Blog Het Recht NL▼

Onder een portret wordt natuurlijk verstaan ‘letterlijk’ het portret: de afbeelding van iemands gelaat waaraan deze herkenbaar is maar in de loop der jaren is in de jurisprudentie het begrip ‘portret’ verder geduid omdat er ook sprake kan zijn van een portret als het gelaat zelf niet herkenbaar in beeld is gebracht. Het moet in elk geval gaan om een afbeelding waaruit de identiteit van een persoon kan blijken. Daarbij is niet belangrijk of die persoon voor iedereen kenbaar is, de grens is al bereikt als zijn naasten hem herkennen als persoon.

Op 13 mei 2020 verscheen het bericht dat de rechter heeft bepaald dat een oma foto’s van haar kleinkinderen moet verwijderen van haar Facebookpagina en Pinterest.[1] In deze bijdrage wil ik het desbetreffende vonnis van rechtbank Gelderland bespreken.[2] Daarbij zal ik eerst een korte samenvatting van de casus geven, vervolgens de grondslagen van de vordering tot verwijdering behandelen en tot slot een conclusie trekken.

Op 12 mei 2020 is het wetsvoorstel implementatie richtlijn auteursrecht in de digitale eengemaakte markt gepubliceerd.[1] Dit wetsvoorstel is relevant voor rechthebbenden en daarom wil ik dit wetsvoorstel kort bespreken in deze bijdrage.

U heeft een factuur open staan bij een eenmanszaak of natuurlijk persoon die niet wordt betaald. Na het versturen van een herinnering krijgt u bericht van de curator met het verzoek om uw vordering in te dienen omdat de schuldenaar failliet is gegaan U doet dat en wacht enkele maanden af. Vervolgens krijgt u bericht van de curator dat het faillissement wordt opgeheven wegens gebrek aan baten, dat het faillissement vereenvoudigd wordt afgewikkeld of dat er geen geld overblijft voor de concurrente crediteuren in de vereffening.[1] In andere woorden er wordt geen betaling aan u gedaan.

Daarom vraagt u zich af wat het gevolg is het beëindigen van het faillissement.[2] In deze bijdrage zal ik dat toelichten. Ik zal daarbij eerst ingaan op de juridische aspecten, daarna op de praktische aspecten en tot slot een conclusie trekken.

Op 12 maart 2020 deed de rechtbank Gelderland uitspraak in een kortgeding zaak die ging over Heksenkaas en Dip&Smeer’m[1], beide een zogenaamde smeerdip van zachte kruidenkaas. Mijn vader is kaasboer en deze kwestie ligt op het snijpunt van ie-recht en de levensmiddelenbranche. Daarom vind ik dit een interessante uitspraak. In deze bijdrage wil ik deze uitspraak bespreken.

Arrest gewezen

Op 16 juli 2020 heeft het Europese Hof van Justitie een spraakmakend arrest gewezen over de zogenaamde Privacy Shield-overeenkomst.[1] Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat deze overeenkomst in strijd is met het Europees recht.[2] In deze bijdrage zal ik dit arrest nader toelichten. Ik zal eerst kort bespreken waar het arrest over ging, daarna de belangrijkste juridische aspecten en tot slot zal ik een korte samenvatting geven.

Op 14 april 2020 verscheen er een bericht over een spraakmakende uitspraak waarin zou zijn geoordeeld dat een fotografe haar rechten niet meer kan handhaven omdat zij deze foto via Instagram openbaar gemaakt had.[1] In deze bijdrage wil ik eerst kort de uitkomst van de zaak bespreken, de zaak vervolgens beoordelen naar Nederlands recht en tot slot zal ik een conclusie trekken.

In maart 2020 las ik een artikel met de volgende ondertitel: ‘Bizarre schadeclaims: wie kent ze niet? Soms aanstootgevend, als symbool van hebberigheid, maar heel vaak onwijs komisch. Hieronder een ludieke selectie.’[1] Vervolgens volgt een opsomming met als eerste de zaak Liebeck vs. McDonalds. Deze zaak is algemeen bekend en wordt vaak aangehaald als bewijs van de ‘bizarre claimcultuur’ in de Verenigde Staten. Ik ben het daar niet helemaal mee eens en daarom leek het mij leuk om hier een artikel over te schrijven.[2]

Op 14 juli 2020 heeft het gerechtshof Amsterdam arrest gewezen in de langlopende zaak tussen Hartveldt (de componist) en Buma.[1] In deze bijdrage wil ik dit arrest kort bespreken.

Laat ik beginnen met de feiten. In 2004 kreeg Hartveldt de opdracht om de Eftelingmuziek te componeren aangeboden o.a. vanwege zijn eerdere werk voor Toverland, een ander themapark. Hartveldt zou daarvoor een vergoeding krijgen van € 40.000 euro. Omdat het veel werk zou worden en omdat hij ook kosten zou moeten maken overlegt hij met Buma. Naast de vergoeding voor de opdracht heeft hij namelijk recht op een vergoeding voor het ten gehore brengen van zijn muziek. In Nederland wordt deze vergoeding door Buma geïncasseerd, en vervolgens uitbetaald aan de muzikant. Buma zou hem hebben gezegd dat dit een lucratieve opdracht zou zijn, althans dat vertelt hij in een recent interview aan de Volkskrant. ‘Elk jaar komen er miljoenen bezoekers in de Efteling. Jaar in jaar uit zal zijn muziek daar klinken. Het is een riante pensioenvoorziening.’[2]

In maart 2020 verscheen er bericht dat Katy Perry de rechtszaak tussen haar en rapper Flame (Marcus Tyrone Grey) toch heeft gewonnen.[1] Deze rechtszaak ging over het nummer ‘Dark Horse’ dat inbreuk zou hebben gemaakt op het nummer ‘Joyful Noise’ van Flame. Eerder werd Flame namelijk in het gelijk gesteld door de jury. Aangezien ik daarover eerder heb geschreven, leek het mij goed om een update te geven.[2] In deze bijdrage zal ik niet nogmaals ingaan op het ontleningsbegrip naar Nederlands recht.[3]

Op het eerste gezicht hebben vierkante chocolade en een groen jasje helemaal niets met elkaar te maken, behalve dan dat ze allebei in de smaak zouden kunnen vallen.
Toch zijn er twee overeenkomsten. Ze hebben allebei een relatie met ‘sport’, de een met het woord en de ander met de beoefening. De vierkante chocolade is van Ritter Sport en het groene jasje hoort bij het Masters Tournement, een prestigieus golftoernooi.

Op 9 maart 2020 verscheen het bericht dat de band Led Zeppelin (ook) bij een tweede behandeling door de rechtbank in een inbreukzaak in het gelijk werd gesteld.[1] In 2016 bepaalde een jury dat Led Zeppelin met het zeer bekende lied ‘Stairway to Heaven’ geen auteursrechtelijke inbreuk had gemaakt op een ander lied.[2] Ik wil deze rechtszaak in deze bijdrage bespreken.

Vrijheid van meningsuiting is een groot goed maar die vrijheid is niet onbegrensd. Dat ervaarde ook een bekende ex-advocaat die zich op nationale TV laatdunkend had uitgelaten over een andere advocaat, een familielid met dezelfde achternaam.

Het gepubliceerde vonnis[1] heeft de namen van betrokkenen geanonimiseerd maar het is overduidelijk welke familienaam het betreft.

Eind maart 2020 bracht het VPRO programma Zondag met Lubach een spraakmakend item uit over het bedrijf Rumag.[1] Hierdoor ontstond grote ophef, waardoor o.a. Rumag-topman Thijs van der Heide per direct zijn functie heeft neergelegd.[2] Rumag wordt in het item o.a. beschuldigd van het overnemen van diverse teksten. In het item werd daarnaast kritiek geuit op de ‘Corona Collectie’ die Rumag uitbracht voor het goede doel, maar vermoedelijk met een ruime winstmarge.[3] Een van deze shirts, namelijk met de bedrukking ‘ik geloof in jou en mij’ werd uitgebracht in samenwerking met Chantal Janzen.[4] Aan het einde van het item introduceerde Lubach zijn eigen shirt waarvan 100% van de winst naar het goede doel gaat.

Beide zijn bekende nationale merken maar verder lijken ze toch niet veel met elkaar te maken te hebben.

Op 23 juli jl. stond echter een artikel in de Telegraaf met een (voor de Telegraaf zo kenmerkende) prikkelende kop:
https://www.telegraaf.nl/financieel/2040682735/zoek-de-verschillen-straks-klm-ers-achter-de-kassa-bij-albert-heijn
die bij mij de associatie wekte van een plan voor herplaatsing van overtallige medewerkers als de KLM straks moet reorganiseren. Het blijkt te gaan om iets heel anders: te weten de bedrijfskleding.

Op 8 juli 2020 heeft de Reclame Code Commissie (hierna: Commissie) een uitspraak gedaan naar aanleiding van een klacht over een uiting op de website van OAD Reizen.[1] In dit artikel wil ik deze uitspraak nader bespreken. Daarbij zal ik eerst ingaan op de feiten, daarna het juridisch kader en tot slot de beoordeling van de Commissie.

Op 16 oktober 2019 zijn door de Zweedse rechter een paar interessante prejudiciële vragen gesteld aan het Europees Hof van Justitie.[1] Deze vragen komen kort samengevat op het volgende neer: is de rechter deel van het publiek, en zo ja is het inbrengen van een stuk in een procedure een openbaarmaking. Ik zal hierna eerst een korte samenvatting van de zaak geven. Daarna wil ik kort ingaan op het auteursrecht op processtukken naar Nederlands recht.[2]

De casus is als volgt. Er zijn twee particulieren met eigen websites, dit zijn de procespartijen in deze casus. In een zaak tussen een van deze procespartijen en een derde heeft deze procespartij een afdruk van een pagina van de website van de andere procespartij overgelegd aan de rechter als bewijsstuk. De andere procespartij stelt dat hierdoor inbreuk is gemaakt op zijn auteursrecht en vordert daarom schadevergoeding. Deze vordering is door de rechter in eerste aanleg afgewezen, althans er is geen schadevergoeding toegewezen, de rechter die het hoger beroep behandelt heeft de prejudiciële vragen gesteld.

Laatst kreeg ik een vraag uit de praktijk. De vraagsteller exploiteert een commerciële beeldbank. In die beeldbank zitten o.a. foto’s uit een archief met rechtenvrije foto’s. Voordat die foto’s worden aangeboden worden zij – soms – gerestaureerd en bewerkt. Deze vraagsteller heeft vernomen dat men na restauratie of bewerking van een bestaande foto, het auteursrecht verkrijgt over de bewerkte versie en vroeg mij of dat klopt. Dat leek mij een leuk en relevant onderwerp voor een bijdrage.

Op 15 oktober 2019 verscheen een bericht op rijksoverheid.nl over het nieuwe wetsvoorstel genaamd: “Wijziging van de Wet toezicht en geschillenbeslechting collectieve beheersorganisaties auteurs- en naburige rechten”.[1] In het bericht staat dat minister Dekker (voor Rechtsbescherming) het toezicht op het collectief beheer van auteursrechten verder wil aanscherpen. In deze bijdrage zal ik eerst een kort bespreken wat collectief beheer inhoudt en vervolgens de wijzigingen uit het wetsvoorstel bespreken.

Op 14 oktober 2019 verscheen een nieuwsbericht van de Rijksoverheid met de titel: ‘sneller hulp bij beginnende schulden’.[1] Het hierin beschreven wetsvoorstel (Wijziging Wet gemeentelijke schuldhulpverlening voor uitwisseling persoonsgegevens) maakt deel uit van de brede schuldenaanpak van het kabinet.[2] Vanuit mijn vroegere ervaring in de incasso- en deurwaardersbranche ben ik bekend met de groeiende maatschappelijke problematiek die ontstaat door schulden en vanwege mijn persoonlijke belangstelling heb ik deze bijdrage geschreven.

Op 1 november 2019 deed de kantonrechter van rechtbank Amsterdam uitspraak in de spraakmakende zaken van de heer Rogier tegen DPG (voorheen de Persgroep) en mevrouw Van Uem tegen DPG.[1] De NVJ spreekt over een historische uitspraak.[2] Deze zaken gingen over het recht op een billijke vergoeding van (foto)journalisten die als freelancer werken voor regionale media. In deze bijdrage zal ik eerst de wettelijke grondslag en vervolgens de overwegingen en beslissing van de rechter bespreken, daarna komen de meningen van de betrokken partijen aan bod en tot slot zal ik een korte samenvatting van de kwestie geven. Zie voor een uitgebreide beschrijving van het eerdere verloop van deze kwestie de bijdrage van de heer Nijkerk.[3]

Op 1 oktober 2019 heeft de het Europees Hof van Justitie arrest gewezen in een zaak over cookies.[1] De rechtsvraag die het Europees Hof van Justitie beantwoord in dit arrest is: ‘is sprake van daadwerkelijke toestemming (in de zin van artikel 2, sub f jo. artikel 5, lid 3, van richtlijn 2002/58/EG) [2] wanneer wordt toegestaan door middel van een vooraf aangevinkt selectievakje dat door de gebruiker moet worden uitgevinkt ingeval hij weigert zijn toestemming te verlenen?’ In andere woorden: heeft men een website rechtsgeldige toestemming gegeven voor het gebruik van cookies als de website het toestemmingsvakje bij voorbaat heeft aangevinkt? Ik zal nu eerst een korte samenvatting van het onderliggende geschil geven en vervolgens het antwoord op de rechtsvraag behandelen.

Op 25 september 2019 verscheen een bericht van Richard Gingras (vicepresident News bij Google) op de blog van Google waarin hij namens Google aangaf dat zij niet van plan is om uitgevers te gaan betalen voor het tonen van content (in met name korte samenvattingen over die content genaamd snippets).[1] Google reageert middels dit bericht op de nieuwe richtlijn over auteursrechten waarover ik reeds enkele bijdragen voor dit magazine heb geschreven.[2] Op grond van artikel 15 van deze richtlijn (in het voorstel voor de richtlijn was dit artikel 11) moet Google in de toekomst een vergoeding gaan betalen aan uitgevers voor het gebruik van snippets.[3]

Een commercieel medewerker verwisselt in september 2018 van werkgever. Hij heeft een nieuwe zakelijke smartphone gekregen en maakt daar een WhatsApp-groep op aan met contacten. Privé contacten zoals vriendin, familie en kennissen. Maar ook met contacten van oude ex-klanten met wie hij goed door een deur kon en met nieuwe collega’s, tenslotte maakt zijn slimme foon deel uit van zijn nieuwe leven en neemt hij een stuk van zijn oude leven mee. Maar daarmee begint nu de ellende.

Op 12 september 2019 is door het Europese Hof van Justitie een arrest gewezen in een zaak tussen VG Media en Google LLC (hierna Google).[1] In deze bijdrage wil ik middels dit arrest het belang van het Europese recht in ieder (auteursrechtelijk) geschil laten zien. In deze bijdrage zal blijken dat nationaal recht (zoals bijvoorbeeld het Nederlandse recht) ondergeschikt is aan het Europese recht en daarmee niet in strijd mag zijn.[2] Nederland is immers een van de lidstaten van de Europese Unie.

Op 13 augustus 2019 verscheen bericht over een auteursrechtelijk geschil tussen de makers van de musical Vape (hierna: Vape) en de rechthebbende op de (klassieke) musical Grease (hierna: Grease).[1] Grease stelt dat Vape inbreuk maakt op haar rechten. Vape stelt dat er geen sprake is van een inbreuk omdat er sprake is van ‘fair use’[2], meer specifiek van een parodie. Daarom leek het mij interessant, hoewel de casus naar buitenlands recht beslist zal worden, om in deze bijdrage (kort) de parodie aan de hand van dit voorbeeld naar Nederlands recht te behandelen.

Op 30 juli 2019 verscheen er bericht dat Katy Perry zich schuldig had gemaakt aan plagiaat. Haar nummer ‘Dark Horse’ lijkt volgens de jury te veel op het nummer ‘Joyful Noise’ van Marcus Tyrone Gray.[1] Men kan zich naar aanleiding van dit bericht afvragen wat plagiaat nu eigenlijk is. In deze bijdrage wil ik daar nader op ingaan.[2] Daarbij zal ik eerst plagiaat bespreken, vervolgens zal ik de zogenaamde ontleningsleer bespreken en tot slot zal ik de verweren van Katy Perry bespreken.

Op 30 juli 2019 wees het gerechtshof Amsterdam arrest in een zaak die ging over uitputting.[1] Uitputting is geregeld in art.12b van de Auteurswet en is een van de beperkingen voor de auteursrechthebbende met betrekking tot zijn exclusieve bevoegdheden. In deze bijdrage wil ik dit arrest behandelen. Ik zal daarbij eerst een korte samenvatting van de (relevante) feiten geven, vervolgens zal ik de rechtsvraag geven en beantwoorden en tot slot zal ik een conclusie trekken en daarbij het belang van dit arrest voor iedere fotograaf bespreken.

Eind mei 2019 verscheen een artikel van mevrouw Segaar – redacteur economie bij RTL - waarin zij aangeeft dat er veel onduidelijkheid heerst bij kleine bedrijven en scholen over de Algemene verordening gegevensbescherming (hierna: AVG) bij het maken van foto’s.[1] Daarom lijkt het mij goed om in deze bijdrage de gevolgen van de AVG bij portretfotografie te behandelen.[2]

In januari 2019 verscheen er een bericht over een auteursrechtelijk geschil tussen Xclusive-Lee INC. (hierna: Xclusive) En Jelena Noura “Gigi” Hadid (hierna: Gigi Hadid).[1] Gigi Hadid is een internationaal bekend supermodel. De zaak ging over het gebruik door Gigi Hadid – namelijk het posten op Instagram – van een foto van Xclusive – waarop zijzelf stond afgebeeld– zonder toestemming van Xclusive. Gigi Hadid is niet de eerste beroemde persoon die een foto van een ander gebruikt zonder toestemming.[2] De uitkomst van deze zaak lijkt op het eerste oog verbazingwekkend, want de zaak werd door de rechter ‘dismissed’, hetgeen lijkt op een Nederlandse niet-ontvankelijk verklaring.[3] Gigi heeft de zaak dus ‘gewonnen’. In deze bijdrage wil ik de redenen hiervoor bespreken.[4]