David Slater

Monkey Business, de aap als auteursrechthebbende?

U heeft de foto waarschijnlijk wel voorbij zien komen of er op zijn minst over gehoord; de selfie die een aap wel of niet zelf heeft genomen en de fotograaf die al jaren in verschillende juridisch procedures verwikkeld is. Onlangs kwam de fotograaf weer in het nieuws omdat bekend werd dat hij inmiddels de kosten die verbonden zijn aan het voeren van de procedures niet meer kan dragen en bijna failliet is.

In 2011 werd de camera van de Engelse fotograaf David Slater gebruikt door een aap, waarbij deze aap gelijk wat foto’s heeft geschoten waarvan een gedeelte bruikbaar bleek. Hieronder zaten de inmiddels bekende selfie van de aap zelf en ook foto’s van de fotograaf. De foto’s werden hierna ‘rechtenvrij’ (een juridisch bijzonder gevoelige en dikwijls onjuist gebruikte benaming) geplaatst op Wikimedia, een onderdeel van Wikipedia, en de blog Techdirt. Na de eerste protesten van Techdirt stelde Slater nog: ‘Until I hear from the monkeys lawyers, I will stick to the belief that I own the copyright.”  In 2014 heeft de fotograaf een rechtszaak aangespannen tegen Wikimedia omdat zij de foto zonder toestemming geopenbaard hadden.

De drempel

Recent wees de Amsterdamse rechtbank in de zaak Roadside-Laks een vonnis waarin geoordeeld werd dat de eisers in kwestie onvoldoende hebben kunnen aantonen dat de betreffende foto’s auteursrechtelijk beschermd zijn.[1]
Daarop is de nodige commotie ontstaan omdat – ons inziens volstrekt ten onrechte - de conclusie getrokken is dat de rechtbank heeft geoordeeld dat foto’s niet meer auteursrechtelijk beschermd zouden zijn.[2]

Uit het vonnis volgt echter niet meer en niet minder dat om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen er sprake moet zijn van een werk met een eigen oorspronkelijk karakter dat het persoonlijk stempel van de maker draagt. Dat is volledig in overeenstemming met de inhoud van artikel 10 Auteurswet.