Wessel Sijl fotografeert al sinds zijn tienerjaren. Voortvloeiend uit de lange periode van analoge fotografie, is zwart-wit zijn grote liefde. Na zijn overstap naar de digitale fotowereld fotografeert hij ook toenemend in kleur. Zijn favoriete thema’s: landschap, stadsimpressies, urban photography en interieurs. Vrij snel na de overstap naar digitale fotografie maakte Wessel kennis met het GNU Public Licenseprogramma GIMP (GNU Image Manipulation Program).
Public license programma's, zoals ook Open Office en Libre Office, worden wereldwijd door programmeurs en grote bedrijven in samenwerking opgezet, de broncodes zijn vrij. Ook overheden schakelen over op deze programmatuur, niet zozeer omdat het niets kost, maar ook om niet afhankelijk te zijn van een leverancier, om met open standaards te kunnen werken.
Wessel schakelde om op GIMP, niet alleen omdat het een goed, veelzijdig en tegelijkertijd kostenloos grafisch programma is, maar ook omdat hij gefascineerd is door wat een wereldomvattende groep van enthousiaste en kundige vrijwilligers kan realiseren. GIMP is al zo'n tien jaar het standaard programma van Wessel. In kringen van gebruikers wordt hij beschouwd als een autoriteit. Hij geeft veel trainingen en doet workshops, voor beginners en gevorderden. Zijn kennis en ervaring deelt hij, geheel in de sfeer van het Public License principe, dan ook graag met andere fotografen.
Stuur Wessel een e-mail.
In de markt van de grotere en betere fotobewerkingsprogramma's zijn spectaculaire nieuwe of stevige vernieuwingen van fotobewerkings pakketten geen dagelijks nieuws. Er zijn afgezien van de reguliere updates zeker wel bewegingen. Maar per saldo wordt de markt wordt toch vooral beheerst door een paar grote spelers - betaald of gratis - zoals de producten van Adobe (Photoshop, Photoshop Elements, Lightroom), Corel (Paint Shop Pro), Magix en GIMP. En dan nog wat kleinere spelers die ook alleszins constant in hun mannetje staan. Maar dan verschijnt er ineens een nieuw programma waarbij je even de adem inhoudt en even moet slikken en dat de ogen even doet knipperen ... Een fotobewerkingsprogramma dat op hoog niveau presteert, er prettig uitziet, zich intuïtief laat bedienen, krachtig en veelzijdig is, en goed aansluit op de wensen en eisen van professionals. En dat voor een zeer bescheiden prijs. Is dat echt het geval? Kan dat? Jazeker! Met het programma Affinity Photo. Deze nog relatief jonge hond is een ware dreun in de markt, een wake-up call voor de bestaande, vaak (veel) duurdere spelers. Lees verder wat dit prachtige pakket zoal te bieden heeft.
Affinity Photo wordt uitgebracht door het Engelse bedrijf Serif. Het bestaat al sinds 2015, maar pas de laatste tijd begint het pas goed door te dringen, ook in Nederland en België, hoe verrassend goed dit programma is. De breder geworden belangstelling komt niet in de laatste plaats doordat er op enig moment een Windows versie is verschenen (aanvankelijk was het alleen voor de Apple/Mac beschikbaar). Een logische vraag en reactie van de geïnteresseerde gebruiker gaat over de vergelijkbaarheid met de Adobe producten (PS en LR). Welnu, in Affinity Photo zitten alle mogelijkheden voor standaard bewerkingen die ook worden geboden in Photoshop. Het is volledig compatibel met Photoshop, waaronder het kunnen werken met PSD bestanden. En daarnaast uiteraard met JPG, TIF, EPS, PDF, PNG en SVG-bestanden. Zelfs een wat ouder met Photoshop gecreëerd PSD fotobestand, met lagen en maskers, kan verder worden bewerkt in Affinity Photo. Dat is op zichzelf al een prestatie van formaat. Eveneens prettig is de support van Serif, met duidelijke instructies en een prachtige reeks goed gepresenteerde tutorials op de website van Affinity Photo.
eerste blik op Affinity Photo
Als verder wordt ingezoomd op het -onvermijdelijke- vergelijk met de grootste speler in de markt, Photoshop, is dat dezelfde bewerkingen met Affinity Photo veel simpeler zijn. De interface laat een grote gelijkenis met Photoshop zien, alleen is het net iets fraaier opgebouwd en beter geprogrammeerd. Daarnaast heeft Affinity Photo een reeks in het oog springende bewerkingsmogelijkheden, die andere spelers niet hebben. Hierop wordt verderop in dit artikel teruggekomen. En dan nog een minstens zo'n interessant vergelijk met andere producenten.... en dat is de prijs! Affinity Photo kost slechts € 54,99 - nog net geen vijf tientjes. Een eenmalige uitgave, en dus geen (veel duurder) abonnementsmodel dat Photoshop hanteert. Deze uiterst bescheiden prijs is (iets meer dan € 45 exclusief BTW), zelfs een stuk goedkoper dan het (veel beperkter en meer op de amateur gerichte) Photoshop Elements of vergelijkbare producten van andere uitgevers. Vooral ook voor jonge aankomende professionele fotografen zal dit als muziek in de oren klinken.
Affinity Photo gaat zelfs verder: wanneer je een licentie hebt, mag je het op verschillende apparaten gebruiken, op een werkstation, op de laptop en op een smartphone. En dat is iets waar andere producenten, niet in de laatste plaats Adobe, niet gemakkelijk in zijn.
Er worden regelmatig updates uitgebracht en bij het uitkomen van dit artikel is er weer een update vrijgegeven. Het programma meldt de updates zelf en bij een bevestigend antwoord worden deze zonder verdere tussenkomst van de gebruiker gedownload en geïnstalleerd.
Goede wijn behoeft geen krans en wordt op enig moment door de markt alom gewaardeerd. Affinity Photo kent daarom een snel groeiend aantal professionele beoefenaren, die zeer tevreden zijn. Niet alleen vanwege de vele mogelijkheden, de veelzijdigheid met het grote aantal tools en het intuïtieve gebruik, maar óók omdat het ontwikkelen van RAW bestanden is geïntegreerd én vanwege de eerder genoemde import en export van PSD bestanden én het kunnen werken met een onbeperkt aantal lagen en maskermethoden én de verregaande (merk- en type dedicated!) lens- en perspectiefcorrecties, en een groot aantal filters. En dan is dit nog maar een compacte opsomming van de mogelijkheden.
Prettig is verder dat je een proefversie kunt downloaden, en dan valt al snel op hoe vlot je er aan gewend raakt, en hoe hoog de kwaliteit van het eindproduct is. Het monopolie van Adobe loopt op zijn einde als meer fotografen overstappen naar dit prachtige programma. Affinity Photo zal spoedig goede kans maken om de eerste keuze te worden voor professionals (en amateurs), juist om de kwaliteit, snelheid, kracht en precisie. Het programma is volledig compatibel met de nieuwste computertechnologie.
Prestaties en kracht mogen bij Affinity Photo niet onvermeld blijven. De forse kracht onder de motorkap van Affinity Photo zal de gebruiker verbazen; er kan bovendien snel mee worden gewerkt. De bewerkingen kunnen realtime worden bekeken. Het forse aanbod aan tools is afgestemd op de eisen van een professionele workflow. De kracht blijkt uit het kunnen werken met zeer grote fotobestanden (100+ Megapixels), die tevens zeer snel ingeladen worden. En zoals eerder gemeld kan er worden gewerkt met forse PSD- en PSB bestanden.
De verschillende werkgebieden binnen het programma, worden "Persona" genoemd. Het is een beetje wennen aan deze naam. Zo wordt bijvoorbeeld de RAW conversie (waarover verderop meer) in de - geïntegreerde - RAW Persona gedaan. En zo is er ook een persona voor het exporteren van beelden. Een Persona is geen onafhankelijk programma of plug-in; het zijn voornamelijk visuele separaties, bedoeld voor logisch gebruik, maar verder vormen alle Persona een geïntegreerd geheel.
Als we fotobewerking met Affinity Photo nader onder de loep nemen, kunnen afbeeldingen worden gecorrigeerd en verbeterd met uiteenlopende tools, zoals niveaus, curven, omzetting naar zwart-wit, witbalans, schaduwen en hooglichten, en nog veel meer niet-destructieve aanpassingen.Voor het gedetailleerd retoucheren van foto's heeft Affinity Photo een complete set retoucheer hulpmiddelen en gerelateerde functies aan boord om de klus snel, makkelijk en intuïtief aan te pakken. Ook het doordrukken en tegenhouden van delen van de foto, op uiteenlopende manieren behoort tot de mogelijkheden, o.a. met gebruik van de grote variëteit aan - zeer verfijnd en vloeiend werkende - penselen. Eveneens heel fraai is de optie van (zeer nauwgezet) verwijderen van ongewenste objecten met het magische penseel. En niet in de laatste plaats kunnen foto's met grote precisie worden uitgelijnd en kan het perspectief worden gecorrigeerd.
Zoals hiervoor vermeld beschikt Affinity Photo over zeer vloeiende, verfijnde penselen, waarmee erg precies kan worden gewerkt, en tevens met een geavanceerde dynamiek. Om veel klussen hiermee aan te pakken, beschikt het programma over een forse verzameling penselen. Bovendien kunnen de penselen op allerlei manieren naar persoonlijke voorkeur worden aangepast. De penselen kunnen worden gecombineerd, zodanig dat de bewerkingen met zo'n combinatie in één beweging kunnen worden gedaan. En niet onbelangrijk voor het serieuze werk: het programma biedt volledige ondersteuning voor het Wacom tekentablet en andere grafische tablets. Tenslotte is er een volledige ondersteuning voor de Apple penselen (de iPad-versie), en kunnen .abr-penseelbestanden worden geïmporteerd.
een van de zeer vele instellingsmogelijkheden voor penselen
Het werken met lagen mag niet onvermeld blijven. Effecten zoals vervagingen, aanpassing van de belichting, vervormingen en perspectiefcorrecties kunnen worden toegepast met niet-destructieve filterlagen, waarbij de resultaten direct zichtbaar zijn. Dit betekent dat de bewerkingen op elk gewenst moment kunnen worden gewist, gemaskeerd, opnieuw gerangschikt, en parameters kunnen worden aangepast. Het is een compleet nieuwe, en tegelijkertijd snel aan te leren manier van werken. Ook filtereffecten (en daarvoor zijn veel mogelijkheden) kunnen niet-destructief worden toegevoegd. Al die opties kunnen worden toegepast op enkele lagen, maar ook op een hele stapel lagen tegelijk. En dat alles is live te volgen, en er kan blijven worden gewerkt in volle resolutie.
Een fotoprogramma voor de professional kan niet meer zonder ingebouwde RAW conversie. De ingebouwde RAW converter is volledig geïntegreerd; dus niet een onderhuids separaat programma dat als een plug-in werkt. De RAW conversie (visueel gesepareerd met de eerder genoemde Persona) met Affinity Photo werkt van begin tot eind met 16 bits. De meest verfijnde details worden met deze conversie naar voren gebracht, en vormen zo een stevige basis voor verdere bewerkingen in de Photo Persona. Tot op een verbluffend hoog niveau. De bewerkingsmogelijkheden tijdens de RAW conversie zijn er zeer veel, waaronder het corrigeren van lensafwijkingen (op professioneel niveau), alle bekende belichtingsaanpassingen, het instellen en aanpassen van witbalans, een verbluffend fraaie manier van ruisonderdrukking en verwijderen van hotpixels, en nog veel meer. Dit alles kan kritisch gecontroleerd worden gedaan met histogrammen en soortgelijke hulpmiddelen. De EXIF informatie wordt uitgebreid getoond, en kan desgewenst worden aangepast.
Een hele fraaie optie die bij de RAW conversie niet onvermeld mag blijven, is Clarity. Hiermee kan prachtig de structuur van een foto worden aangepast, waarmee o.a. mooie dramatisering kan worden verkregen. Nog zo'n fraaie optie is "Detail Refinement"; een soort van unsharp mask, maar dan heel subtiel.
De zeer uitgebreide RAW Persona (oftewel geïntegreerde RAW converter)
Prettig is dat Affinity Photo uitstekend overweg kan met HDR. Het HDR-algoritme maakt mogelijk om het volledige dynamische bereik van een opname te kunnen ontgrendelen. Dat kan ook met een 32-bits afbeelding. Behalve "gewone" HDR opties beschikt Affinity Photo ook over uitgebreide tonemapping faciliteiten. Het programma kan werken met OpenEXR bestanden, en het ondersteunt Radiance HDR. Ook kunnen OpenColorIO-configuraties worden geïmporteerd, en kan worden gewerkt met HDR / EDR geschikte monitoren.
Bij een zichzelf respecterend fotobewerkingsprogramma mag de optie van foto stitching niet meer ontbreken. Affinty Photo beschikt over een geavanceerd algoritme voor het maken van perfecte panorama's, compleet met het automatisch uitlijnen van het beeld en correcties in volledig perspectief.
Een fotobewerking kan pas echt op detail worden gedaan als het nauwgezet kan worden geselecteerd. Affinity Photo kan dit met zeer grote nauwkeurigheid, met behulp van geavanceerde algoritmen. Ongeacht of dit is bedoeld voor het uitsnijden van objecten, maken van maskers, of voor het maken van selectieve aanpassingen. De precisie is zodanig, dat bijvoorbeeld haarlokken op fijnste detail kunnen worden geselecteerd.
Een zeer bijzondere optie die Affinity Photo biedt, is het samenvoegen van meer afbeeldingen van hetzelfde onderwerp, die op verschillende punten zijn scherpgesteld: Focus Merge. Dit gaat zodanig in zijn werk, dat het beste (scherpe deel) uit elke foto wordt samengevoegd. Onder andere ideaal voor macrofotografie, waar veelal de scherptediepte beperkt is. Affinity Photo zorgt voor de uitlijning en voert een diepgaande analyse uit om de beste scherpe delen van de foto te bepalen. Een unieke toepassing. In de tutorials (zie de website) staat een mooi voorbeeld.
Een foto kan straight zijn, maar ook het product van verregaande creatieve aanpassingen. Eigen creaties zijn mogelijk met behulp van het werken met een onbeperkt aantal lagen, en verder biedt Affinity Photo een volledige bibliotheek voor aanpassingen met effecten en live filters, die allemaal kunnen worden gegroepeerd, geknipt, gemaskeerd of samengevoegd om zeer complexe beeldcomposities te creëren.
Het werken met 32 bits opnamen is geen bijzonderheid meer. Maar Affinity Photo gaat verder: het is het enige fotobewerkingsprogramma dat een volledige end-to-end 32-bits workflow biedt voor het werken met HDR-afbeeldingen, bij rendering, bij opnamen die rijk zijn aan texturen, of bij het exporteren van beelden vanuit 3D-software.
Geheel naar de eisen van een professional biedt Affinity Photo een uitgebreid colormanagement. Heel mooi is dat ook LAB kleurprofielen kunnen worden ingesteld, zoals CIELAB D50. En uiteraard kunnen hierin instellingen worden gedaan het kunnen werken in 32 bit. Icc profielen kunnen worden geïmporteerd.
uitstekende en gedetailleerde instelling voor colormanagement
Interessante aanvullende informatie aangaande color management is dat Adobe al jaren leunt op het Adobe1998 profiel. De vraag is of dat (nog) aansluit op de actuele professionele eisen. Met name de drukkerij sector werkt het liefst met de D50 workflow; dat is tevens een voorschrift voor het grafisch en beeldbedrijf, gebaseerd op relevante ISO normen. Zo is eci-RGB-V2 sinds twee jaar het conform de ISO standaard voorgeschreven profiel. Zie o.a. de Eci-site (www.eci.org/en/downloads).
Per saldo hebben Adobe en cameraproducenten sinds 1998 geen echte nieuwe ontwikkelingen laten zien in dit kader. Affinity Photo verkent daarentegen wel nieuwe wegen, en durft die ook in te slaan. Zie o.a. deze interessante link naar de website van Rocweb: rocweb.nl/affinity-photo.
Een groot aantal foto's in een batch bewerken, behoort tot de mogelijkheden. Voor menig professional, vooral met eenheids productiewerk, is dit onmisbaar.
prima opties voor batch verwerking
Affinity Photo heeft onderhuids een lijst van vele merken en typen lenzen, waarvan de afwijkingen direct met een muisklik - zichtbaar op het beeld - kunnen worden gecorrigeerd. Deze lijst is niet uitputtend, maar wel verrassend compleet. Dit werkt voortreffelijk goed én snel. Overigens beperkt de correctie zich niet alleen tot zaken zoals ton- en kussenvormig afwijkingen, maar ook afwijkingen zoals lichtafval in de hoeken en purple fringe worden met deze tool perfect verholpen.
Overigens kunnen lensafwijkingen al grondig een fase eerder worden aangepakt in de RAW Persona.
een voorbeeld van lenscorrectie in de Photo Persona
Voor menig fotograaf is een foto pas écht een product als het als fine-art druk uit de printer rolt. Affinity Photo heeft dit goed begrepen. Er kan, volledig aangestuurd door het programma zelf, in color management worden geprint, waarbij het kleurprofiel van de werkomgeving keurig wordt geconverteerd naar het gewenste printprofiel. Ook soft proofing behoort tot de mogelijkheden; dat kan zelfs elders in het programma - dus niet in het print pop-up scherm - worden opgeroepen. Dat is zeer handig om snel tussentijds te checken hoe de print er uit gaat zien.
Het schermonderdeel voor de printopdracht. Keurig met volledig colormanagement
ook softproofing is mogelijk. Zelfs in de Photo Persona
Het spreekt voor zichzelf dat de witbalans ingrijpend en gedetailleerd kan worden aangepast in de RAW Persona. Dat verdient, als de witbalans moet worden gecorrigeerd, uiteraard de voorkeur. Maar er zijn omstandigheden waar om uiteenlopende redenen niet in RAW is gefotografeerd, en toch een aanpassing van de witbalans nodig is. In de Photo Persona van Affinity Photo is daarvoor een fraaie oplossing, waarin alleszins behoorlijk de witbalans kan worden bijgesteld. En het kan prima dienen als snelle finetuning na de RAW conversie, als al uitgebreid is gewerkt met verdere nabewerking.
witbalans correctie na de RAW conversie, in de Photo Persona
Het aanpassen van hoge en lage lichten met schuifbalken is geen onbekende optie meer in menig fotobewerkingsprogramma. En dus ook niet in Affinity Photo. Het is een veelgebruikte tool, óók bij de professional. De tool in Affinity Photo valt echter op door de verfijnde werking; bijvoorbeeld het niet snel optreden van rauwe effecten bij het oplichten van schaduwpartijen. Opvallend beter als bij voorbeeld in Photoshop. Het onderhuidse algoritme doet zijn werk uitstekend.
De prachtige en verfijnde beïnvloeding van hoge en lage lichten
Dit artikel beslaat slechts het topje van de ijsberg. Zie het als een eerste kennismaking, dat uitnodigt om je er nader in te verdiepen. Het is zeer de moeite waard, én al snel verslavend; het smaakt naar meer.
De algehele eerste indruk is gewoon prettig en degelijk. De schrijver van dit artikel heeft uiteenlopende foto's van verschillende aard een complete workflow met Affinity Photo laten doorlopen, van RAW conversie tot fine-art print, en dat heeft oogstrelende productie opgeleverd. Platen om trots op te zijn, én die zich goed in de markt laten zetten.
Zijn er dan ook nog nadelen of wensen? Zeker wel. Affinity Photo is op dit moment alleen in de talen Duits, Engels, Frans, Italiaans, Japans, Portugees, Russisch, Spaans, Vereenvoudigd Chinees en Engels verkrijgbaar. Op zichzelf is daar niets mis mee, maar voor menig gebruiker is een vertaling naar de eigen taal wel zo prettig. Wellicht zit dat in het verschiet als het aantal Nederlandstalige kopers toeneemt. Het zou een overweging voor de producent Serif kunnen zijn om het niet van de afnemers af te laten hangen, maar proactief het programma ook in het Nederlands aan te bieden; dat verlaagt in ons taalgebied de drempel en de kans op een groeiend aantal klanten wordt hierdoor allicht groter. Al lijkt het op grond va de kwaliteit een uitgemaakte zaak dat het ook in onze contreien een grote schare gebruikers zal krijgen. Het is dus afwachten wat Serif hiermee doet.
Een andere wens is het customizen van de interface. Dat is zeker mogelijk (zo kan bijvoorbeeld de toolbar naar smaak worden aangepast), maar verder is het (nog) wat beperkt. In dat opzicht kan b.v. met een programma als GIMP de interface (inclusief de kleur van het werkblad) verregaand naar eigen hand worden gezet. Hopelijk volgt Serif zo'n voorbeeld, met een programma update.
Ondanks deze wensen is de schrijver van dit artikel een dik tevreden gebruiker van Affinity Photo geworden. Van Photoshop is afscheid genomen. Neem een kijkje op de website: affinity.serif.com/en-gb/photo.
Een volledige lijst van updates kan hier worden geraadpleegd: store.serif.com/en-gb/update/windows/photo/1.
Uiteraard heeft Affinity in de Mac App Store een plek verworven tesamen met enkele lovende recensies en een hoge beoordelingsscore. Bovendien kreeg Affinity het predicaat** Apple Mac App of the Year Winner **
En ga zeker ook eens de vele prettige, heel educatieve tutorials volgen. Dat werkt aanstekelijk. Zie: affinity.serif.com/en-gb/tutorials/photo/desktop.
Het is ook mogelijk om de tutorials op een tablet te volgen.
Tenslotte is het mogelijk om een proefversie te downloaden. Het is dik de moeite waard om dat te doen. Het is, met het geringe aanschafbedrag indachtig, dan nog maar een hele kleine stap verder naar de aankoop van de volledige versie. De downloadpagina vind je hier.
het grote aanbod van tutorials op de website van Serif
(color.org/index.xalter) en het eciRGB-V2 profiel van het European Color Initiative (www.eci.org) op de servicepagina onder colormanagement ter download staan.
