2016 en hoe groot is 100 Megapixel nu eigenlijk?

door: Jurriaan Nijkerk

Jurriaan Nijkerk. Is ruim vijfendertig jaar fotograaf. Hij werkte o.a. voor Philips, Gasunie en Witteveen + Bos raadgevend ingenieurs. Voor het NOB 'deed' hij (pop)concerten en theaterfotografie. Twee maal werd het team, waarvan hij deel uitmaakte, genomineerd voor de Nationale Coiffure Award. Hij was bestuurslid bij BFN en SVFN en had zitting in de examencommissie van de Nederlandse Fotovakschool.
Vanaf het eerste nummer van het vakblad DeFOTOgraaf leverde hij redactionele bijdragen en hij was ruim een decennium hoofdredacteur. 'Bij mijn aantreden was het doel een nieuwe opzet neer te zetten voor DeFOTOgraaf: een blad dat over fotografen en fotografie moest gaan. De opzet was ook internationaal, ik had mij ten doel gesteld België en Nederland te bestrijken, dat is ook gelukt. Het nummer van augustus 2010 was mijn laatste nummer, het werd weer eens tijd voor iets anders.'
www.jurnijkerk.com.
Stuur Jurriaan een e-mail.

Advertentie

Het nieuwe richtprijzenboekje 2019 is uit!

Het richtprijzenboekje dient behalve voor prijsindicatie ook als richtlijn in gerechtelijke procedures bij toewijzing van honoraria en schadevergoedingen bij geschillen. De richtprijzen zijn gebaseerd op onderzoek naar het prijspeil voor publicatie en productie. Bij de prijsberekening worden behalve resultaten van binnenlands onderzoek ook de prijzen van (EU) beheersmaatschappijen zoals het Belgische Sofam meegenomen.

Klik hier voor meer informatie
of om het boekje te bestellen.

In het nieuwe jaar heb ik nog amper de kans gehad om onze lezers alle goeds te wensen, hetgeen ik hierbij doe. Valt er een persbericht binnen. Maar eerst de goede wensen, dat is eigenlijk veel belangrijker.

Ook dit jaar kan het niet op. De introductie van Phase One van de middenformaat XF100MP zal menigeen de wenkbrauwen doen fronsen. Het einde lijkt nog niet bereikt, maar het lijkt een trend te worden dat er tegenwoordig wordt geschoten met een volwassen kudde olifantengeweren op een enkele uitgehongerde mug.

Is 100 Mp een vooruitgang? Kijkend naar de bijgaande schets moet men constateren dat de toename in oppervlakte wel meevalt, en zeker niet te vertalen is in het aantal Euro's dat dit nieuwe speelgoed extra gaat kosten. En de mogelijke extra kosten van nieuwe objectieven die dit grotere formaat uit moeten dekken. De 100 Mp van de XF100MP is niet tweemaal zo groot als bij voorbeeld de ruim 50 Mp van de Canon 5D Mark III en de oppervlaktewinst ten opzichte van de 60Mp Hasselblad H5D valt ook nogal tegen. Dat menigeen dit niet beseft komt omdat wij lijden aan de gevolgen van de megapixelmythe, dat twee maal zo veel pixels ook twee maal meer kwaliteit geeft. In feite kun je van een 8 Mp bestand een billboard maken.

Het boerenbedrog van de megapixelmythe is gebaseerd op het gegeven dat een aantal van ons niet in kwadraten kan denken. Een bestand van 6 Mp heeft een verhouding van de zijden van 2:3, een bestand van 13 Mp een verhouding van 3:4. Ongeveer het verschil tussen een Hemakiekje van 10x15 en een reportagevergrotinkje van 13x18. Dat verschil is niet zo groot als men wil doen geloven.

Dat voor grote vergrotingen meer pixels noodzakelijk zijn kan gemakkelijk worden weerlegd. De kijkafstand van een beeld hangt samen met de bruikbare beelddiagonaal van het menselijk oog. Bij een grotere beelddiagonaal lopen wij naar achteren om het beeld geheel te kunnen omvatten. Ergo, het pixeltje dat op ons netvlies valt is nog steeds even groot. Vast staat dat de kijkafstand recht evenredig is met de beelddiagonaal, de beeldhoek van het oog blijft immers gelijk. Het bovenstaande volgt ook uit de wiskundige 'Stelling van Pythagoras'.

Een wat minder leuk bijverschijnsel is de opslag van de bestanden. Op een (denkbeeldige) harde schijf waar je 1000 22,3 Mp beelden van de Canon 5D Mark III op kwijt kunt, passen slechts 223 bestanden van de Phase One XF100. Dit betekent voor hetzelfde aantal beelden een harde schijf die 5 maal zo groot is.

Wanneer je er van uitgaat dat tegenwoordig het merendeel van de beelden bedoeld is voor het internet, of bijvoorbeeld portretten, die een formaat van 50 x 60 zelden te boven gaan en dat voor offsetdruk onze simpele bestanden al zeer sterk in grootte worden terug gebracht met maximaal 320 pixels per inch, kun je aan het nut van een dergelijk sensorformaat gaan twijfelen. Net zoals in het verleden iedereen tegen zijn voorhoofd tikte wanneer je pasfoto's op een 8x10” technische camera ging maken…

Maar, zoals gezegd, wens ik iedereen een goed en gelukkig 2016 toe. En natuurlijk erg veel wijsheid...