Advertentie
Het nieuwe richtprijzenboekje 2019 is uit!
Het richtprijzenboekje dient behalve voor prijsindicatie ook als richtlijn in gerechtelijke procedures bij toewijzing van honoraria en schadevergoedingen bij geschillen. De richtprijzen zijn gebaseerd op onderzoek naar het prijspeil voor publicatie en productie. Bij de prijsberekening worden behalve resultaten van binnenlands onderzoek ook de prijzen van (EU) beheersmaatschappijen zoals het Belgische Sofam meegenomen.
Klik hier voor meer informatie
of om het boekje te bestellen.
Waar ligt Kamchatka eigenlijk? Rusland dus, een groot schiereiland in noordoost Siberië, buiten de hoofdstad Petropavlovsk vrijwel onbewoond. Pure wildernis, ca. 1200 x 360 km op zijn breedst, slechts één weg. Het ‘waarom dáárheen?’ is mij helder: thuisland voor zo’n 17.000 bruine beren, ‘s werelds grootste. Bovendien ca. 125 vulkanen, onderdeel van de ring of fire rond de Stille Oceaan, waarvan 29 actief. Beren en vulkanen staan al jaren op mijn verlanglijstje.
Petropavlovsk is een curieuze havenstad: ca. 25 km lintbebouwing tegen de heuvels langs een ruime baai, een ideale haven. Inclusief voorsteden gekrompen van eens 400.000 tot ca. 250.000 inwoners. Eén weg door de stad heen, een terug, veel files, parkeren lastig. Rechts rijdend verkeer, maar bijna elke auto heeft het stuur aan de verkeerde kant, dankzij 2e-hands import uit links houdend ‘buurland’ Japan. Stadswijken met sombere woonkazernes, in de volksmond vernoemd naar de Sovjet leiders die ze lieten bouwen, met subtiele verschillen in (gebrek aan) luxe: wc en douche al of niet apart, Chroetsjov versus Breznjev. Uit de pre-USSR tijd vrijwel niets, behalve een schitterend witte kathedraal met gouden ‘uien’, weinig nieuwbouw. Een origineel Siberisch houten huis herbergt een veelzijdig museum. Alles tegen een prachtig decor van vulkaankegels.
Moeizame boottocht •
Ik bespaar u de ‘cruise’ op een aftandse viskotter, modern toeristisch materieel ontbreekt. Redelijk in de verf valt hij op tussen de roestbakken die nog wel vis vangen. De kokkin verricht wonderen op twee pitten in een kombuisje waarin ze haar kont niet kan keren. Eén krap douche/toilet voor 16 man. In de wildernis moet je niet zeuren.
Veel kustvogels, de enorme Stellers zeearend slechts op afstand, soms pelsrobben, orca’s, schuwe zeeotters, maar je langste lens vanuit een deinende zodiac geeft zeer onverwachte kaders. Het waait flink vanuit de verkeerde hoek, de Stille Oceaan is ruw, de fjorden ook, soms regen. Drie van de vijf dagen nauwelijks activiteiten, lopen aan land beperkt zich tot kiezelstrandjes, daarachter direct ondoordringbare wildernis. De fotografische oogst is minimaal. Onscherpte troef, weinig en zeker geen mooi licht. ISO omhoog, beeldstabilisatie aan en toch maar proberen.
Tenslotte terug naar de beschutte baai. Het weer verbetert en is pas mooi als we ontschepen. Een tegenvallende tocht door het grillige, maar niet abnormaal weer, dus we zeuren niet.
Zonnige vulkanen •
In een busje, gemonteerd op een imposante 6WD truck, over een brede asfaltweg, die snel overgaat in een hobbelige track voor onderhoud aan een hoogspanningsleiding. Na twee uur schudden ontstijgen we de bossen en boven de boomgrens duiken we de caldeira in van een uitgedoofde vulkaan, een kale asbak. Caldeira weer uit en tenslotte stoppen we bij een groen plateau, ons tentenkamp, op ca. 1.100 m.
Prachtig landschap, details, bloeiende plantjes, marmotten. Timmerlieden werken nog aan de grote tent, tafels, enz. We laden onze accu’s op aan hun generator. De kokkin heeft nu alle ruimte voor haar twee pitten. Drinkwater uit, en wassen in het riviertje, dat ook de voorraad bier koelt. ’s Nachts daalt het kwik richting nulpunt, het tentje is krap, de slaapzakken amper voldoende, het matje dun, de ondergrond hard, buiten alles kletsnat bedauwd. In de wildernis moet je niet zeuren.
Onvoorstelbaar ruig en indrukwekkend. Gletsjers vol spleten, stoom, beekjes, kleurige rotsen, lava, ‘bommen’, kloven en vreemde bulten. Verder in de krater felgele zwavelgaten, pruttelende modder en irriterende, kwalijk riekende fumarolen. Vooral groothoek, de langste lens bleef sowieso thuis, we sjouwen al genoeg.
Een dorado voor de landschapsfotograaf, talloze details en patronen voor abstracte foto’s in subtiele kleuren, we blijven urenlang, een intense ervaring. Een Rus met twee woorden Duits biedt aan me te fotograferen, een andere Rus smacht zo naar een sigaret als ik geniet van een sigaartje, dat hij er ook een krijgt. Heen en terug dik zes uur gelopen, iedereen laaiend enthousiast!
De volgende dag spierpijn, ongetraind als de meesten zijn. De truck rijdt tot het pad naar de Gorely vulkaan (1829 m). Enkelen, mezelf inbegrepen, gaan tot halverwege, niks forceren. De overigen stijgen 750 m tot twee aansluitende kraters, waarin o.a. een stoombron en een bijtend zuur kratermeer. Laatste uitbarsting twee jaar geleden. Halverwege poseert een marmot, weer endemische plantjes. Macro stelt je constant voor het probleem: alles beweegt in de wind (focus stacking helpt dan ook niet), vrijwel geen scherptediepte. Pas uren later rijden we richting hoofdstad en een douche. Drie topdagen.
Beren & zalm •
Naar de helihaven, een halfuur buiten de stad. In de overigens kale wachtruimte hangen natuurfoto’s aan de wand, kaliber “zo wil ik ze ook nog eens maken”. In de hoogbejaarde Mi-8 Cargo helikopter aan weerskanten houten banken voor 21 man, goederen en bagage tot borsthoogte gestapeld ertussen. Ruimte? Nou nee. Sommige raampjes kunnen open voor luchtfoto’s, maar laten dan ook uitlaatgassen binnen. De herrie is onbeschrijflijk, ondanks oordopjes. Beneden dicht loofbos. Dan een onverwachte landing op open grasland. Zwemmen in een dampende rivier, muggen overal. Prachtige bloemen in macro. Vreemd: vrijwel geen vogels, het lijkt zo’n ideale habitat. Een uur later opstijgen en nu hoger, over een pas tussen de vulkanen. Met draaiende wieken even onverwacht uitstappen in opwaaiend grind op een kraterrand. De heli landt 250 meter lager aan het kratermeer. Wij volgen te voet. Opnieuw weliswaar schaarse, maar leuke plantjes – het statief bleef helaas in de heli.
Tenslotte naar de primitieve lodge aan het Kurilskoye ‘berenmeer’. Eén elektrisch peertje in de keuken, een boven de eettafel, geen in de slaapruimten, nergens stopcontacten. Accu’s opladen aan de generator van twee Kazachstaanse werklieden, met 20 fotografen een vermakelijke wirwar van stekkerblokjes en laadstekkers. Hoeveel verschillende typen verzint de industrie nog? Het sanitair buiten kan moeilijk simpeler. Schrikdraad rond het terreintje, maar: “pas op, beer-vrij is het misschien niet en waag je niet buiten het draad.” Het tiental beren dat we op afstand al zien belooft zelfs meer dan Floortje Dessings reisprogramma eens toonde.
Vaker liggen we naast de observatietoren op een zandbank tussen meer en rivier vanwege het prettig-lage standpunt, permanent een beer op 20 meter. De ranger raakt niet opgewonden als ze recht op ons af rennen tot op een, ons wat alarmerende, 5 (!) meter. Beren zien alleen ZALM, en elkaar. Een ‘nieuwe’ beer leidt tot hiërarchische reacties, soms (schijn)gevechten. Ons negeren ze, maar de felheid waarmee ze de zalm najagen maakt duidelijk dat je ruzie moet voorkomen. De Kamchatka grizzly zou ‘vriendelijker’ zijn dan zijn Alaska soortgenoot, omdat hij minder vlees en vis en meer bessen zou eten. Volgens een ‘Stapel-onderzoekje’? Bij de lodge staat het gedenkteken voor de Japanse fotograaf Michio Hoshino (1952-1996). Een beer haalde hem ‘s nachts uit zijn tent, wat hij niet overleefde, toedracht onduidelijk. Sindsdien geen incidenten meer, verzekert de ranger.
Mist •
Onze reserve dag tot slot was nog open, omdat we de stad al afdoende kenden. We moeten blijven: de heli vliegt alleen op zicht, de bergpas onderweg is in mist gehuld. Nogmaals naar de zandbank, wéér een paar honderd berenfoto’s, want voor hun snelle achtervolgingen staat de camera op ‘continu’. Iedereen krijgt wel een paar spectaculaire actieplaten.
Tenslotte toch een helikopter, een ‘luxe’ passagiersversie zelfs. Lukte het de heli ook vandaag niet, dan zouden we de thuisvlucht missen, met vergaande gevolgen. Op zich is een langer verblijf bepaald geen straf, en de Valley of the Geysers hebben we om budgettaire redenen niet eens gezien. Kamchatka is natuurfotografisch een schatkamer. Een verre, dure, primitieve en een met wat hindernissen, maar in de wildernis zeur je niet.