Hier vindt u allerlei regelingen, voorwaarden, voorbeeldcontracten, tips en trucs die voor fotografen van belang zijn.
Deze verzameling wordt --voor zover mogelijk-- door PhotoNmagazine.eu actueel gehouden.
3 mei 2017: Pasfotomatrix BE en ICAO
De Amerikaanse fotograaf Boffoli (bekend van zijn Big Appetites foto’s, zie bigappetites.net) die zijn auteursrechten tracht te beschermen en het niet schuwt om ook grote partijen zoals Google te dagvaarden als geen gehoor wordt gegeven aan zijn verzoeken om foto’s te verwijderen, sprak vorige maand Imgur aan. Imgur.com heeft een website die het heel eenvoudig maakt om (ook andermans) beeldmateriaal te delen. De claim van Boffoli jegens Imgur loopt in de miljoenen en ik ben benieuwd naar de uitspraak in deze (Amerikaanse) rechtszaak.
Opslag in de cloud is hot, en niet voor niets, de cloud lijkt alleen maar aantrekkelijke voordelen te hebben. Onder andere diensten als Dropbox, Google Drive en Microsoft SkyDrive zijn zeer populair: kosteloos, gebruiksvriendelijk en flexibel. Toch zitten er een aantal stevige lijken in de kast.
Het lijkt mooi, uw bestanden zijn overal benaderbaar. Iedereen kan kiezen om gegevens al dan niet te delen, u kunt tussen verschillende apparaten en platforms synchroniseren. En een zorg minder voor wat betreft de veiligheid, alles wordt opgeslagen in streng beveiligde datacenters met continue off site back-ups. Het wordt alleen wat treuriger wanneer men er de voorwaarden van deze diensten op naleest. Daar staat onder andere in dat deze te allen tijde zonder meer aanpasbaar zijn. En de aanbieders van gratis diensten kunnen nergens voor aansprakelijk worden gesteld wanneer er iets fout gaat. Zoals wanneer de data worden gestolen of corrupt of verdwenen blijken te zijn. Ook de betaalde diensten kunnen aansprakelijkheden afwijzen.
In de algemene voorwaarden van de Nederlandse Fotografen Federatie is bepaald dat een fotograaf die geconfronteerd wordt met een inbreuk een verhoging kan vorderen van een aantal maal het licentietarief. Veel fotografen gebruiken deze voorwaarden om hun schade te begroten, ook of juist wanneer partijen deze voorwaarden niet zijn overeengekomen. Dit stuit op weerstand bij inbreukplegers en hun juridisch adviseurs omdat deze verhoging volgens hen het karakter van een boete heeft.
Zij gaan er echter aan voorbij dat de mogelijkheid voor fotografen om een verhoging te vorderen essentieel is, immers zonder deze mogelijkheid zal het plegen van inbreuken gunstiger zijn dan het vooraf vragen van toestemming en het betalen van het licentietarief. Wanneer fotografen alleen maar hun licentietarief zouden kunnen vorderen wanneer inbreuk wordt gepleegd en niet de immateriële schade die ontstaat door het ontbreken van toestemming en/of naamsvermelding wordt het handhaven van auteursrechten een heikele onderneming.
Als fotograaf die zijn foto’s gebruikt ziet in magazines, dagbladen en websites – om maar eens wat voorbeelden te noemen - zonder dat daarvoor toestemming is gevraagd, staat u volledig in uw recht als u de uitgever of websitehouder aanspreekt vanwege inbreuk op uw auteursrechten.
Maar recht hebben en recht krijgen, dat zijn twee verschillende zaken. Heel vaak worden foto’s op het eerste verzoek wel verwijderd, maar helaas niet altijd. Een veel gehoord verweer is ‘de foto stond op een rechtenvrije site’ of ‘er staat geen copyrightnotice in de foto’.
Met een ‘rechtenvrije site’ wordt door gebruikers zonder uitzondering bedoeld een website waarop foto’s staan afgebeeld die gedownload kunnen worden zonder enige technische of financiële beperking. Dat is iets anders dan wat de auteursrechthebbenden daar onder verstaan, namelijk een website waarop afbeeldingen staan waarbij de vermelding staat dat de auteursrechthebbende toestemming geeft de foto vrij te gebruiken. Rechtenvrije foto’s bestaan in principe niet, wel foto’s waarvan de rechthebbende aan heeft gegeven dat ze gebruikt mogen worden zonder nadere toestemming.
Wie een foto plaatst op Twitter of een video op YouTube of een ander sociaal medium draagt daarbij meestal ook (een deel van) de auteursrechten over aan dat sociale medium.
Die overdracht betekent dan ook de foto of video door het betreffende sociale medium verder verspreid en geëxploiteerd mag worden. In de meeste gevallen zal het zo’n vaart niet lopen en zal het sociale medium die bepaling alleen maar hebben opgenomen om aansprakelijkheid voor verdere verspreiding uit te sluiten. Maar de kans bestaat dat jouw werk met een beroep op die overdracht van rechten, ook commercieel gebruikt gaat worden zonder dat je er zelf zeggenschap over hebt en een vergoeding voor ontvangt. Wie dat niet wil, kan beter geen foto’s en video’s plaatsen op deze sociale media en deze anders dusdanig voorzien van een watermerk dat de foto en video niet zomaar gebruikt kunnen worden.
Hieronder een aantal voorstellen – lees eisen - om het statuut en de financiële situatie van zelfstandige journalisten te verbeteren. Aanleiding voor deze tekst zijn de sectoriële onderhandelingen die Vlaams Mediaminister Ingrid Lieten onder het motto “talentmanagement” recent heeft opgestart in uitvoering van afspraken die drie jaar terug gemaakt zijn tijdens de Staten-Generaal voor de Media in Antwerpen, een bijeenkomst die indertijd georganiseerd werd door toenmalig Mediaminister Kris Peeters in de nasleep van een aantal zware herstructureringen in de media. Deze tekst richt zich zowel naar de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) met het verzoek deze punten waar nodig naar voor te schuiven tijdens deze onderhandelingen als naar de uitgevers en bevoegde politici om eindelijk werk te maken van zaken die al decennia gevraagd worden.
Het moet me vooreerst van het hart dat ik als lid van de raad van bestuur van VVJ verschillende van onderstaande zaken al meer dan 15 jaar bepleit zonder dat er ondertussen veel veranderd is, zonder dat er überhaupt – op een enkele uitzondering na in het midden van het vorige decennium – zelfs een forum was om over dergelijke dingen te praten met uitgevers. Die vaststelling is enigszins verrassend. Het freelancefenomeen kent sinds de jaren ’70 een sterke opmars. Van de circa 2.300 beroepsjournalisten die lid zijn van de VVJ zijn er momenteel liefst 482 freelancers. In elke studie of tekst over de actuele situatie van de beroepsjournalisten werd de afgelopen jaren de situatie van freelancer bovendien steevast als ondermaats beschreven. Uitdrukkingen zoals “freelancers zijn de paria’s in de media” zijn legio.
Er is een groot verschil tussen ‘hyperlinken’ en ‘embedden’. Hyperlinken kan worden aangemerkt als een wegwijzer naar een andere website, terwijl bij het embedden berichten direct op de eigen website worden opgenomen.
Op 2 november 2011 heeft de rechter nogmaals bevestigd dat hyperlinken echt alleen gezien kan worden als ‘digitale bewegwijzering’. Omdat hier slechts sprake is van ‘verwijzing’, worden auteursrechtelijk beschermde werken niet opnieuw openbaar gemaakt en is er geen sprake van auteursrechtinbreuk. (Rb Den Haag, 2 november 2011, Real Networks – X, IEF 10433).
PhotoNmagazine.eu volgt de bezoekers van de website niet t.b.v. reclamedoeleinden via tracking cookies en andere volgtechnieken. De website gebruikt wel functionele en analytische cookies. Deze cookies zijn nodig voor de werking van onze website en het bijhouden van statistieken.
IP adressen worden vastgelegd voor het bijhouden van bezoekersstatistieken, het opsporen van misbruik en voor misbruikpreventie.
De statistieken worden geanonimiseerd en niet gedeeld met andere partijen.
Met uw toestemming verstuurt PhotoNmagazine.eu e-mail nieuwsbrieven. Voor de aanmelding van onze nieuwsbrief vragen wij een naam en e-mailadres die alleen gebruikt worden voor het versturen van nieuwsbrieven. Wij gebruiken deze gegevens niet voor andere doeleinden en delen deze niet met derden.
Wie regelmatig met opgroeiende kinderen te maken heeft, weet het. Stel een vraag, spreek ze ergens op aan of doe een simpele mededeling en de reactie is standaard: JA MAAR….
Wil je zo even je speelgoed opruimen? Ja, maar …. ik ga er straks weer mee verder spelen, het ligt toch niet in de weg, ìk heb er niet mee gespeeld.
Ik vind het niet goed dat jullie koekjes gebakken hebben toen ik niet thuis was. Ja, maar….. we wisten niet dat het niet mocht, we dachten dat je het wel goed zou vinden, je vindt ze toch lekker, we ruimen echt de keuken wel op, we gaan ze straks naar oma brengen.
We gaan zo eten. Ja, maar…. ik heb nog geen honger, ik wil even dit computerspelletje afmaken.
Stel, u bent free-lance fotograaf en één van uw portretfoto's wordt gepubliceerd op een prominente plaats in de zaterdageditie van uw eigen krant. Vol trots constateert u dat, u bent blij en stuurt de krant uw factuur. De vrouw die u zo prachtig heeft vastgelegd, ziet uw foto ook, herkent zichzelf maar is er absoluut niet blij mee. Zij stelt dat u als fotograaf inbreuk heeft gemaakt op haar portretrecht en stuurt u een brief met factuur voor de geleden schade.
U zult de vrouw waarschijnlijk verwijzen naar de krant die de foto heeft gebruikt en de zaak als afgedaan beschouwen.
Maar als u de uitspraak van het Hof 's Gravenhage van 24 augustus 2010 in de zaak van het Turkse Dansfeest kent (Hof Den Haag, 24 augustus 2010, LJN: BN5095, dan zou het best eens kunnen zijn dat u als fotograaf erg zenuwachtig wordt van zo'n brief van een geportretteerde omdat u weet dat u (ook) aansprakelijk kunt zijn.