In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op The Many Lives of Erik Kessels.
Wie bij dat laatste enkel denkt aan kostbare vintage prints van grote namen, zit er naast. Kessels is juist vooral geïnteresseerd in anoniem materiaal: foto's van amateurs, familiekiekjes, rare dingen op internet, foto's die weggegooid worden omdat ze mislukt zijn. Juist fouten en het gebreken kunnen foto's menselijk en authentiek maken in de ogen van Kessels. En dat is opmerkelijk voor iemand uit de wereld van de reclame waarin het juist vaak draait om perfectie, zeker wat de fotografie betreft. In 2016 publiceerde Phaidon het aanstekelijke boekje Failed it! van Kessels. Het kan gezien worden als één lang pleidooi voor het durven maken van fouten om te komen tot werkelijk nieuwe dingen in plaats van zich veilig te houden aan conventionele, dus weinig spannende of ronduit saaie oplossingen. Ondertitel van het boek: 'How to turn mistakes into ideas and other advice for successfully screwing up'.
Expo's en boeken •
Je hebt mensen die verzamelen om het hebben. Niet zo Kessels. Hij doet er iets mee, nu eens in de vorm van een tentoonstelling, dan weer in die van een boek, vaak beide. Keer op keer bewijst hij dat je zelf geen fotograaf hoeft te zijn om opmerkelijke fotoboeken te kunnen maken. Hij gaat daarbij steeds te werk volgens hetzelfde principe, schrijven de samenstellers van The Many Lives of Erik Kessels: gevonden foto's haalt hij uit hun oorspronkelijke context en geeft ze door een bepaalde selectie of combinatie met andere foto's een nieuwe betekenis. Het materiaal waarmee hij werkt vindt hij in familiealbums en archieven en op internet.
Het speels vormgegeven boek is uitgegeven door Aperture, al meer dan een halve eeuw een van de belangrijkste internationale uitgevers van fotoboeken en uitgever van het gelijknamige tijdschrift. Het zit in een fraai foedraal en heeft 9 leeslinten – kennelijk een verwijzing naar de spreekwoordelijke 9 levens van een kat.
In Almost Every Picture •
The Many Lives of Erik Kessels bevat een royale bloemlezing uit de ruim 60 boeken die Kessels de afgelopen twintig jaar, al of niet in samenwerking met anderen, geproduceerd en gepubliceerd heeft. Zo passeert de complete serie In Almost Every Picture de revue. In deze serie, die inmiddels al 14 delen telt, draait het meestal om een aantal foto's van één persoon of dier. Zoals de titel al aangeeft komt hij of zij op bijna elke foto terug als centrale figuur. Het kan bijvoorbeeld een zwarte hond zijn die er steeds als een zwarte vlek uitziet wat zijn baasje ook probeert om het beest beter in beeld te brengen. Maar het kan ook om een hilarische reeks foto's gaan van een Amerikaanse die het leuk vindt om gekleed te water te gaan om vervolgens steevast door manlief gekiekt te worden.
Kessels gebruikt overigens niet alleen materiaal van (meestal) onbekende mensen maar put ook uit eigen familiebron. Zo fotografeerde hij zijn eigen kinderen op momenten waarop andere ouders meestal hun camera niet gebruiken, namelijk bij een bloedneus, blauw oog, huilpartij of ander kinderleed. Maar ook maakte hij Unfinished Father, een heel persoonlijk boek over zijn vader die na getroffen te zijn door een beroerte moest stoppen met z'n grote hobby, het restaureren van oude Fiatjes 500. Kessels senior had al vier van die zogeheten Topolino's gerestaureerd en was bezig met de vijfde toen het gebeurde. Zijn zoon bouwde een tentoonstelling rond dit half afgemaakte exemplaar en combineerde het met foto's die vader Kessels zelf gemaakt had om de diverse stadia van de restauratie vast te leggen. De tentoonstelling was zowel in Italië als Londen te zien.
Useful Photography •
Kessels zit ook in een clubje dat sinds 2001 een soort jaarboek samenstelt onder de naam Useful Photography. Zoals de titel al min of meer aangeeft draait de inhoud om de miljoenen foto's die dag in dag uit gebruikt worden voor reclamekrantjes, verpakkingsmateriaal, catalogi, Marktplaats en 1001 andere doeleinden. De thema's variëren van bruidsreportages tot camouflagepakken ('War special’). Het meest recente nummer (Useful Photography # 013) bevat een bizarre verzameling foto's die Kessels en de zijnen van gay pornosites plukten: duizenden foto's van penissen in erectie, gefotografeerd naast de meest uiteenlopende voorwerpen om te laten zien hoe groot ze zijn... Ja, ook humor is een belangrijk element in werk en leven van Erik Kessels.
Aperture publiceerde het boek in samenwerking met Camera – Centro Italiano per la Fotografia in Turijn, Tot eind juli is daar een overzichtstentoonstelling te zien, gewijd aan het werk van Kessels. De tentoonstelling reist daarna door naar Düsseldorf waar ze nog te zien is tot begin november.
The Many Lives of Erik Kessels. Francesco Zanot e.a. (tekst). Aperture. ISBN 978-1-59711-416-5. Prijs € 45,-.
Verder verschenen onder meer •
Tina Modotti – Photographer and Revolutionary. Margaret Hooks (t). La Fábrica. ISBN 978-84-16248-83-4. Prijs € 32,-
Giancarlo Ceraudo: Destino Final. Schilt Publishing. ISBN 978-90-5330-864-6. Prijs € 45,-.
