Persvrijheid▼

Eind mei 2019 verscheen een artikel van mevrouw Segaar – redacteur economie bij RTL - waarin zij aangeeft dat er veel onduidelijkheid heerst bij kleine bedrijven en scholen over de Algemene verordening gegevensbescherming (hierna: AVG) bij het maken van foto’s.[1] Daarom lijkt het mij goed om in deze bijdrage de gevolgen van de AVG bij portretfotografie te behandelen.[2]

Misschien dat u het zich nog wel kunt herinneren, de ophef over de voorpagina van de Volkskrant van 16 augustus 2016. Kort na de golf van aanslagen in onder andere Frankrijk en België werden op Schiphol aangescherpte controles uitgevoerd door de marechaussee in samenwerking met het leger. Hierbij werden ook auto’s die van en naar Schiphol reden aan de kant gezet en gecontroleerd. Een fotograaf nam hierbij een foto van een --volgens de hoofdredacteur van De Volkskrant later genoemde-- man met een ‘moslim-achtig uiterlijk’, terwijl deze vanuit de auto in gesprek was de marechaussee waarbij op de achtergrond twee zwaar bewapende militairen zichtbaar waren. Over de foto stond de tekst ‘Is Schiphol nog veilig?’ en er werd verwezen naar een groot artikel over de beveiliging op pagina 4 en 5 van de krant. In dit artikel komt de geportretteerde man niet voor en in het artikel wordt er ook niet naar hem verwezen.

Eens in de zo veel tijd doet zich een geval voor waarin een fotograaf door justitie gevraagd wordt zijn camera af te geven omdat daar (mogelijk) informatie op staat die justitie zou kunnen helpen bij het oplossen van een misdrijf. Zo werd onlangs een fotograaf door justitie gevraagd zijn camera af te staan omdat hij in het kader van een reportage foto’s genomen had van een handgemeen tussen een actievoerder en een militair in burgerkleding waarbij de actievoerder meermalen in het gezicht gestompt is en waaraan hij letsel overgehouden heeft.

Maken politie en marechaussee hun eigen Erdoganistaanse wetten? •

Freelance fotograaf Chris Keulen maakte vorige week samen met NRC journalist Paul van der Steen in en rond Brunssum een reportage over het verzet tegen de geluidsoverlast van AWACS vliegtuigen. De journalisten waren op pad met omwonenden en actievoerders om verslag te doen van de geluidsoverlast van zogeheten AWACS-vliegtuigen. Deze opereren vanuit NAVO-basis Geilenkirchen. Op de basis staan zeventien toestellen van het Airborne Warning and Control System, die worden ingezet bij internationale patrouilles van het bondgenootschap.

Op de voorpagina van de Volkskrant van 16 augustus 2016 stond een paginagrote foto afgebeeld van een bestuurder van een auto die moest stoppen voor een controle op een toegangsweg naar Schiphol. De bestuurder is duidelijk herkenbaar in beeld en heeft een ‘moslim-achtig uiterlijk’[1]. De foto laat zien dat de bestuurder in gesprek is met een marechaussee en op de achtergrond zijn twee zwaar bewapende militairen zichtbaar. Door de foto staat de tekst: ‘Is Schiphol nog veilig?’. De foto dient ter aankondiging van een groot artikel op pagina 4 en 5 over de beveiliging van Schiphol. In dat artikel komt de geportretteerde niet voor en ook wordt er niet naar de geportretteerde verwezen.

Het Europese Hof heeft op 7 februari 2012 arrest gewezen in de zaak van prinses Caroline van Monaco II alsmede in de zaak van Axel Springer die beide de Duitse staat aanklaagden omdat deze te weinig zou doen om hun privacy te beschermen.

Het zijn twee belangrijke arresten over de balans tussen de persvrijheid (artikel 10 EVRM) en het recht op respect voor het privéleven (artikel 8 EVRM), twee uiterst belangrijke grondrechten die in beginsel evenveel bescherming genieten. Welke van de twee grondrechten prevaleert hangt af van de omstandigheden van het geval. In 2004 heeft het Europese Hof in het arrest Prinses Caroline I al verscheidende criteria geformuleerd om een afweging te kunnen maken, en die criteria zijn nu nog verder uitgewerkt.