Nick Claeskens
BUS STOP

2 bussen op terrein van het bedrijf
view counter

Heimwee naar wat zal verdwijnen

'Er zit een nostalgische kronkel in mijn hoofd', zegt Nick Claeskens (°1990) 'Ik vind het jammer dat er zoveel verdwijnt. Daarom maak ik deze reportages. Binnenkort is alles weg. Alleen mijn foto's zullen getuigen van wat er ooit geweest is.'

We spreken mekaar terloops en onverwacht tijdens een demodag van de Fuji GFX in mijn eigen fotostudio te Antwerpen. Nick werkt al vijf jaar bij Foto Grobet in Antwerpen, de verdeler van de nieuwe Fuji middenformaatcamera. Als vertegenwoordiger van de verdeler zit hij hier mee aan de presentatietafel. Een atypisch boek tussen de X-bodies en de Y-lenzen trekt mijn aandacht. Niet vermoedend dat de auteur tegenover mij zit, blader ik aandachtig door het boek. Wanneer ik mijn waardering uitspreek voor de foto's, blijkt dat ik ongewild een compliment geef aan de jonge fotograaf zelf. Het is de aanleiding voor een diepgaander gesprek.

via het hoofd van de chauffeur kijken we op de weg'Mijn opleiding heb ik gevolgd aan de Karel De Grote Hogeschool te Antwerpen - Linkeroever. De nadruk lag op de technische kant van het vak, en daar ben ik heel dankbaar voor,' vertelt Nick. 'Eerst heb ik een tijdje gewerkt als freelancer voor enkele kranten, maar vervolgens heb ik voor de zekerheid gekozen en ben ik als verkoper aan de slag gegaan bij Foto Grobet. Ik heb nog steeds mijn BTW-nummer. Dat behoud ik omdat ik wil blijven werken als fotograaf in bijberoep. Anders zou het echt jammer zijn dat ik dit gestudeerd heb.'

De Belgische lelijkheid

'BUSSTOP is mijn eerste grote project sinds ik afgestudeerd ben. Ik ben altijd meer op sociale reportages gericht. Het dagelijkse leven vind ik interessant. Dat boeit me meer dan het exotische. Ik heb mijn eigen kijk op de dingen. Bij mijn eindwerk op school was dit ook het geval. Iedereen trok naar Rusland of China, terwijl ik ging fotograferen in mijn achtertuin: de zes blokken van de Luchtbal, de sociale woonwijk uit de jaren '30 van de vorige eeuw. Ik zoek het niet te ver. Dat komt terug in al mijn fotografie. Toeval of niet maar de bestemmingen van de busmaatschappijen zijn ook nostalgisch. Die liggen ook allemaal in het binnenland. In dit boek ligt misschien nogal sterk de nadruk op 'de Belgische lelijkheid' zoals ze het in Nederland noemen.' (lacht)

woonhuis met busgarage'Dagelijks kwam ik met de fiets voorbij een bushalte. Plots merkte ik dat de kleuren van de bussen veranderd waren. Alles was wit. De naam van de firma stond nog slechts als een klein onderschrift bij die van het groot bedrijf dat de zaak had overgenomen. Ik vroeg me af wat er aan de hand was: busbedrijven die al 70 of 80 jaren bestaan, hebben geen opvolging meer en worden verkocht aan grote firma's. Het blijkt om een trend te gaan. De evolutie van de busdiensten wordt niet positief ingezien. Het is geen nine-to-five job. De chauffeurs rijden op onmogelijke uren. Weinig jonge Belgische mensen willen dit nog doen. De kinderen of kleinkinderen van de oprichters willen het bedrijf niet verder zetten. Ketens maken ook betere offertes omdat ze vaak met buitenlandse chauffeurs werken of omdat ze meer bussen ter beschikking hebben.'

bus klaar voor vertrek vanaf de garage

Alles vervlakt

'Twee jaar heb ik de kleine firma's in Vlaanderen opgezocht en gevolgd. Fotograferen deed ik altijd op donderdag, want dat is mijn vrije dag (lacht). Als je met de mensen meerijdt, dan voel je de warmte, in tegenstelling tot de grote firma's waar je een nummer bent. De ziel gaat er helemaal uit. Op mijn manier heb ik alles gefotografeerd, niet per sé om de evolutie aan te aanklagen, maar wel om het sociale karakter ervan in de verf te zetten. Het is een evolutie die je overal ziet. Kijk maar hoe megaketens zoals Mediamarkt de kleinhandels beconcurreren. Veel ervan gaan ten onder. Alles vervlakt. Overal krijg je hetzelfde uitzicht in de winkelstraten. Ik vind het jammer dat er zoveel authentieke zaken verdwijnen. Zo krijgt de bushalte een onderliggende betekenis. Ik wil alles in beeld brengen voor het weg is. Terwijl ik ermee bezig was zijn er trouwens nog enkele verdwenen.'

drinkende passagiers op de achterbank'In totaal heb ik drie jaar aan dit project gewerkt: twee jaar fotograferen en één jaar voor de vormgeving en het vinden van een uitgever. Fuji, Foto Grobet en de overkoepelende organisatie van buseigenaren hebben me gesponsord. De busbedrijven kunnen mijn boek aanbieden als relatiegeschenk. Het is uitgegeven bij Stokmans te Duffel, die over het algemeen kunstuitgaven verzorgt. Het boek is sinds januari 2017 te koop in winkels die fotoboeken aanbieden, zowel in Nederland als in België. De verkoop in Nederland gaat trouwens beter dan in België! (lacht) Ook via mijn eigen site is het boek te koop. Daar verdien ik het meeste aan. Eerlijk gezegd: in feite verdien ik alleen iets aan wat ik zelf verkoop (lacht weer). Weet je: het belangrijkste is momenteel dat ik een eigen naam als fotograaf opbouw. Vanaf eind april 2017 geef ik voordrachten. In het OPEK-kunstencentrum van Leuven zal ik geïnterviewd worden door TV-journalist Frank Raes. Ik ben benieuwd... Misschien zal ik binnenkort ook enkele tentoonstellingen houden, maar dat staat nog niet helemaal vast. Stilletjes begin ik te broeden op een nieuw project. Zonder twijfel zal dat ook in België zijn!'

'In BUSSTOP zit een parallel met het dagelijkse leven. Ik weet ook wel dat er veel positieve dingen zijn in het moderne leven, maar de simpele, goede dingen gaan systematisch verloren,' besluit deze jongeman met een hang naar het verleden dat zal komen.

Nick Claeskens

view counter