Editie 2016-4

Zielenroerselen, moderne herdertjes en Uber

Ieder jaar weer onafwendbaar, de feestdagen. Supermarktketens die over elkaar struikelend de culinaire werkelijkheid overdonderend aan ons proberen te slijten. En allerlei anderen die met een blije of minder blije boodschap komen buurten. Je krijgt de laatste kans om dit jaar nog gratis een bril aan te schaffen met betaalde glazen, de energieleverancier die tegen beter weten in probeert je dat voordeligste contract ooit aan te smeren. Merkwaardig, iets waar ik niet uit kom, is een energiemaatschappij nu een hij of een zij? Ik weet het niet, Ik weet het niet, de maatschappij rammelt niet wanneer je ‘m schudt en ik heb ook niet de goesting er deftig mee op restaurant te pronken.

Je wordt overladen met kerstsongs die, per uur herhaald op het radiostation, dagenlang in je hoofd blijven doorzeuren. Een geslaagde song is een kaskraker, zo meldt een van de omroepzwatelenden mij. En vergeet niet al het sociaal-mediale dat op je afkomt.

Een nieuwe pionier van de kleurenfotografie

Een keuze uit
Gepubliceerd: 22 december 2016

In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op de monografie Fred Herzog – Modern Color.

Nog tot het begin van deze eeuw leefde het idee dat kleurenfotografie pas eind jaren zeventig een serieus medium was geworden voor documentair werk en kunstfotografie, met fotografen als William Eggleston, Stephen Shore en Joel Meyerowitz. We weten inmiddels wel beter dankzij diverse publicaties en tentoonstellingen. Niet op de laatste plaats van de Amerikaanse fotograaf Saul Leiter die in Early Color (2006) liet zien dat hij al eind jaren veertig schitterend werk maakte op dat gebied. En nu mogen we een nieuwe naam toevoegen aan het rijtje pioniers van de kleurenfotografie. Fred Herzog is zijn naam. Over hem verscheen een fraaie monografie bij Hatje Cantz met ruim 230 voor het merendeel niet eerder gepubliceerde foto's, voornamelijk in kleur.
Herzog, in 1930 geboren in Duitsland, emigreerde in 1952 naar Canada en woont sinds 1953 in Vancouver, de stad die tevens het hoofdonderwerp vormt van zijn werk.

Adobe Flash, eindstreep eindelijk in zicht

Steve Jobs kondigde zeven jaar geleden de neergang van Adobe's Flash aan. Hij weigerde het product nog langer te gebruiken op zijn apparaten die met nieuwe technologieën werken. Zoals de iPod en de iPad. Volgens Jobs was Flash traag, een stroomvreter, omslachtig, incompatibel met touchscreens. En bovendien vol beveiligingslekken.

Flash raakt langzaam maar zeker uit de gratie. PhotoNmagazine schreef er al eerder over. De beveiliging is al decennia een crime. Adobe heeft de twijfelachtige eer kampioen-uitbrenger van beveiligingspatches te zijn. Er werd ook de strategische fout gemaakt Flash terug te trekken van mobiele apparaten terwijl het zelfs voor een kind (laat staan een volgroeide volwassene met een IQ van rond de 80) duidelijk was dat mobiele toepassingen alleen maar zouden groeien.

Met een camera als wapen

Een keuze uit
Gepubliceerd: 22 november 2016

In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op Duizend ogen van oorlogsfotografe Marielle van Uitert.

Terwijl op een houten tafel mijn been wordt verbonden door een paar studenten, maak ik op mijn rug een paar foto's van de kliniek. Ik ben in shock en kan deze werkelijkheid alleen nog door een lens benaderen, zo lijkt het.

Dit schrijft Marielle van Uitert (Kerkdriel, 1973) in haar nieuwe fotoboek Duizend ogen over een ingrijpende gebeurtenis die haar overkwam in Syrië, november 2012. De in Vught woonachtige oorlogsfotografe werd toen niet alleen kort ontvoerd, samen met haar schrijvende collega Irene de Zwaan, maar raakte drie dagen later gewond bij een mortieraanval tijdens een anti-Assad demonstratie. Kort erna lukte het beide journalistes de Syrische hel te ontvluchten via Turkije en veilig huiswaarts te keren.

Een triest levenseinde in West-Vlaanderen

Een keuze uit
Gepubliceerd: 1 november 2016

In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op (un)expected van de Belgische fotograaf Peter Dekens.

Een huis met geblindeerde ramen. Een lege straat op een regenachtige ochtend. Wederom een huis zonder teken van leven – met links een Engelse tekst. Vertaald zou die kunnen luiden: West-Vlaanderen heeft een van de hoogste zelfmoord-percentages van Europa, anderhalf keer het Europese gemiddelde. Elke maand plegen twintig mensen zelfmoord in deze regio.
Zo begint het fotoboek (un)expected van de hand van Peter Dekens. De titel lijkt ingegeven door het feit dat zelfmoorden nu eens volkomen onverwachts plaatsvinden, dan weer haast voorspelbaar. Het cahier-achtig boek bestaat op de eerste plaats uit een doorlopend beeldverhaal van straten en huizen, vermoedelijk gefotografeerd in West-Vlaanderen, de geboortestreek van Dekens. Dat beeldverhaal  –  in zwart-wit – wordt vier maal onderbroken door kleinere katernen in kleur. Elk katern vertelt een ander zelfmoordverhaal, bestaande uit een korte tekst en foto's.

Website onderzoeksjournalist platgelegd via Internet of Things

De website van de bekende Amerikaanse ICT onderzoeksjournalist Brian Krebs werd eind september door een immens grote DDoS-aanval platgelegd. Het gigantisch aantal webpagina opvragingen werd gegenereerd door een botnet (verzameling van gehackte computers) van 140.000 camera's en internetverbonden digitale videorecorders.

Brian Krebs onderzoekt onder andere de werkwijzen van criminelen die via het internet de wereld lichter in de beurs maken, zoals met ransomeware en social engineering (onder andere phishing). Hij doet ook onderzoek naar inbraken bij grote bedrijven, zoals enkele jaren terug Adobe, en bij dating sites, waarbij de gegevens van klanten op straat komen te liggen. Brian’s hosting provider meldde dat de aanval twee keer zo groot was als de grootste aanval die ze tot dan toe hadden gezien. Zij konden niet anders dan de servers stroomloos maken omdat ook andere klanten door de overbelasting in de gevarenzone dreigden te komen.

Karol Plicka

In deze moderne tijd is het nemen van een foto hoegenaamd geen kunst meer. Een druk op de knop van de digitale camera, of de fotofunctie van de smartphone, levert direct een technisch behoorlijk geslaagde foto op, die je ook nog gelijk kunt bekijken, en desgewenst presenteren of delen met de hele wereld. Dat is iets waar menig fotograaf uit de tijd dat digitale camera's nog niet bestonden alleen maar van konden dromen. Hun aanpak dwong tot goed nadenken alvorens de sluiter van de camera te ontspannen. Niet alleen technisch, maar ook met aandacht voor het onderwerp voor de lens. Dat laatste ontbreekt er nogal eens aan bij digitaal verkregen foto's: technisch in orde, maar inhoudelijk vaak oppervlakkig. Uiteraard heeft de mogelijkheid van snel en ongeremd fotograferen ook weer zijn voordelen voor het verkrijgen van interessante spontane foto's. Desondanks is het goed om eens te kijken naar de doordachte werkwijze en inspiratie van de oude meesters.

Er zijn vele beroemde fotografen die ik in het kader van dit artikel nader zou kunnen beschouwen, maar daarover is in de regel al veel geschreven. Het internet staat er vol van, en herhaling van veel bekende zaken acht ik weinig zinvol. Daarom presenteer ik een in Nederland wat minder bekende, maar zeer bedreven en bevlogen fotograaf (en cineast !) uit het voormalige Tsjecho-Slowakije: Karol Plicka. Zijn blik op de wereld, vervat in prachtige, diepgaande, melancholische, bevestigende en soms zelfs dramatische beelden, is ook nu, in deze snelle digitale tijd, een inspiratiebron voor menig toegewijd fotograaf.