Auteursrecht▼

Recht hebben, recht krijgen en rechtvaardigheid

Als fotograaf die zijn foto’s gebruikt ziet in magazines, dagbladen en websites – om maar eens wat voorbeelden te noemen - zonder dat daarvoor toestemming is gevraagd, staat u volledig in uw recht als u de uitgever of websitehouder aanspreekt vanwege inbreuk op uw auteursrechten.

Maar recht hebben en recht krijgen, dat zijn twee verschillende zaken. Heel vaak worden foto’s op het eerste verzoek wel verwijderd, maar helaas niet altijd. Een veel gehoord verweer is ‘de foto stond op een rechtenvrije site’ of ‘er staat geen copyrightnotice in de foto’.

Met een ‘rechtenvrije site’ wordt door gebruikers zonder uitzondering bedoeld een website waarop foto’s staan afgebeeld die gedownload kunnen worden zonder enige technische of financiële beperking. Dat is iets anders dan wat de auteursrechthebbenden daar onder verstaan, namelijk een website waarop afbeeldingen staan waarbij de vermelding staat dat de auteursrechthebbende toestemming geeft de foto vrij te gebruiken. Rechtenvrije foto’s bestaan in principe niet, wel foto’s waarvan de rechthebbende aan heeft gegeven dat ze gebruikt mogen worden zonder nadere toestemming.

Tirion/Cruijff: een tussenstand binnen de cassatieprocedure

‘Een rijk geïllustreerd aan voetballer Johan Cruijff gewijd fotoboek’ is de inzet van een geschil tussen Johan Cruijff en uitgeverij Tirion dat origineel dateert uit 2003. Kort samengevat bracht Tirion een boek met een fotobiografie van Cruijff op de markt. Cruijff vindt dat Tirion hiervoor toestemming had moeten vragen op grond van zijn portretrecht (art. 21 Auteurswet) en zijn privacyrecht (art. 8 EVRM). Tirion heeft Cruijff aangeboden hem een vergoeding te betalen voor het gebruik van de foto’s waarop hij is afgebeeld. Deze vergoeding heeft Cruijff echter afgewezen.

Er volgde een procedure die inmiddels bij de hoogste nationale rechter is aangekomen; de Hoge Raad der Nederlanden. Hier zal worden beoordeeld of het Hof in haar eerdere beslissing het recht op een juiste manier heeft toegepast. In alle eerdere instanties werd al geoordeeld dat de publicatie van de fotobiografie niet kan worden tegengegaan op basis van de portret- dan wel privacyrechten van Cruijff.

Toekomst voor het fotografieonderwijs?

19 februari 2013

Op dezelfde dag dat de tien finalisten van de Student Focus wedstrijd worden aangekondigd publiceert de World Photography Organisation in samenwerking met Sony een tot nadenken stemmende witboek over de toekomst van het fotografie-onderwijs.

Ontstaan uit een discussie met negentien van de meest vooraanstaande professoren in het internationaal fotografie-onderwijs samen met Virginia Morrison, directeur van Vereniging voor Fotografie Onderwijs en fotograaf Tom Ang, is het doel van het witboek het creëren van een wereldwijde dialoog over fotografisch onderwijs. Zowel WPO en Sony zijn toegewijd aan de ondersteuning van opkomende fotografisch talent en het witte papier is opgesteld om instellingen, docenten en studenten ten goede te komen.

In het kort omvat het witboek •

Kerncompetenties

Volgens alle deelnemers aan de discussie is er een gebrek aan consistentie tussen de theorie en de praktijk van de fotografie op school. Om tot een meer consistente samenhang te komen, werd een lijst van kerncompetenties opgesteld en opgenomen in het witboek. De competenties variëren kennis van de geschiedenis van de fotografie tot analytische en communicatieve vaardigheden, en afwerkings- en presentatievaardigheden.

Thuiskopieheffing op optische media in strijd EU-wetgeving

20 februari 2012

In een uitspraak van de rechtbank Den Haag is bepaald dat er geen vergoeding mag worden gevraagd door de Stichting Thuiskopie voor CD's en DVD's die door professionele gebruikers worden ingezet voor dataopslag. Te denken valt aan een CD met beeldbestanden voor een klant, of CD's of een DVD met een eigen presentatie.
In de Europese regelgeving is bepaald dat een dergelijke vergoeding alleen mag worden geheven over schijfjes bestemd voor privé personen. De rechtbank stelt dat opleggen van heffingen zonder onderscheid te maken tussen consumenten en professioneel werkenden onwettig is.

Telenet moet kabelrechten betalen aan beheersvennootschappen

Hof van beroep Antwerpen hervormt bestreden vonnis van rechtbank van Mechelen

De beheersvennootschappen SOFAM, SACD en Scam zijn tevreden met het tussenarrest van het Hof van beroep van Antwerpen in het sinds 2006 aanslepende kabeldossier. Het Hof van beroep heeft zich uitgesproken in het voordeel van de auteurs.

Ter herinnering, in 2006 heeft Telenet een rechtszaak aangespannen voor de rechtbank van eerste aanleg van Mechelen tegen de beheersvennootschappen (AGICOA, Uradex, SACD, Scam, Simin, Imagia, SOFAM en SABAM) om zich te laten vrijstellen van de betaling van het grootste deel van de auteursrechten en deze kosten door te schuiven naar de omroeporganisaties , zoals VTM, SBS of RTL.

Het is nochtans Telenet die jaarlijks 70 miljoen euro aan auteursrechten int bij haar abonnees. Conform de Belgische auteurswet moeten de kabeldistributeurs de vergoeding voor de auteurs regelen met hun beheersvennootschappen zoals SOFAM, SACD of Scam.

Social Media en Aansprakelijkheid forumbeheerder

Social media

Wie een foto plaatst op Twitter of een video op YouTube of een ander sociaal medium draagt daarbij meestal ook (een deel van) de auteursrechten over aan dat sociale medium.

Die overdracht betekent dan ook de foto of video door het betreffende sociale medium verder verspreid en geëxploiteerd mag worden. In de meeste gevallen zal het zo’n vaart niet lopen en zal het sociale medium die bepaling alleen maar hebben opgenomen om aansprakelijkheid voor verdere verspreiding uit te sluiten. Maar de kans bestaat dat jouw werk met een beroep op die overdracht van rechten, ook commercieel gebruikt gaat worden zonder dat je er zelf zeggenschap over hebt en een vergoeding voor ontvangt. Wie dat niet wil, kan beter geen foto’s en video’s plaatsen op deze sociale media en deze anders dusdanig voorzien van een watermerk dat de foto en video niet zomaar gebruikt kunnen worden.

Foto's citeren op een 'Belgische' website

Collega De Jong heeft ooit een foto gemaakt van Jan Wauters die Jan Mulder interviewt. In 2010 verscheen er een biografie over Jan Mulder bij uitgeverij 'De Buitenspelers'. De biografie is geschreven door verschillende auteurs, onder wie W., die het hoofdstuk over de Brusselse jaren van Jan Mulder heeft geschreven. W. is auteur van boeken over voetbal en over artikelen over sport die worden gepubliceerd in Vlaamse en Nederlandse kranten, tijdschriften en op websites.

Hyperlinke soep zorgt voor prejudiciële vragen

Wordt de hyperlinke soep niet zo heet gegeten als zij was opgediend? We zullen de antwoorden op de prejudiciële vragen van de Zweedse rechter hiervoor moeten afwachten.

De uitspraak van de Nederlandse rechter inzake Playboy-GeenStijl waar werd uitgemaakt dat het plaatsen van een hyperlink naar de Playboy-foto’s van Britt Dekker op de website van GeenStijl aangemerkt kon worden als een auteursrechtinbreuk, krijgt een Europees vervolg.

In Zweden hebben vier journalisten de zoekmachine Retriever aangesproken wegens inbreuk op hun auteursrechten.[1] Retriever verwijst haar betalende leden naar artikelen die door de journalisten zijn geschreven zonder de journalisten een vergoeding te betalen voor het beschikbaar stellen van de artikelen. Retriever ontvangt voor deze ‘service’ naast het abonnementsgeld ook een vergoeding voor ieder geconsulteerd artikel.
Retriever verweert zich met de stelling dat zij slechts een lijst met treffers en de bijbehorende links openbaar maakt, waarna de artikelen via een andere site worden geopend. Retriever ‘verwijst’ kort gezegd dus slechts naar de vindplaats van de artikelen.

Roerende voorheffing op auteursrechten blijft 15%

SOFAM juicht het voornemen van de regering toe om de belasting op auteursrechten te verhogen alsnog te herzien.

De geplande verhoging, die pas begin deze week aan het licht kwam, lokte de afgelopen dagen een storm van protest uit. Artiesten en auteurs trokken aan de alarmbel, terwijl SOFAM samen met de beheersmaatschappijen en de betrokken beroepsverenigingen uit de creatieve sector één front vormde om de belangen van haar leden te verdedigen.

Openbaar tonen en openbaar maken

Inleiding

Zo af en toe word mij wel eens gevraagd hoe het ook alweer zit met het openbaar maken van foto’s die gemaakt zijn van bouwwerken. Op zo’n bouwwerk kunnen namelijk auteursrechten rusten, denk aan de auteursrechten van de architect op een bijzonder kantoorgebouw of een bepaalde brug. Als daar dan een foto van gemaakt wordt (verveelvoudiging) die dan weer gepubliceerd wordt (openbaarmaking) dan zou er zomaar eens sprake kunnen zijn van inbreuk op de auteursrechten van die architect.

De wet

De auteurswet onderkent in artikel 10 Aw inderdaad dat op een bouwwerk, en dat kan bijvoorbeeld zo’n kantoorgebouw of een brug zijn maar ook een standbeeld of stadsmeubilair, als het ontwerp daarvan maar voldoende oorspronkelijk en origineel is, auteursrechten kunnen rusten. Als dat het geval is, dan zou volgens de algemene hoofdregel dat verveelvoudiging en openbaarmaking zonder toestemming van de maker niet is toegestaan, het openbaar maken van foto’s van dat kantoorgebouw of die brug, inbreuk maken op de auteursrechten van de architect.

Hyperlinke soep

Over de reikwijdte van het auteursrecht op het internet bestaat al lange tijd discussie. In (recente) rechtspraak over dit onderwerp is onder meer bepaald dat het plaatsen van een hyperlink naar inbreukmakende content op een andere website niet gezien kan worden als een openbaarmaking in de zin van de auteurswet, en dus geen auteursrechtinbreuk kan opleveren.[1]
In 2010 bepaalde het Hof in Den Haag in de uitspraak tussen FTD en Eyeworks dat FTD als aanbieder van de vindplaatsen van illegaal te downloaden films wel degelijk aangesproken kon worden wegens het ‘onrechtmatig en systematisch faciliteren’ van auteursrechtinbreuken. Hier was volgens de rechter geen sprake van een auteursrechtinbreuk sec, maar het faciliteren van inbreuken was ten opzichte van de rechthebbende wel onrechtmatig.[2]

Pinterest en intellectuele eigendomsrechten van derden

Met de opkomst van social media als Facebook en Twitter heeft het delen van afbeeldingen een enorme vlucht genomen. Gebruikers kunnen op eenvoudige wijze foto’s of afbeeldingen uploaden via een achterliggende fotodienst, waaronder bijvoorbeeld TwitPic, Lockerz of Flickr. Dat deze ongelimiteerde mogelijkheid tot het openbaar maken van afbeeldingen tegen de borst kan stoten van de originele auteursrechthebbende, bleek al eerder. Fotograaf Morel postte foto’s van de aardbeving in Haïti op zijn persoonlijke twitteraccount. Morel was echter niet gecharmeerd toen de Franse Fotodienst AFP gebruik maakte van zijn foto’s en hiermee geld verdiende. AFP beriep zich hier op de algemene voorwaarden van fotodienst TwitPic waarin is bepaald dat derden automatisch een licentie op de door gebruikers geplaatste foto’s wordt verleend.[1]

'Richtprijzen Nederlandse Vakfotografie' objectieve basis om schade te begroten

De Rechtbank Arnhem heeft op 15 juni 2012 vonnis gewezen in een zaak waarbij inbreuk is gemaakt op de auteursrechten van een fotograaf doordat zijn foto zonder toestemming was geplaatst bij een artikel op internet.

Gedaagde had de foto openbaar gemaakt bij een artikel over de Europa League, en daarbij een foto van de Europa League finale uit 1962 ter illustratie bijgevoegd. Gedaagde had wel de naam van eiser vermeld, maar nagelaten toestemming te vragen voor het gebruik van de foto bij het artikel.
De gebruikte foto heeft een historische waarde en een exclusief karakter.

In de procedure beroept gedaagde zich op de uitzonderingen van artikel 15 en 16a van de Auteurswet.
Met betrekking tot het beroep op de citaatexceptie van artikel 15 Auteurswet oordeelt de rechter dat niet voldaan is aan de wettelijke eisen voor een geslaagd beroep op het citaatrecht. De bron van de foto is namelijk niet vermeld en dat is een formeel vereiste voor een geslaagd beroep op het citaatrecht.

De zaak kroket

Onze twee recente juridische blog's over 'Fotografie voor krokettenprijzen' betroffen de particulieren plaatsingsrechten voor beelden uit de archieven van Hollandse Hoogte (HH) en het ANP. Eenmalige plaatsingen op websites door particulieren kunnen via een obscure site 'EerlijkeFoto.nl' verkocht worden voor prijzen van plusminus € 3,50. De reden is dat ANP en HH menen dat zo het misbruik door jattende particulieren tegen is te gaan, tezamen met de vrome verwachting dat deze dan ook gaan betalen.

Adam en Eva en de verleiding van de kroket

Er ontstond, onder meer naar aanleiding van de vorige 'Blog', wat beroering over 'Eerlijke Foto', een 'bedrijf' dat als stroman van ANP en Hollandse Hoogte foto's aanbiedt voor bedragen van rond de € 3. Foto's waarvan ANP en Hollandse Hoogte over de rechten beschikken plus foto's van fotografen die werk in stock hebben gegeven. Professioneel gemaakte foto's die worden aangeboden aan particulieren. Met daarbij de belofte dat misbruik door particulieren zal worden voorkomen en dat middels een bureau dat het hele internet afspeurt zal worden opgetreden tegen mogelijke inbreuken ter waarde van drie eurootjes. De vorige Blog is hier na te lezen.

Waar zelfstandige journalisten voor ijveren…

Hieronder een aantal voorstellen – lees eisen - om het statuut en de financiële situatie van zelfstandige journalisten te verbeteren. Aanleiding voor deze tekst zijn de sectoriële onderhandelingen die Vlaams Mediaminister Ingrid Lieten onder het motto “talentmanagement” recent heeft opgestart in uitvoering van afspraken die drie jaar terug gemaakt zijn tijdens de Staten-Generaal voor de Media in Antwerpen, een bijeenkomst die indertijd georganiseerd werd door toenmalig Mediaminister Kris Peeters in de nasleep van een aantal zware herstructureringen in de media. Deze tekst richt zich zowel naar de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) met het verzoek deze punten waar nodig naar voor te schuiven tijdens deze onderhandelingen als naar de uitgevers en bevoegde politici om eindelijk werk te maken van zaken die al decennia gevraagd worden.

Het moet me vooreerst van het hart dat ik als lid van de raad van bestuur van VVJ verschillende van onderstaande zaken al meer dan 15 jaar bepleit zonder dat er ondertussen veel veranderd is, zonder dat er überhaupt – op een enkele uitzondering na in het midden van het vorige decennium – zelfs een forum was om over dergelijke dingen te praten met uitgevers. Die vaststelling is enigszins verrassend. Het freelancefenomeen kent sinds de jaren ’70 een sterke opmars. Van de circa 2.300 beroepsjournalisten die lid zijn van de VVJ zijn er momenteel liefst 482 freelancers. In elke studie of tekst over de actuele situatie van de beroepsjournalisten werd de afgelopen jaren de situatie van freelancer bovendien steevast als ondermaats beschreven. Uitdrukkingen zoals “freelancers zijn de paria’s in de media” zijn legio.

Inspiratiebron of replica?

De scheidslijn tussen het gebruik van andermans werk als inspiratiebron of het repliceren van dat werk, is niet altijd makkelijk te trekken maar uiteraard van groot belang voor de vraag of er sprake is van inbreuk op de auteursrechten of juist niet.
De vraag leidde onlangs bij Britse auteursrechtdeskundigen tot verdeeldheid.

In het geding was een zwart-witfoto met daarop de Big Ben en een typisch Engelse bus. Of eigenlijk twee foto’s. Want op de tweede foto was een vrijwel identieke situatie te zien, ook in het zwart-wit met daarop de Big Ben en een typisch Engelse bus. Het verschil is alleen dat de hoek waaronder de tweede foto is genomen iets anders is.
De vraag die hierdoor ontstond was of de tweede foto inbreuk maakt op de auteursrechten van de eerste foto.

De algemene setting en vorm van beide foto’s is vrijwel identiek en in de tweede foto zijn dezelfde kleuraccenten aangehaald als bij de eerste foto.

Shahidul Alam

Het is extreem koud. En ook zonnig, de zon komt echter niet door de winter heen. Ik wandel rond de middag vanaf de metro langs de Stopera naar de Herengracht alwaar het 'Prince Claus Fund' ofwel het 'Prins Claus Fonds voor Cultuur en Ontwikkeling' is gevestigd. Wanneer ik binnenkom word ik naar een conferentiekamer geleid, waar ik word voorgesteld aan Shahidul Alam. Een gedrongen man die rust uitstraalt vanuit donkere maar open vriendelijke ogen. Een man aan wie je niet kunt zien dat hij als activist wordt bestempeld. Een strijder voor democratie, die van zijn vak gebruik maakt om een rechtvaardiger samenleving af te dwingen door educatie. Dit is het verhaal van een van mijn meest bijzondere ontmoetingen. “Je maakt mooie foto's.” Hij glimlacht alleen maar.

Shahidul werd geboren in 1955, in Dhaka in Bangladesh. In Engeland studeerde hij scheikunde en gaf er ook les in. Hij behaalde daar een graad (PhD) in de filosofie, aan de Universiteit van Londen. De fotografie kwam eigenlijk pas later. “Ik ben altijd enorm geïnteresseerd geweest in fotografie. Met mijn vrij conventionele afkomst was het alleen moeilijk om een minder conventioneel beroep te kiezen. Tijdens de voorbereidingen van mijn promotie in Londen kreeg ik de kans om naar de VS en Canada te gaan. Ik reisde daar liftend rond met een camera die ik op verzoek voor een vriend had gekocht. En fotografeerde daar natuurlijk ook mee. Terug in Londen bleek de vriend het geld niet te hebben om de camera te betalen, dus bleef ik er mee zitten. Ik besloot om te gaan fotograferen. Ik had daar ook een politieke rechtvaardiging voor. Ik dacht altijd al na over politieke vraagstukken, over democratie, over het Westen dat zich superieur voelt aan het Oosten. En ik bedacht mij dat beelden daar verandering in konden brengen. De westelijke wereld ziet Bangladesh als een land dat het bestaan alleen maar dankt aan de ontwikkelingshulp. In werkelijkheid is dit anders.

Hoger beroep Johan Cruijff tegen Uitgeverij Tirion en Guus de Jong

Het Gerechtshof Amsterdam heeft op 3 januari 2012 arrest gewezen in het hoger beroep van Johan Cruijff c.s. tegen Tirion Uitgevers en Guus de Jong (Tirion c.s.). Het hof acht de vorderingen van Cruijff niet toewijsbaar en bekrachtigde het vonnis. In het kort komt het er in deze zaak op neer dat Cruijff geen redelijk belang heeft om zich te verzetten tegen het fotoboek ‘Johan Cruijff – De Ajacied’. Omdat Cruijff in dit hoger beroep niet heeft gereageerd tegen de afwijzing van zijn merkenrechtelijke vordering, beperkt dit hoger beroep zich tot diverse aspecten van het portretrecht en privacy.

Het portretrecht geeft geen aanspraak op een exclusief exploitatierecht

Hyperlinken en embedden

Er is een groot verschil tussen ‘hyperlinken’ en ‘embedden’. Hyperlinken kan worden aangemerkt als een wegwijzer naar een andere website, terwijl bij het embedden berichten direct op de eigen website worden opgenomen.

Op 2 november 2011 heeft de rechter nogmaals bevestigd dat hyperlinken echt alleen gezien kan worden als ‘digitale bewegwijzering’. Omdat hier slechts sprake is van ‘verwijzing’, worden auteursrechtelijk beschermde werken niet opnieuw openbaar gemaakt en is er geen sprake van auteursrechtinbreuk. (Rb Den Haag, 2 november 2011, Real Networks – X, IEF 10433).

Met toestemming van

Inleiding

Eén van de rechten die een fotograaf heeft, is het recht om uitsluitend zelf te bepalen of een foto gebruikt mag worden en onder welke voorwaarden. De auteurswet kent wel een paar uitzonderingen zoals het citaatrecht en de parodie-exceptie, maar daarbuiten geldt toch dat voor het gebruik van iemands foto vooraf toestemming gevraagd moet worden.

Misverstand

In de praktijk blijkt er een wijdverbreid misverstand te bestaan over wie die toestemming moet geven. Ter illustratie een aantal praktijkgevallen van reacties die fotografen ontvingen toen ze de gebruikers aanspraken op het gebruik van hun foto’s zonder toestemming.
De fotograaf die levensgroot een door hem gemaakte foto van een kat aantrof op de praktijkauto van de lokale dierenarts kreeg te horen: ja, maar ik heb toestemming van de eigenaresse van de kat.

De fotograaf die portretfoto’s leverde aan een landelijke krant en die vervolgens aantrof op de website van de werkgever van de geportretteerde kreeg te horen: ja maar, wij hebben toestemming van de krant.

Nieuwe Algemene Voorwaarden van de Nederlandse Fotografenfederatie

Inleiding

De meeste fotografen gebruiken bij hun overeenkomsten standaard de algemene voorwaarden van de Nederlandse Fotografenfederatie. Algemene voorwaarden zijn bijzonder handig omdat daarin de contractsbepalingen staan die de gebruiker eigenlijk voor elke nieuwe overeenkomst wil overeenkomen. Door bij een nieuwe overeenkomst de algemene voorwaarden van toepassing te verklaren, hoeven die niet steeds bij elk contract opnieuw uitgeschreven te worden. Veel branche-organisaties hebben hun eigen algemene voorwaarden, toegespitst op de specifieke aspecten van die branche.

De praktijk

Toch gaat het in de praktijk met die algemene voorwaarden vaak mis. Om er zeker van te zijn dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn, moet de andere contractspartij die algemene voorwaarden uitdrukkelijk aanvaard hebben. En dan ook nog eens voorafgaand aan de overeenkomst.

JA, MAAR…

Inleiding

Wie regelmatig met opgroeiende kinderen te maken heeft, weet het. Stel een vraag, spreek ze ergens op aan of doe een simpele mededeling en de reactie is standaard: JA MAAR….

Wil je zo even je speelgoed opruimen? Ja, maar …. ik ga er straks weer mee verder spelen, het ligt toch niet in de weg, ìk heb er niet mee gespeeld.
Ik vind het niet goed dat jullie koekjes gebakken hebben toen ik niet thuis was. Ja, maar….. we wisten niet dat het niet mocht, we dachten dat je het wel goed zou vinden, je vindt ze toch lekker, we ruimen echt de keuken wel op, we gaan ze straks naar oma brengen.
We gaan zo eten. Ja, maar…. ik heb nog geen honger, ik wil even dit computerspelletje afmaken.

Jan Vermeer

Steeds vaker kom je Jan Vermeer tegen. Genoemd als “National Geographic fotograaf”, boegbeeld voor fotoreizen, workshop begeleider, redacteur van een natuurfotoglossy en als maker van fotoboeken. Hij is een van de zeer weinigen die van natuurfotografie kunnen leven. Daarom was hij ook niet bereid om voor een brancheonderzoek al zijn geheimen prijs te geven.

Zeven jaar geleden interviewde ik hem als een vakfotograaf met een passie voor natuur, die begon door te breken. Nu is hij uitgegroeid tot de nummer één in zijn specialisme in onze streken. Het is eigenlijk snel gegaan, maar niet zonder hobbels. Jan Vermeer geldt terecht als pool-specialist, na vele reizen naar de Noord- en Zuidpool streken, waarover hij twee monumentale boeken uitgaf en twee in wat bescheidener uitvoering. Ondanks de succesvolle verkoop ervan, werd de uitgeverij echter meegesleept in het faillissement van het moederbedrijf.

Reden om zenuwachtig te worden?

Inleiding

Stel, u bent free-lance fotograaf en één van uw portretfoto's wordt gepubliceerd op een prominente plaats in de zaterdageditie van uw eigen krant. Vol trots constateert u dat, u bent blij en stuurt de krant uw factuur. De vrouw die u zo prachtig heeft vastgelegd, ziet uw foto ook, herkent zichzelf maar is er absoluut niet blij mee. Zij stelt dat u als fotograaf inbreuk heeft gemaakt op haar portretrecht en stuurt u een brief met factuur voor de geleden schade.

U zult de vrouw waarschijnlijk verwijzen naar de krant die de foto heeft gebruikt en de zaak als afgedaan beschouwen.
Maar als u de uitspraak van het Hof 's Gravenhage van 24 augustus 2010 in de zaak van het Turkse Dansfeest kent (Hof Den Haag, 24 augustus 2010, LJN: BN5095, dan zou het best eens kunnen zijn dat u als fotograaf erg zenuwachtig wordt van zo'n brief van een geportretteerde omdat u weet dat u (ook) aansprakelijk kunt zijn.