Hans van Ommeren was een van de fotografen die van groot belang zijn geweest voor de ontwikkeling van het fotovak. Op 20 december 2018 is hij overleden, op 70-jarige leeftijd. Voor velen een schok en voor velen een gemis. Zijn sporen zullen ongetwijfeld nog lang in de fotografische historie te vinden zijn. Hans was fotograaf in hart en nieren, vandaar dat dit verhaal grotendeels in beeld is geschreven.
Het fotovak in •
Het fotograferen begint in 1956, op 8-jarige leeftijd. Hij kocht van spaargeld een Ilford Sporti 6x6 en begon met het vastleggen van zijn omgeving. Daar is hij tot zijn dood nooit mee gestopt.
Op eigen wieken •
Nadat hij door Max Koot op zijn 26e jaar de wijde wereld in werd geschoten begon hij met de bij Koot opgedane ervaring, maar zonder een rooie cent, in een oude betonfabriek in Woerden. ‘s Nachts verbouwen, overdag fotograferen. Met resultaat, ineens kwam de loop er in. Zeven jaar later zette hij een nieuw pand neer op het industrieterrein. Met een privé fotolab, zwart/wit, kleur en E6 ontwikkeling. Later bouwde hij het pand verder uit omdat hij veel ruimte nodig had.
Hoewel als expert op digitaal gebied gegroeid, had hij toch een passie voor het maken van beeld met zo min mogelijk gesjop. Werken met verschuivingen, draaiplateaus, gebruik maken van beweging en onscherpte, het zijn elementen die steeds in zijn werk terugkomen en waarmee hij zich duidelijk wist te onderscheiden.
Hans, de initiator •
In 2007 werd er bij Hans een ziekte geconstateerd. Hij vertelde mij toen, onder het genot van een bal gehakt, dat hij iets onder de leden had genaamd hemochromatose, “ Ehh, nee, dat gaat niet zomaar over. Er stapelt zich ijzer in je bloed op, dat gaat er moeilijk uit. Op den duur gaat dit het kraakbeen aantasten. Gelukkig niet meteen direct morgen”.
Hans die altijd een tomeloze energie tentoon had gespreid hoewel hij ook als een Bourgondiër rustig van het leven kon genieten, werd steeds meer vermoeid. Na een seminar was hij de volgende dag redelijk uitgeput. In 2010 vond hij het tijd worden om het fysiek veeleisende beroep van reclamefotograaf de rug toe te keren. “Ik wil mij nu, meer dan eerst, gaan richten op datgene dat in mijn hoofd rondspookt. Concepten bedenken voor de reclame-industrie is mooi, maar concepten kunnen ook op een meer persoonlijke en rustiger manier tot stand komen”.
Een van zijn wensen, een expositieruimte van niveau, wist hij mede dank zij goede contacten te realiseren. Hans vond, zoals hij gekscherend vertelde, ‘Fotografie in de Gewelven’ in het Kasteel Woerden uit. De eerste tentoonstelling was in 2009 met werk van Ed van der Elsken, hiervoor bereidwillig afgestaan door het Nederlands Fotomuseum te Rotterdam.
Maar behalve initiator van de galerie was hij ook nauw betrokken bij het Woerdens Stadsmuseum en bij vele andere projecten.
Hans en PhotoNmagazine •
Hans was een inspirerend mens. Toen ik DeFotograaf in 2010 de rug toe had gekeerd als hoofdredacteur, door een verschil van visie met de uitgever en daaruit voortvloeiende principiële overwegingen, bezocht ik kort daarna in 2010 op de eerste Hasselblad Masters in “Fotografie in de Gewelven” en kwam Hans weer tegen. Het voelde een beetje als een afscheid van de fotografie. Het eerste dat Hans zei was: “Waarom maak je dan geen nieuw fotografenblad? Dat kan alleen maar beter worden met jou aan het roer. Tenslotte gooi je zo ook 16 jaar ervaring en al je contacten weg.” Ik moest hem helaas antwoorden dat in bladen geen toekomst meer zat, in die tijd kon je de algehele persmalaise al zien aankomen.
De woorden van Hans bleven door mijn hoofd spoken en twee weken later wist ik het. Meestromen met de tijd, het internet opzoeken met een eigen concept. Ik heb Hans verteld dat hij een aardige zet had gegeven, zoals hij wel vaker deed. Nog geen jaar later, in mei 2011, was PhotoNmagazine.eu in de lucht, met een staf die gedeeltelijk bij DeFotograaf vandaan kwam.
De laatste werken •
Iedere fotograaf weet het, eens zul je het fotoalbum moeten sluiten. Het is weinigen gegeven om op zo’n moment klaar te zijn met je werk, er blijft altijd een ‘Unvollendete’ liggen.
Hans zocht de ruimte op, de rustgevende beelden van bomen in de buurt van zijn huis in de Dordogne. Er kwamen twee boeken uit voort deze fotografie voort, maar ook objecten. Voor zijn foto’s maakte hij in deze periode gebruik van bijzondere papiersoorten, zoals zijdepapier.
Het boek schijnt nog niet af te zijn. Een boek, misschien wel de ‘Unvollendete’ van een wel zeer bijzonder fotograaf, geliefd door velen…
In een reactie op dit artikel kreeg ik de volgende aanvulling op het verhaal van een naaste vriend van Hans.
(…) zijn de boeken over Landwerk wel af, ik heb hier een exemplaar maar
zij worden vooralsnog niet verkocht maar uitgedeeld aan lieve naaste.
Zijn uiteindelijke tweede boek over Troostbomen is in feite ook klaar op het
binden na en werken we aan een andere vormgeving.
Awards: Hasselblad Master 2001, Kodak USA Commercial an Advertising Photo Award, Hahnemuhle Photo Fine Art Wettbewerb 2012