkingsparameters uit de Develop (Ontwikkel) Module kan toepassen op videobestanden, gaande van Witbalansaanpassingen, via contrastaanpassingen met de kleurtintcurve tot en met zwart-wit-conversies!
De bewerkte video kan dan uiteraard geëxporteerd worden en video’s kunnen naar Facebook of Flickr geüpload worden.
6. Meer opties voor DNG-gebruikers
De optie ‘Fast Load Data’ (Gegevens voor snel laden) versnelt gevoelig het laden van beelden in de Develop Module.
Een nieuwe ‘lossy compression’-optie laat veel kleinere bestanden toe met slechts miniem kwaliteitsverlies en is ideaal om iets minder belangrijke beelden op te slaan. Technisch gezien is zo’n ‘lossy DNG’ geen echte raw meer, maar tests wezen uit dat de beeldkwaliteit toch dichter bij Raw aanleunt, terwijl de bestandsgrootte dichter naar JPG gaat. Een mooi compromis dus om minder kritische foto’s te archiveren omdat de bestandsgrootte in vergelijking met een ‘echte’ raw tot 75% verkleind kan worden.
7. Meer ondersteuning voor e-mail rechtstreeks vanuit Lightroom
Hoe vaak gebeurt het niet dat je snel een foto naar iemand wil e-mailen? Dat kon al enigszins in Lightroom 3 maar Lightroom 4 maakt het nog gemakkelijker: met de opdracht Email Photos (Foto’s e-mailen) uit het File (Bestand) menu kan je je e-mailcliënt of webmail configureren om foto’s vanuit Lightroom te e-mailen. Er is zelfs een adresboek waarin je vaak gebruikte geadresseerden in kan opslaan.
Conclusie
Uit het voorgaande mag blijken dat Lightroom 4 een geheide upgrade is. Check wel even de minimale systeemvereisten qua hard- en software. Zo wordt bijvoorbeeld Windows XP niet meer ondersteund.
Het programma vraagt dus best wel een redelijk krachtige machine. Op de fora zijn er een aantal Lightroom 3-gebruikers die na de upgrade performance-problemen ondervinden – ondergetekende hoort daar alvast niet bij. Ook bevatte Lightroom 4 een bug die gebruikers van ‘Point Tone Curves’ trof.
Voor Lightroom 4.1, waarvan momenteel in afwachting van de officiële release al een zogenaamde ‘Release Candidate’ beschikbaar is (inclusief support voor de nieuwe Canon 5DMkIII), wordt op deze punten beterschap verwacht.
Er is sowieso een dertig-dagen probeerversie beschikbaar zodat je voor jezelf kan uitmaken of je deze top-7 deelt! Update 2015: de probeerversie is niet meer beschikbaar!
Wil je meer weten over Lightroom 4? In de tweede helft van juni verschijnt bij Pearson Education ‘Lightroom 4 Ontmaskerd’. In 350 bladzijden en meer dan 50 praktische en ‘pro-‘ case-studies toont Adobe Lightroom Certified Expert Piet Van den Eynde je hoe je optimaal gebruik maakt van Lightroom 4. Daarbij wordt veel belang gehecht aan het gebruik van Lightroom als een overkoepelend ‘workflow-programma’.
Het boek kan besteld worden via de website van de auteur.