Editie 2014-5

Overwinning Pictoright op Gemeente Leiden

Op 17 december 2014 heeft de rechtbank uitspraak gedaan in de zaak die door Lira en Pictoright was aangespannen tegen de gemeente Leiden die het archief van het Erfgoed Leiden en Omstreken exploiteert.
De rechtbank oordeelt zoals ook in de lijn der verwachtingen lag dat het aanbieden van het digitale archief online zonder daarvoor de benodigde toestemming te hebben inbreuk oplevert. Wel kan de gemeente zich in deze kwestie terecht beroepen op art. 16n Aw vanwege het dreigend verval van de werken.

Indicatietarieven voor proceskosten en de onzekerheden die deze indicatietarieven met zich meebrengen

In mijn artikel over de proceskosten en IE rechten heb ik gesproken over de indicatietarieven die gehanteerd kunnen worden bij het vaststellen van de proceskosten. Per 1 januari 2015 zullen de indicatietarieven worden toegepast door de gerechtshoven in hoger beroep zaken[1]. De opstellers van de tarieven geven een indicatie van het bedrag dat naar hun oordeel redelijk en evenredig wordt aangemerkt. In de praktijk en de rechtspraak is er nog veel onzekerheid over deze indicatietarieven en de toepassing daarvan. Deze onzekerheid is het onderwerp van dit artikel.

Jacques Bakker

We hebben er niet om gevraagd en we hadden er niets in te zeggen, en toch is het ons allemaal overkomen: ons leven. Het was een gooi van de dobbelstenen; het lot besliste over de plaats waar we geboren zijn en het tijdstip. Ons leven zou volledig anders verlopen zijn als we in een andere familie, op een andere plek of een ander moment ter wereld waren gekomen. Met de voortdurende ontrafeling van de DNA structuur komen de oneindige variaties te voorschijn in de chemische verbindingen die ervoor zorgen dat ieder van ons uniek is. Ook al heb je een identieke tweelingbroer, toch bestaat er maar één persoon op de wereld zoals jij. Jouw leven als man, vrouw, blanke, zwarte, grote, kleine, slimme, domme, rijke, arme, een sympathieke pee of een etterbak, met alle variaties en nuances daar tussenin, heeft vorm gekregen op het moment dat het zaadje de eicel bevruchtte. Je genetisch materiaal bepaalt zowel je fysieke als mentale talenten én gebreken. Je intelligentie en karakter liggen vast vanaf de bevruchting.

'Deze portretserie zou ik 'Gedwongen Evolutie' willen noemen', zegt Jacques Bakker, 'maar het is een voorlopige werktitel. Die kan nog aangepast worden, maar dat is wel de essentie: ik heb niet om dit leven gevraagd. Ik heb er niet om gekozen te zijn wie ik ben. Ik weet niet wanneer en hoe het ophoudt, en daar ben ik ontzettend bang voor. Iedereen wil lang leven, maar niemand wil oud zijn. Zelf zou ik liever niet ouder worden, want ouderdom brengt niks dan narigheid mee, zowel voor jezelf als voor de mensen rondom jou. Ik heb echter geen keuze: ofwel word ik ouder, ofwel houdt mijn leven op en is het voorbij. Het is een gedwongen evolutie van geboorte naar dood. De filosofie over de lotsbestemming is de basis voor deze reeks. Het leven is een dodelijke ziekte.'

Mensen met een eigen gezicht

Recensie
Gepubliceerd: 5 december 2014

Volgens Stichting Eigen Gezicht telt Nederland zo'n 100.000 mensen met een afwijking aan hun gezicht. Die afwijkingen kunnen het gevolg zijn van zulke aandoeningen als hemangioom of het syndroom van goldenhar, maar ook van een verkeersongeluk of brand.

Bij gelegenheid van de Week van het Gezicht werd een boek gepubliceerd met foto's van Erik Hijweege. Hijweege, - ondermeer bekend van Noir, een fotoboek over Afrikaanse Bosjesmannen en albino’s - houdt zich sinds een paar jaar bezig met collodium fotografie. Hij was het ook die de Stichting Eigen Gezicht benaderde met het idee om een serie portretten te maken met dit 19e eeuwse procedé. Dit vanuit de gedachte 'dat het breekbare van de foto's op glas mooi zou aansluiten bij de breekbaarheid van de geportretteerden'. Maar, zo vervolgt hij zijn dankwoord aan het eind van het boek, hij had het mis: 'De mensen die bij mij in de studio kwamen hadden allemaal juist een heel krachtige uitstraling’.

Rechtbank Amsterdam: kopiëren software voor tests geoorloofd

Een gebruiker van software mag te allen tijde deze kopiëren voor het testen van bijvoorbeeld compatibiliteit op een ander besturingssysteem of in een workflow. Dit is ook toegestaan indien er een kopieerverbod expliciet in de licentie staat vermeld, zo oordeelde de rechtbank Amsterdam op 29-10-2014.

Wat te doen als een bedrijf een al dan niet kostbaar softwarepakket draait met een specifieke licentie voor maar één machine en het bedrijf wil overstappen naar een ander besturingssysteem? Mag er dan zonder toestemming een kopie van de software worden gemaakt voor testdoeleinden?

In een interessante zaak tussen softwareleverancier Actuate en verzekeraar Delta Lloyd werd dit in de uitspraak bevestigd. Sterker nog, een verbod op het verbieden in deze is onrechtmatig en in strijd met Europese richtlijn.

Delta Lloyd bezat een licentie voor één computer van de fabrikant van documentscan- en archiveersoftware Actuate. De licentiehouder wilde van Windows naar Linux overstappen en maakte zonder toestemming twee operationele kopieën om de compatibiliteit te testen op een testserver en op een acceptatieserver.

Portretrecht op de werkvloer

Een succesvolle onderneming waar het prettig werken is, vindt het belangrijk om de waardering voor haar medewerkers te tonen en organiseert daarvoor met regelmaat activiteiten. Jaarlijks is er de ‘jubilarissendag’ waarbij alle medewerkers die dat jaar jubileren met hun partners en kinderen worden bedankt voor hun inzet van de afgelopen jaren en een passend cadeau en gratificatie krijgen overhandigd. Van deze overhandiging door de directeur aan de jubilaris worden door de bedrijfsfotograaf foto’s gemaakt en tot slot wordt er een groepsfoto gemaakt van alle jubilarissen met de directie. Na dit officiële gedeelte volgt een informele receptie voor alle medewerkers van het bedrijf en aansluitend gaat de directie met de jubilarissen en hun gezin uit eten. Elk jaar weer kijkt de directie van het bedrijf terug op een geslaagde jubilarissendag en is ze trots op haar medewerkers die zich al die jaren toch maar voor het bedrijf hebben ingezet.

maar na al die wijven en flessen

maar na al die wijven en flessen,
(euh, sorry, vijven en zessen,)

BestWater en de Inline Link

Het Europese Hof heeft twee uitspraken gewezen (Svensson en BestWater) waaruit in veel media de conclusie wordt getrokken dat embedden, inline linken en framen niet inbreukmakend is. Deze conclusie is in mijn optiek veel te ongenuanceerd. Omdat het Europese Hof van Justitie zich enkel kan uitlaten over de feiten die aan haar zijn voorgelegd en nuances van deze uitspraken zich nog dienen uit te kristalliseren in de praktijk is onderstaande beschouwing wellicht wat meer juridisch van aard dan u gewend bent. Mocht u concrete vragen hebben over een eigen casus dan kunt u die uiteraard per e-mail aan mij stellen.

Geen gewoon circusboek van Wiesje Peels

Recensie
Gepubliceerd: 5 november 2014

Van fotografe Wiesje Peels mag het geen circusboek genoemd worden. En dat is begrijpelijk. Want ook al zijn de foto's genomen in circussen uit de hele wereld, de door haar gefotografeerde artiesten - zowel mensen als dieren - voeren geen circusacts op. Wat dan wel? In een interview dat ik met haar had voor het webmagazine Brabant Cultureel vertelde de fotografe dat ze als een soort regisseur met de artiesten samengewerkt had om zulke thema's te verbeelden als 'eenzaamheid', 'tragiek', 'humor', 'blijdschap', 'intimiteit' en ‘vertrouwen’.

Plagiaat in het Rijksmuseum te Amsterdam

In België ziet men de halfopen bebouwing zeer veel. In Nederland noemt men dat halfvrijstaand. De Vlaamse fotograaf Herman van den Boom heeft in 2011 het project 'Neighbours' gerealiseerd waarvoor hij 'duowoningen' fotografeerde. Twee 'aan elkaar geplakte huizen' die zeer verschillend zijn van architectuur, de een klassiek, de andere modern.

Hans van der Meer fotografeerde voor een tentoonstelling in het Rijksmuseum, die in november 2014 opent, ook drie van deze 'duowoningen'. De tentoonstelling is een weerslag van Document Nederland, een jaarlijks terugkerende opdracht van het Rijksmuseum.

Hierop reageerde Van den Boom als door een wesp gestoken en beschuldigde Van der Meer van plagiaat. Hij eist een schadevergoeding en wil dat het Rijksmuseum de foto's niet tentoonstelt. Voor het gemak wijst hij op zijn Facebookpagina ook naar het Mondriaanfonds en Vrij Nederland.

Hans van der Meer zegt hier onder andere over:

Misbruik van recht

Wanneer een auteursrechthebbende bij een inbreuk de wederpartij aanspreekt, wil deze zich wel eens verweren door te stellen dat de auteursrechthebbende misbruik maakt van recht.[1] Er wordt misbruik gemaakt van een recht als de persoon die het recht uitoefent deze met geen ander doel uitoefent dat een ander schade toe te brengen of het recht uitoefent met een ander doel dan waarvoor het recht is verleend.

Van misbruik van recht is ook sprake als men naar redelijkheid niet tot de uitoefening van het recht had kunnen komen. Maar is het waken over je auteursrecht wel een misbruik van recht?

De Rechtbank Zeeland – West-Brabant, locatie Bergen op Zoom heeft zich recentelijk over deze vraag gebogen.[2]

In de betreffende kwestie heeft de inbreukmaker aangevoerd dat de eisende partijen wellicht op juridisch vlak in hun gelijk staan, maar niet in een morele zin omdat ze misbruik van recht zouden maken.

Van kwaad tot erger…

De Amerikaanse fotograaf Boffoli (bekend van zijn Big Appetites foto’s, zie bigappetites.net) die zijn auteursrechten tracht te beschermen en het niet schuwt om ook grote partijen zoals Google te dagvaarden als geen gehoor wordt gegeven aan zijn verzoeken om foto’s te verwijderen, sprak vorige maand Imgur aan. Imgur.com heeft een website die het heel eenvoudig maakt om (ook andermans) beeldmateriaal te delen. De claim van Boffoli jegens Imgur loopt in de miljoenen en ik ben benieuwd naar de uitspraak in deze (Amerikaanse) rechtszaak.

GIMP

In de schrijvende fotopers wordt relatief weinig aandacht besteed aan het fraaie en kosteloze fotobewerkingsprogramma GIMP. Tijd om daar verandering in aan te brengen, en voor een (nieuwe) kennismaking. Want wie is niet ongevoelig voor geld in de zak houden zonder in te leveren op kwaliteit, en lofuitingen van je klant ontvangen ? Het zonder kosten downloaden van het programma, inclusief de regelmatig nieuwe releases en vele fraaie plug-ins en scripts, en het creatief kunnen werken met lagen, kanalen en maskers, klinkt nu eenmaal aantrekkelijk. GIMP is een volwaardig programma dat zich vanwege de uitgebreide mogelijkheden en degelijke onderhuidse motor mag verheugen op groeiende belangstelling, óók onder professionals. De jongste versie 2.8 is sterk verbeterd ten opzichte van zijn voorgangers. Spreekt je dit aan, dan zou GIMP wel eens goed bij je kunnen passen. Een uiteenzetting over hoe mensen door samenwerking deze software ontwikkelen die aan alle eisen voldoet.

Hoe bereid ik mijn bestanden voor drukwerk voor?

Ondanks dat er tegenwoordig veel digitaal wordt gepubliceerd is er zeker nog de vraag naar fotografie voor drukwerk. Waar vroeger een dia, of zelfs een negatief of afdruk werd afgeleverd en de lithograaf wat alchemistisch-geheimzinnige bewerkingen deed alvorens er werd gedrukt is de fotograaf nu zelf ook gaan drukken. En is vanuit die ervaring geneigd zijn klant net zoals zijn inkjetprinter te behandelen, die klant moet een hapklaar brok krijgen 'want de klant weet niks'. Het volgende verhaal gaat, hoewel niet al te diep, in op wat er in basis bij foto's voor drukwerk komt kijken.

Verband tussen grootte en resolutie, PPI als eenheid

Digitale fotografie werkt met pixels. In drukkerijen wordt met rasters gewerkt. En zo ontstond de grote misvatting. Fotografische resolutie uitdrukken in DPI. Maar daarover later.

Bestanden hebben een bepaalde grootte. Hoe groter je het bestand af wilt drukken, hoe groter het bestand zal moeten zijn. Wanneer je een postzegel moet drukken zul je waarschijnlijk aan 300x400 pixels ruim genoeg hebben.

Tethering werkstation voor locatiewerk

Jarenlang werkte Tom Barnes op locatie. Hij ging langzaam over tot tethered werken, dit tot tevredenheid van zijn klanten en de crew, maar hij kreeg te maken met de beperkingen die een locatie je nu eenmaal oplegt. Zoals het direct bewerken van de beelden.

Of bewerking op locatie een goed idee is valt te betwijfelen vanwege het omgevingslicht en de onbeheersbare kleurtemperatuur die een fotograaf bij de beoordeling op het scherm op het verkeerde been kan zetten. Zelf zou ik aan de oplossing van Tim een kleine tent met grijze binnenkant en LED verlichting toe willen voegen. De laatste komt, met een kleur van D50 en een kleurindex van 96 al op de markt, al is er moeilijk aan te komen. Raar idee? Vroeger werkte de fotograaf toch ook met een zwarte doek over het hoofd. Ik maak in het digitale tijdperk soms ook gebruik van een ouwe doek...

De oplossing van Tim, die ongetwijfeld iedereen aan zal spreken, heeft de Peli 1510 koffer als basis. Onverwoestbaar én op wielen. En toch redelijk klein.

Succesvolle mensen vergaderen nooit met hun smartphone aan

Een onderzoek van de leidende Marshall School of Business van de University of Southern California in Los Angeles wijst iets uit wat wij min of meer onbewust al lang wisten. Smartphones kunnen je carrière schaden. Het zichtbaar meenemen en zeker het gebruik van je smartphone op vergaderingen ergert superieuren en ook collega's. Mensen die het meer geïrriteerd raken dan de anderen zijn die uit de groep van 40 jaar en ouder en vrouwen.

Het onderzoek werd onder meer gedaan via een enquête onder 554 fulltime werkende professionals met een inkomen van meer dan $30.000 in bedrijven met meer dan 50 werknemers. De antwoorden op een enkele vragen uit de enquête:

Terug naar het NatLab van Ed van der Elsken

Recensie
Gepubliceerd: 1 oktober 2014

In 1989 produceerde Philips het bedrijfsfotoboekje NATLAB van Ed van der Elsken als jubileumgeschenk voor medewerkers en relaties. Vijfentwintig jaar later kan een breder publiek kennis maken met dit weinig bekende onderdeel van Van der Elskens oeuvre.

Museum Boerhaave, het in Leiden gevestigde Rijksmuseum voor de Geschiedenis van de Natuurwetenschappen en van de Geneeskunde, loopt tot en met 4 januari 2015 een tentoonstelling met de titel 'Hit & Run. Ed van der Elsken fotografeert het Philips NatLab'.

Bij gelegenheid daarvan verscheen een gelijknamig fotoboekje. Tot op zekere hoogte zou je het een ingrijpend herziene heruitgave kunnen noemen van NATLAB, het prachtige bedrijfsfotoboekje dat Philips in 1989 cadeau gaf aan medewerkers en relaties toen het Natuurkundig Laboratorium te Eindhoven zijn 75-jarig bestaan vierde.

'Afgelopen 5 jaar fotografeerde Ed van der Elsken met enige regelmaat in het Natuurkundig Laboratorium', zo schreef de toenmalige directie in het voorwoord. 'Niet om precies vast te leggen wat we allemaal doen (....) maar om de mensen te treffen die het allemaal doen'. En inderdaad, ook in deze hightech-omgeving heeft Nederlands beroemdste stad- en straatfotograaf op de eerste plaats oog voor de mens.