Wessel Sijl fotografeert al sinds zijn tienerjaren. Voortvloeiend uit de lange periode van analoge fotografie, is zwart-wit zijn grote liefde. Na zijn overstap naar de digitale fotowereld fotografeert hij ook toenemend in kleur. Zijn favoriete thema’s: landschap, stadsimpressies, urban photography en interieurs. Vrij snel na de overstap naar digitale fotografie maakte Wessel kennis met het GNU Public Licenseprogramma GIMP (GNU Image Manipulation Program).
Public license programma's, zoals ook Open Office en Libre Office, worden wereldwijd door programmeurs en grote bedrijven in samenwerking opgezet, de broncodes zijn vrij. Ook overheden schakelen over op deze programmatuur, niet zozeer omdat het niets kost, maar ook om niet afhankelijk te zijn van een leverancier, om met open standaards te kunnen werken.
Wessel schakelde om op GIMP, niet alleen omdat het een goed, veelzijdig en tegelijkertijd kostenloos grafisch programma is, maar ook omdat hij gefascineerd is door wat een wereldomvattende groep van enthousiaste en kundige vrijwilligers kan realiseren. GIMP is al zo'n tien jaar het standaard programma van Wessel. In kringen van gebruikers wordt hij beschouwd als een autoriteit. Hij geeft veel trainingen en doet workshops, voor beginners en gevorderden. Zijn kennis en ervaring deelt hij, geheel in de sfeer van het Public License principe, dan ook graag met andere fotografen.
Stuur Wessel een e-mail.
Het heeft lange tijd geduurd, maar in april 2018 was dan eindelijk de langverwachte nieuwe release het fotobewerkingsprogramma GIMP gepubliceerd. Deze behoorlijk grote release, 2.10, is het resultaat is van zes jaar werk van een kleine maar toegewijde kern van specialisten. Inmiddels is zijn we al weer een paar sub releases verder (thans kan de release 2.10.8 worden gedownload) waarmee de altijd onvermijdelijke schoonheidsfoutjes na zo'n grote vernieuwing zijn weggepoetst. Het is thans een goed moment om deze nieuwe release van GIMP onder de loep te nemen. Er is veel namelijk veranderd - lees verbeterd. Maar één ding blijft ongewijzigd: dit fantastische, uitgebreide en veelzijdige open source programma blijft gratis ! Lees verder wat GIMP 2.10 zoal biedt.
Bij de eerste opzet van GIMP 2.10, was het vooral de bedoeling om de nieuwe beeldverwerking engine, GEGL, volledig te integreren. GEGL staat voor "Generic Graphics Library", en dat is een data flow gebaseerd raamwerk voor beeldverwerking, dat onder andere garant staat voor een niet-destructieve beeldverwerking. Dat was een al lang gekoesterde wens van GIMP makers en -gebruikers. Alhoewel het vooral onderhuids functioneert, mag dit toch wel als de belangrijkste verbetering van GIMP worden gezien. Het effect is uiteraard niet onderhuids; uiteindelijk komt het de kwaliteit van de foto - tijdens en uiteindelijk na de reeks bewerkingen - ten goede. Hoe dat non-destructieve precies werkt, is niet erg duidelijk; alhoewel de gemeenschap van GIMP ontwikkelaars alleszins open is over haar ontwerpen, is hierover niet zo veel te vinden op internet. In ieder geval is duidelijk dat deze "motor" anders werkt dan de non-destructieve aanpak bij andere fotobewerkingsprogramma's. Maar het belangrijkste is dat het gewoon goed werkt - en dat doet het.
De nieuwe release van GIMP wordt, afgezien van de integratie van GEGL, geleverd met veel meer nieuwe functies. Dat betreft onder andere nieuwe en verbeterde tools, een verbeterde ondersteuning voor bestandsindelingen, uiteenlopende verbeteringen voor de praktische bruikbaarheid, verbeterd c.q. uitgebreid kleurbeheer, een overvloed aan nieuwe creatieve opties (of verbeteringen van bestaande creatieve toepassingen), bewerking van metadata, en nog veel meer.
Een ding dat onmiddellijk opvalt, zodra je GIMP 2.10 installeert, is het nieuwe donkere themascherm en nieuwe symbolisch weergegeven pictogrammen. Deze donkere weergave is na installeren van GIMP standaard ingeschakeld. Deze donkere achtergrond, wat je ook bij andere beeldbewerkingsprogramma's ziet (zoals Photoshop) is bedoeld om de aandacht meer naar de (foto) inhoud te verleggen. Echter, je kunt ook andere (lichtere) achtergronden kiezen, als ook andere weergaven van de pictogrammen. Om precies te zijn zijn er vier thema's voor de gebruikersinterface beschikbaar: donker (standaard), grijs, licht en de klassieke instelling (van de vorige GIMP releases). En verder kun je een keuze maken uit de weergaven van de pictogrammen. Belangrijk om te weten is dat de soorten pictogram weergaven (eveneens vier opties) onafhankelijk van de gebruikersinterface / kleur achtergrond kan worden gekozen. Kortom, de gebruikersinterface van GIMP 2.10 kan helemaal naar eigen voorkeur worden geconfigureerd, via het menu Bewerken-Voorkeuren, en uiteraard kan er ook voor worden gekozen om de oude look van vorige releases te gebruiken. Zie afbeelding 2 voor de keuze van de pictogrammen en kleuren van achtergronden
afbeelding 2
De schrijver van dit artikel houdt het liever bij een lichtgrijze achtergrond
Zo kunnen de interface voorkeuren worden ingesteld
Het is ondoenlijk om alle wijzigingen en verbeteringen in dit artikel op te sommen. Als de interesse is gewekt, kunnen de release notes op de hoofdwebsite van GIMP (www.gimp.org) worden geraadpleegd. En inmiddels zijn ook goede boeken over GIMP 2.10 verschenen. Voor zover bekend (nog) niet in de Nederlandse taal, maar wel o.a. in het Engels en Duits.Om toch een voorproefje te krijgen van wat GIMP 2.10 te bieden heeft, volgen hier enkele van de meest opvallende verbeteringen en vernieuwingen:
Een voorbeeld van de integratie van GEGL
Zeer precieze aanpassingen van hoge en lage lichten
Het beheer van de metadata
Duidelijke als ook precieze instelling van de verzadiging
De verschillen van de bewerking heel fraai in één scherm
Zoals hiervoor gemeld is ook het kleurbeheer stevig onder handen genomen in GIMP 2.10. Het is nu ook mogelijk om kleurbeheer toe te passen bij voorbeelden van (afbeeldings)bewerkingen, bij voorbeelden van patronen, enz.
Dankzij de ondersteuning voor hoge bitdiepte kunnen afbeeldingen met een nauwkeurigheid van maximaal 32 bit per kleurkanaal worden verwerkt. En verder kunnen hiermee PSD-, TIFF-, PNG-, EXR- en RGBE-bestanden in hun eigen (kleur)natuurgetrouwheid worden geopend en geëxporteerd. Ook kunnen FITS-afbeeldingen worden geopend met een nauwkeurigheid tot 64 bit per kanaal.Multi-threading maakt het gebruik van meerdere kernen mogelijk voor verwerking. Overigens maken nog niet alle functies in GIMP hiervan gebruik, maar daar wordt momenteel aan gewerkt.
De fraaie open source (en tevens gratis) RAW converters Darktable en RawTherapee zijn in GIMP 2.10 te gebruiken als invoegtoepassingen. Dat wil zeggen dat met een bepaalde setting in deze programma's, de bewerkte RAW file kan worden geporteerd - met een speciale opdrachtknop - naar GIMP. Dit is een mooi voorbeeld van de vele verbeterde gebruikersopties. Uit de praktijk zijn er overigens signalen dat de ervaringen met deze exportoptie verschillend zijn. Mocht dat niet optimaal werken, zijn ongetwijfeld systeemupdates van genoemde programma's te verwachten.
Nu we het toch hebben over een geïntegreerde workflow: Een van de actieve krachten in de GIMP wereld, genaamd Partha Bagchi, heeft een aparte release uitgebracht van GIMP 2.10, waarin al hele interessante scripts en plug-ins zijn verwerkt. Deze release bevat een geïntegreerde RAW converter (NUFRAW; een versie die gebaseerd is op de alleszins gewaardeerde RAW converter UFraw), het - zeer uitgebreide - script G'MIC (dat heel veel fijne creatieve toepassingen biedt), een panorama stitcher, en ...... de NIK collectie ! De NIK collectie (de laatste gratis uitgave, van Google) was tot dusverre alleen te gebruiken als plug-in voor Photoshop, Lightroom en Paint Shop Pro, terwijl integreren in GIMP een hele ingewikkelde toer was Maar het is deze Partha dus gelukt. Het staat gewoon in het uitrolmenu Filters, en de schrijver van dit artikel kan uit eigen ervaring melden dat het heel goed werkt, en prachtig meedraait in het color management van GIMP !
Geïnteresseerden kunnen deze speciale GIMP release downloaden van de eigen website van de maker (Partha's Place: www.partha.com). Overigens moeten bepaalde onderdelen, zoals de genoemde NIK collectie, eerst separaat worden geïnstalleerd, maar daarna kan het verder geïntegreerd in GIMP worden opgeroepen. Dat is vrij eenvoudig; nadere info op de voornoemde website. Let op: de maker van deze specifieke GIMP release, maakt gebruik van de laatste gratis versie van NIK (dat door Google beschikbaar was gesteld - de versie 1.2.11). Deze versie is overigens nog gewoon beschikbaar op internet, en kan o.a. van de voornoemde website van Partha worden gedownload. Of de nieuwste (betaalde à 69 Euro, door DXO verbeterde en gedistribueerde) versie ook in deze GIMP versie van Partha kan worden geïntegreerd, is niet bekend. Maar die laatste gratis NIK versie was al heel mooi en compleet.
De laatste gratis NIK collectie 1.2.11 fraai geïntegreerd in de GIMP 2.10.8 versie van Partha
Hiermee is nog lang niet alles gezegd over GIMP 2.10. De makers van GIMP richten zich nadrukkelijk ook meer op de professional, wat al uit deze uiteenzetting moge blijken. Dit zal de komende jaren verhoogde aandacht krijgen. Overigens is de actuele release al van professionele klasse. Uiteraard is dit alles geen belemmering voor de beginnende of gevorderde amateur. Integendeel zelfs; er zijn ook tal van eenvoudige vormen van fotobewerkingen, al of niet op basis van de zeer vele beschikbare te downloaden scripts en plug-ins.
GIMP is met de actuele release een - professionele - speler op het wereld(foto)toneel van formaat geworden. Het had al een goede naam en een stijgend aantal gebruikers, maar nu is het dermate volwassen geworden, dat het een regelrechte concurrent is geworden van menig betaalde professionele tegenhanger. Hulde en een groot compliment voor de GIMP gemeenschap die deze grootse prestatie heeft neergezet !
Proberen? Gewoon doen ! Het kost niets. Maar let op ...... het is verslavend, en smaakt naar meer (GIMP).