advertentie
Hahnemühle FineArt Baryta Satin 300gr/m2
Fine Art papier voor levendige fijne weergave
natuurlijk wit satijn-glanzend, exceptioneel beeldresultaat, extreemdiepe zwarting, excellente beeldscherpte, ook perfect voor zwart-wit fotografie
voldoet aan ISO 9706
De galerie is gemakkelijk bereikbaar, in het centrum. Voor het Politiebureau is een betaalbare parkeergarage, ‘Zuidmolen’, vanwaar men het centrum via de achterzijde direct binnenloopt. Even linksaf het straatje in, direct rechtsaf en weer links en men staat in de Walstraat waar op nummer 33 zich Fotogalerie Objektief bevindt. Een heldere, overzichtelijke en simpele ruimte met een vloer van trottoirtegels. Geen frutsels of poeha, rechttoe rechtaan voor de raap. Een ruimte waar foto’s hangen, zoals ook de bedoeling is van een fotogalerie.
Geschiedenis van een fotogalerie •
In deze wereld leiden fotogaleries vaak een moeizaam bestaan. Al kunnen enkelen het hoofd goed boven water houden, galeristen met miljonairsambities zijn meestal verdwaald in dromenland. In Duitsland en de Verenigde Staten is dit anders. Daar is meer waardering van publiek en bedrijfsleven voor een kunstfoto aan de wand. Een gedeelte van de fotogaleries in het Nederlandstalige gebied kan alleen bestaan bij gratie van vrijwilligers, aangevuld met karige subsidies. Meestal draait het dan om een of twee mensen die het voortouw nemen, vaak is er geen opvolging en de galerie sluit de deuren. Voorlopig zijn er gelukkig uitzonderingen en een daarvan is Fotogalerie Objektief in Enschede.
Donny Scholten zette Fotogalerie Objektief in 1988 samen met Jim Pardoen, Erik Stok en Tonny Bonnes op voor beroeps- en kunstfotografen en als platform voor de fotoliefhebber. De mensen die de galerie organiseerden hadden er geen commerciële bedoeling mee, het was de bedoeling publiek in contact te laten komen met fotografie. Natuurlijk word het werk vaak wel te koop aangeboden en heeft Objektief ook fotografie in stock. De in kunstkringen bekende galeriste Martha Haveman, van Beeld en Aambeeld, gaf alle steun, zij bracht haar fotografieafdeling bij Objektief onder en gaf waardevolle adviezen. Martha was het ook die de galerie in 1988 opende. Vanaf dat moment bood de galerie een podium aan fotografen uit het binnen- en buitenland.
Galerie en subsidie •
Voor wat betreft de inhoud is Objektief altijd gericht geweest op de bovenkant van de fotografie. Kwaliteit is altijd een belangrijk criterium geweest. Hoewel een van de doelen was om regionale fotografen te brengen, heeft Objektief zich ook gericht op Nederland buiten de regio en het buitenland. Fotogalerie Objektief is een kunstenaarsinitiatief en ontvangt subsidie van de Gemeente Enschede.
Het gaat hier over fotografie •
Wat bijzonder is, er exposeren beroepsfotografen, fotojournalisten maar ook vrije tijdsfotografen. Het samenbindende criterium is altijd kwaliteit. Naast de tentoonstellingen van beroepsmensen kunnen ook altijd afgestudeerden van de AKI en de top van de Nederlandse vrijetijdsfotografie in de galerie terecht. Hebben de aangesloten fotoclubs een onderlinge fotowedstrijd, dan exposeert hier de winnende fotoclub. Voor wat betreft de programmering is het altijd zo geweest dat er ver vooruit wordt gepland.
Projecten •
Vanuit de galerie werden ook projecten gestart. Een voorbeeld van een project was ‘Borders of Perception’. Een internationaal samenwerkingsproject dat tot stand is gekomen op initiatief van de academie voor beeldende kunsten Enschede. Twee weken lang hebben 75 internationale studenten zich intensief bezighouden met het thema ‘Borders of Perception’ in relatie tot Enschede middels vijf workshops op diverse locaties in en rondom de stad. Door de mogelijkheid vrij te reizen binnen de grenzen van Europa is de betekenis van het begrip grens vervaagd. Is het gebied tussen twee landen nog steeds een magische plek, een lijn tussen de ene en de andere wereld? En waarom voelen we nog steeds zo duidelijk dat als we deze lijnen overgaan we een nieuw land zijn binnengekomen? Een plek op de grens nabij Enschede vormde het werkveld voor jonge kunstenaars, een plek waar de magie van het overgaan van grenzen zowel letterlijk als figuurlijk aanwezig zal zijn. Er werden in het vrije veld werken gerealiseerd. De leiding berustte bij Rob van de Werdt (NL), Edith Dekyndt (FR) en Richard Anderton (UK). De werken ontstonden vanuit verschillende kunstdisciplines en vanuit verschillende culturele achtergronden. Het resultaat van deze workshop werd vastgelegd in de geëxposeerde foto’s.
Opvolging •
Toen Donny afscheid nam omdat zij het tijd vond zich aan andere dingen te wijden, vond Objektief in de persoon Rob ten Tusscher een nieuwe coördinator. Rob was door zijn jarenlange ervaring als leidinggevende in diverse functies bij de politie bekend met het managen en organiseren. “ Naast mijn werk ben ik mij bezig gaan houden met fotografie, ik kwam uiteindelijk in het afdelingsbestuur van de Twentse Fotobond terecht en raakte via deze functie betrokken bij de galerie. Ik houd mij zelf hoofdzakelijk bezig met straatfotografie en geënsceneerde fotografie.”
Organisatie noodzaak •
Organisatie is belangrijk, je moet dingen helder houden. Wij hebben een bestuur dat voorwaardenscheppend werkt. Een bestuur is er niet voor uitvoerende taken, een bestuur moet datgene doen waar het goed in is, besturen. De uitvoerende taken liggen bij de coördinator van de galerie en de expositiecommissie. Gelukkig ben ik er van overtuigd dat ik niet eenzaam hoef te modderen, Donny heeft ondanks haar afscheid toch altijd graag over mijn schouder meegekeken.”
Vrijwiligers •
Rob: “Onder andere vanuit de afdeling Twente van de Fotobond hebben wij ook actieve vrijwilligers die ieder één middag per maand helpen de galerie open te houden en die voorkomende werkzaamheden met veel inzet doen. Een andere activiteit die wij vanuit de galerie voort blijven zetten zijn de fotocursussen. Bedoeld voor iedereen die zich in techniek of inhoud verder wil verdiepen.”
Jan Geelen: “De Stichting draait op deze wijze met een minimum aan subsidie, ik denk dat wij hier een schoolvoorbeeld zijn van hetgeen je met weinig kunt doen. Zeker wanneer ik kijk naar andere organisaties die vaak met betaalde krachten het van veel ruimere budgetten kunnen doen. En wij organiseren ook cursussen. Deze hebben behalve een educatieve ook zeer zeker een sociale functie, je betrekt op deze wijze mensen nauwer bij fotografie. Wij kunnen met toch een zekere mate van trots terugzien op 25 jaar. In deze periode hebben wij ruim 300 exposities gerealiseerd. Voor de toekomst geldt dat wij grote projecten breder aan willen pakken, uiteraard in samenwerking met andere betrokkenen.”
Het jubileum •
“Onze eerste exposant, Corbino (Maarten Corbijn) stelden wij de vraag “Wat zou je er denken van een jubileumexpositie, je was ook onze eerste exposant.”
Hij is dus ook van de partij. Naast zijn expositie in galerie Objektief geeft hij een lezing in het Vestzaktheater aan de Walstraat, onze buurman, waar ook zijn korte films te zien zullen zijn. Voor deze lezing moet men zich tijdig aanmeden, er zijn maar 60 plaatsen beschikbaar.
Verder hebben wij een aantal vooraanstaande fotografen uitgenodigd, zoals reeds gezegd Corbino met een expositie in Fotogalerie Objektief, Paul den Hollander en Paul en Menno de Nooijer in galerie Beeld & en Aambeeld en Vincent Mentzel en Eddy van Wessel in galerie Broekhuis.
De opening zal worden gedaan door dezelfde persoon die vijfentwintig jaar geleden de fotogalerie opende, Martha Haveman. Dit lijkt symbolisch, de wereld is weliswaar veranderd, de mensen blijven dezelfde. Bij de opening trekken wij al deze exposities langs en eindigen waarschijnlijk en hopelijk in Jazzcafé De Tor.”
Over deze drie jubileumexposities wordt ook een boek uitgegeven . Het boek wordt te koop aangeboden voor € 20,-.
Beknopte biografieën van de exposerende fotografen •
CORBINO (MAARTEN CORBIJN)
Fotograaf, regisseur en schrijver Corbino: ontmoetingen als ‘core-business’.De wereld is veelal in kleur, en mensen zijn dat ook. Maar niet als Corbino naar hen kijkt. Zwartwit ziet hij, diepe, donkere plekken, waaruit alle licht is weggezogen. Bij wijze van contrast zijn er ook lichte, haast witte vlakken, die niet zelden een geometrische vorm lijken te hebben. Al het grijs daartussen kiest voor één van beide uitersten, het neigt naar licht of duisternis. Compromissen worden hier niet gesloten.
De zwart/wit portretfoto’s van Corbino zijn klassiek. Het zijn composities van licht en donker. Composities zoals die werden gemaakt in de jaren twintig, toen fotografen nog zonder schroom aan de schilderkunst refereerden. Licht en donker zijn voor hem echter geen eindbestemming.
Corbino heeft meestal maar één onderwerp: als ‘de ander’ voor zijn lens komt, drukt hij af. Toeval wordt daarbij zo veel mogelijk uitgesloten. Meer nog dan een fotograaf is hier een regisseur aan het werk. In de doorgaans korte tijd die hij nodig heeft voor een foto, scheurt hij de geportretteerden los van de wereld van alledag en ontvoert hen naar zijn eigen universum, waar hij zelf de regels bepaalt.
Zijn foto’s hebben een reikwijdte die verder gaat dan het moment dat is vastgelegd. De geportretteerde lijkt iets van zijn innerlijk bloot te geven. Iets wat dieper reikt dan aanduidingen als de vorsende bestuurder of de gekwelde artiest.
VINCENT MENTZEL
Vincent Mentzel werkt sinds het begin van de jaren 70 als staffotograaf voor NRC Handelsblad en is sinds die tijd een van de bekendste Nederlandse fotojournalisten geworden. Lange tijd onderscheidde hij zich als parlementair fotograaf. Zijn doorbraak kwam toen hij dagelijks het Haagse politieke bedrijf begon te volgen. Mentzel fotografeerde op zijn kenmerkende, rustige, goed geïnformeerde wijze en onderhield nauwe relaties met zijn onderwerpen de politici, waardoor hij hen op een bijzondere manier kon vastleggen. Zijn benadering kreeg veel navolging en veranderde de parlementaire fotografie van karakter.
Inmiddels maakte hij ook grote buitenlandse reportages, zoals in 1980 met de journalist Rob Bartlema. Zij reisden naar het Mexicaanse landgoed van de Engelse dichter en kunstverzamelaar Sir Edward James. Midden in de jungle werkte deze vroegere maecenas van Salvador Dali en René Magritte aan de verwezenlijking van een surrealistisch droomkasteel, Las Pozas in Xilitla. “Een huis met vleugels, een huis dat zingt” werd de titel van deze reportage. In 2005 verscheen dit als uitgave bij een tentoonstelling in het museum Booijmans van Beuningen, waar verschillende foto’s van Vincent Mentzel voor de collectie werden verworven.
Speciaal voor de jubileumtentoonstelling van Fotogalerie Objektief, heeft Vincent Mentzel foto’s uit deze bijzondere serie beschikbaar gesteld. Nog aangevuld met enkele foto’s gemaakt in samenwerking met Renate Rubinstein ter gelegenheid van de 18e verjaardag van kroonprins Willem-Alexander.
Tot op de dag van vandaag is Vincent Mentzel een veelgevraagde en geliefde fotograaf. Zijn werk is regelmatig in binnen- en buitenland te zien
EDDY VAN WESSEL
Eddy van Wessel, fotograaf van het jaar in 1996 en 2004, won in 2012 met zijn serie over de oorlog in Syrië de zilveren camera. Tijdens conflicten -wereldwijd- gaat hij op zoek naar de kracht van het (over)leven, gebundeld in het project “The Edge of Civilization”. Zijn imposante reportages, in een herkenbare stijl en met een direct ‘verstaanbare’ visie, gaan altijd over ramp- en ellendegebieden. Landen waar mensen door oorlogen worden geteisterd, door natuurrampen getroffen, maar waar in alle gevallen de leefomstandigheden nauwelijks voorstelbaar zijn, waar het begrip slachtoffer niet meer te definiëren valt.
Door sterk gebruik van licht en lijnenspel dwingt Eddy ons om de foto te bekijken en te bestuderen. Pas na een tweede oogopslag wordt de realiteit in volle omvang duidelijk, dan komt de boodschap over. Ook zijn reportage over India, kort na de tsunami in 2005, is deels opgenomen in het jubileumboek.
De oorlog in Aleppo - Syrië
De stad Aleppo is het centrum geworden van de Syrische opstand. Burgers zitten opgesloten tussen de frontlinies van het Vrije Syrische Leger en het leger van president Bashar Hafez al-Assad.
India, de dagen na de tsunami
In India worstelen slachtoffers om te overleven in de dagen na de tsunami. Door de verwoesting van boten en netten zijn ze gedwongen te improviseren en gaan met ondeugdelijke boten de zee op om toch te kunnen vissen. Omdat de lokale bevolking de gevangen vis niet willen eten daalden de prijzen tot 20%.
PAUL DEN HOLLANDER
Metamorphosis (2004-2007)
De serie ’Metamorphosis’ is een poëtische verbeelding van een ontdekkingsreis door de plantenwereld. Het werk kan worden gezien als een tegenpool van onze tijdgeest, van de dominantie van onze analytische kijk op onszelf en de wereld waarin wij leven. De precieze bestudering van de afzonderlijke plantenvormen en hun naamgeving zijn door deze bewuste zienswijze niet meer belangrijk.
De aandacht is gericht op een wereld vol vitaliteit, schoonheid, kwetsbaarheid en sensualiteit. Door te kijken met de ogen van een onbevangen kind nemen de beelden ons mee op een ontdekkingstocht door een mysterieuze, onbekende wereld die voor onze voeten ligt.
Luminous Garden (2010 en 2011)
In dit recente werk dring ik dieper door in de geheimen van de plantenwereld. Er wordt een gekende fysieke werkelijkheid getoond in samenhang met het voor het blote oog onzichtbare elektromagnetische veld dat de plant en elk levend wezen doordringt en omgeeft.
De beperking van onze zintuigen sluit het grootste gedeelte van het elektromagnetische spectrum uit voor onze directe waarneming. De serie ‘Luminous Garden’ creëert een totaal andere ervaring van de werkelijkheid. Op een artistieke en fantasievolle wijze heb ik het vitale aspect van het leven zichtbaar gemaakt. Tevens vormen de beelden een brug tussen kunst en wetenschap.
PAUL EN MENNO DE NOOIJER
Halverwege de jaren negentig deed de digitalisering haar intrede. Voor Paul de Nooijer aanleiding om samen met zijn zoon Menno hun beider kennis en kunde te bundelen en zich in hun vrije werk toe te leggen op fotografie en film, in combinatie met theater en performance. Er ontstond een nauwe en intensieve samenwerking tussen vader en zoon die blijvend bleek. Een eerste gezamenlijke performance vond plaats in 1989 tijdens de derde Foto Biënnale in Enschede, waar de film Nobody had informed me getoond werd. Een bescheiden maar onvergetelijk optreden, dat pas na jaren in 1995 een vervolg kreeg in Hildesheim (Duitsland) met de vertoning van Creation/painting with light. In deze film brengen Paul en Menno een eerbetoon aan de magie van de donkere kamer, waar zwart verandert in wit en andersom. De pure essentie van het fotografisch procedé, het schrijven met licht, wordt hier indringend, als een bezweringsritueel getoond.
Mede gestimuleerd door de nieuwe multimediale mogelijkheden van de computer, werden Paul en Menno de Nooijer zich eind jaren negentig bewust van het belang om deze nieuwe technieken te laten samengaan met traditionele disciplines geënt op de idealen van het Gesamtkunstwerk en interdisciplinaire Bauhaustheater van Oskar Schlemmer. Dit vanuit de wetenschap dat fotografie en film, zowel analoog als digitaal, deel uitmaken van een totaalgebeuren.
Het groeiend aantal zomerfestivals in Nederland, België, Italië, Spanje, Frankrijk en Engeland, bood hen vanaf 2000 ook de gelegenheid nieuwe theaterproducties op het grensgebied van beeldende kunst te presenteren. Bij het complexe Dubbelspel (2002) treden zij op in samenwerking met twee danseressen, twaalf filmprojectoren, een videobeamer en een DVD-speler. De voorstelling heeft het karakter van een 'cinematografisch ballet', een spel van projectie, licht, dans en beweging. De visuele kracht en de mogelijkheden van het medium fotografie, analoog en/of digitaal, in relatie tot alle andere kunstdisciplines, worden door Paul en Menno tot op de dag van vandaag intensief onderzocht en vader en zoon leveren nog steeds een geweldige bijdrage op dit terrein.
Vrij naar Adi Martis en Rik Suermondt (monografie Paul de Nooijer 2007)