De beruchte McDonalds rechtszaak over koffie

door: Boris Reijne

Boris Reijne
juridisch medewerker

i-ee
Anna van Renesseplein 8
1911 KN Uitgeest
Tel. 0251 - 36 20 37, Fax 0251 - 36 20 47, e-mail.
 
foto: © Carina Meijer

Bijna iedereen weet het volgende over deze rechtszaak. Mevrouw Liebeck had koffie gekocht bij een Mc Drive en zat in de auto toen zij hete koffie morste over haar schoot. Zij klaagde vervolgens McDonalds aan omdat de koffie te heet was. In die rechtszaak kreeg zij een vergoeding toegewezen van ongeveer 2,8 miljoen euro.

Wat men vaak niet weet zijn de volgende punten.

Mevrouw Liebeck reed niet zelf, zij was bijrijder en haar zoon reed. Na het aanschaffen van de koffie parkeerde hij de auto. Het dekseltje van de beker schoot los toen mevrouw Liebeck suiker in haar koffie wilde doen. Hierdoor morste zij de koffie, en liep zij ernstige brandwonden op. Later bleek dat bij McDonalds al zo’n 700 kwesties bekend waren waarin haar klanten zich hadden verbrand aan de koffie (variërend van licht tot derdegraads).[3]

Ik benoem deze feiten omdat men vaak het beeld schetst dat Mevrouw Liebeck onzorgvuldig handelde[4] en omdat deze aspecten mee werden gewogen door de jury. Voor deze zaak was namelijk ook relevant in hoeverre sprake was van eigen schuld. Daarbij zijn de omstandigheden van het geval van belang.

Er zijn namelijk verschillende scenario’s te bedenken waarin een persoon koffie over zichzelf morst. Te beargumenteren valt bijvoorbeeld dat meer sprake is van eigen schuld als iemand koffie morst omdat hij de beker vasthield tijdens het autorijden, dan bij het verwijderen van de deksel in een geparkeerde auto. Over de mate van eigen schuld in deze casus heeft de jury uitspraak gedaan, daar kom ik later op terug.

Mevrouw Liebeck wilde voornamelijk dat haar medische kosten werden vergoed en heeft in dat kader meerdere schikkingsvoorstellen gedaan. Deze kosten bedroegen zo’n 20.000,= dollar.[5] De manager van McDonalds deed vrij laconiek over de kwestie en deed in eerste instantie een tegenvoorstel van 800,= euro (een fractie van haar medische kosten). McDonalds ging niet akkoord met haar voorstellen, heeft geen andere tegenvoorstellen gedaan (voorafgaand aan de procedure) en een schikking werd daarom niet bereikt (voorafgaand aan de procedure).[6]

Mevrouw Liebeck startte daarom een gerechtelijke procedure. In de procedure vorderde zij vergoeding voor haar medische kosten en smartengeld.[7] Daarnaast vorderde zij drie maal dat bedrag aan ‘punitive damages’.

De getuigenis van de heer Appleton, McDonald's ‘executive’ kwam McDonalds niet ten goede in de procedure. Ik citeer uit een artikel van de Wall Street Journal:
            ‘He testified that McDonald's knew its coffee sometimes caused serious burns, but hadn't consulted burn experts about it. He also testified that McDonald's had decided not to warn customers about the possibility of severe burns, even though most people wouldn't think it possible. Finally, he testified thatMcDonald's didn't intend to change any of its coffee policies or procedures, saying, "There are more serious dangers in restaurants."[8]

Dit alles leidde tot de hoge veroordeling. De jury wees inderdaad een schadevergoeding van zo’n 2,86 miljoen dollar toe, waarvan 160.000 dollar voor de medische kosten en het smartengeld (die werden begroot op 200.000,= dollar en met 20% gereduceerd vanwege eigen schuld), verhoogd met ‘punitive damages’ ad 2,7 miljoen dollar. Dat bedrag werd vervolgens echter door de rechter gematigd tot zo’n 640.000,= dollar.[9]

Vermoedelijk was de uiteindelijke schikking voor een lager bedrag, aangezien mevrouw Liekbeck herhaaldelijk heeft aangegeven voor lagere bedragen te willen schikken, en McDonalds anders in hoger beroep (appeal) was gegaan.[10] De hoogte van de uiteindelijke schadevergoeding die informatie is helaas niet openbaar beschikbaar.

Wat zijn de verschillen met Nederland?

Ten eerste kennen wij geen punitieve schadevergoeding.[11] Ten tweede zou mevrouw Liebeck in Nederland veel beter verzekerd zijn, waardoor zij waarschijnlijk niet of in ieder geval niet zelf zou hebben hoeven te procederen (dat zou dan namelijk waarschijnlijk door haar verzekeraar zijn gedaan). Ten derde hebben wij in Nederland geen jury’s maar (uitsluitend) professionele rechters die beslissen in onze rechtszaken.

Korte samenvatting

Al met al heb ik in deze bijdrage besproken waarom ik de zaak Liebeck vs. McDonalds een slecht bewijs vind van de ‘Amerikaanse claimcultuur’. Daarbij zijn de feiten van de zaak en de uitkomst van de procedure besproken. Tot slot zijn (kort) de verschillen met Nederland besproken.