Nieuwe prijs, de Blikken Camera

Evolutie in de fotojournalistiek?

door: Jurriaan Nijkerk

Jurriaan Nijkerk. Is ruim vijfendertig jaar fotograaf. Hij werkte o.a. voor Philips, Gasunie en Witteveen + Bos raadgevend ingenieurs. Voor het NOB 'deed' hij (pop)concerten en theaterfotografie. Twee maal werd het team, waarvan hij deel uitmaakte, genomineerd voor de Nationale Coiffure Award. Hij was bestuurslid bij BFN en SVFN en had zitting in de examencommissie van de Nederlandse Fotovakschool.
Vanaf het eerste nummer van het vakblad DeFOTOgraaf leverde hij redactionele bijdragen en hij was ruim een decennium hoofdredacteur. 'Bij mijn aantreden was het doel een nieuwe opzet neer te zetten voor DeFOTOgraaf: een blad dat over fotografen en fotografie moest gaan. De opzet was ook internationaal, ik had mij ten doel gesteld België en Nederland te bestrijken, dat is ook gelukt. Het nummer van augustus 2010 was mijn laatste nummer, het werd weer eens tijd voor iets anders.'
www.jurnijkerk.com.
Stuur Jurriaan een e-mail.

Advertentie

Op de beurs Professional Imaging was er een tentoonstelling te zien van de laatste Zilveren Camera. Met werkelijk prachtig werk. Voor wie het nog niet wist volgt hier (een deel van) het mission statement van de Zilveren Camera:

De stichting De Zilveren Camera heeft als taak de kwaliteit van de fotojournalistiek in Nederland te verhogen, een opdracht die stamt van de oprichters in 1949. Het huidige bestuur koestert die gedachte tot op de dag van vandaag.
(….)
Het belangrijkste instrument voor de stichting is de jaarlijkse wedstrijd om de Zilveren Camera: de beste nieuwsfoto, omringd door prijswinnaars uit verschillende categorieën. De website, de tentoonstellingen en het jaarboek zijn de belangrijkste uitingen van de Zilveren Camera. Het gaat niet alleen om een onderlinge wedstrijd: de Zilveren Camera wil ook de verworvenheden van de fotojournalistiek tonen aan een groot publiek.

Tot op heden heeft de stichting deze, bij mijn weten, hoog in het vaandel weten te houden. De prijs en de wedstrijd groeiden uit tot een wellicht internationale omvang. De stichting heeft tegenwoordig ook de Portretprijs en de Canonprijs onder haar vleugels. Dit alles gesponsord door fotografenorganisaties, toeleveranciers en anderen. Er wordt veel geld gestoken in de promotie van de journalistieke fotografie, tentoonstellingen, de website en zelfs in een eigen tijdschrift. De Zilveren Camera is ook een belangrijke en gewaardeerde instelling die de Nederlandse fotojournalistiek en haar kwaliteiten onder de aandacht van een ieder brengt.

Uiteraard ga je, net zoals de andere 9.500 bezoekers van de beurs, naar de Zilveren Camera kijken. Helemaal achteraan op de beurs bevonden zich de drie hoofdtheaters, de exposities, de stand van de Fotografenfederatie en die van de Fotovakschool. Een prachtige locatie op de beurs. Groot was mijn verbazing dat er geen spoor was van de tentoonstelling van de Zilveren Camera.

Totdat ik ontdekte dat enkele gore schotten, zo'n beetje lullig opgesteld, zonder verwijzing, met zeer slecht opgehangen werk, waarschijnlijk zelfs fotokopieën, zonder enige behoorlijke tentoonstellingsverlichting, de expositie van de Zilveren Camera voor moest stellen. Met werk, 'ingelijst' met van die klemprofielen die te kort waren omdat het kopieerpapier van de Hema kennelijk te groot was voor de klemprofielen van Action of van een andere ramsjhandel.

Het geheel stond op een plaats waar aan de ene zijde veel daglicht binnenviel. De andere zijde leek meer op een functionele donkere kamer. Het zou een grap kunnen zijn, een verwijzing naar de historie, maar de huisvrouw die hier, niet gehinderd door enige kennis en ervaring, even 'de was had opgehangen' acht ik niet in staat tot een dergelijke vorm van satire dan wel creativiteit.

De opstelling van de schotten was wel zeer bijzonder. Schuin tegen de muur geplaatst, en met kleine tussenafstanden, zodat je de 'foto's' alleen maar van dichtbij kon bekijken. En voor je ging kijken moest wachten tot een andere kijker uit deze Efteling-sandwich was gekropen. Wel was er aan gedacht om het schot met de prijswinnende foto, althans voor wat er voor foto door moest gaan, haaks op de muur te zetten, waarschijnlijk om er de aandacht op te vestigen omdat dit schot op de donkerste plaats stond.

Enkele mij bekende bezoekers reageerden ook. Ik wil niet flauw doen en geen namen noemen, maar een prominent vakgenoot en een bestuurder vertrouwden mij toe dat dit 'niet bepaald de schoonheidsprijs verdiende.' Dit klonk nog positief, anderen reageerden met nogal wat minder lovende commentaren.

Fotojournalisten dienen gerespecteerd te worden. Hun positie in de huidige samenleving is moeilijk, talent wordt beloond met luttele tientjes, als je die al krijgt. Mede dank zij bepaalde pers- en stockbureaus die pretenderen het goede met fotojournalisten voor te hebben. Fotojournalisten die bijdragen aan de nieuwsgaring, zaken aan de kaak stellen en onderbetaald en soms met levensgevaar uiteindelijk het geweten van onze tijd zijn.

Het allerminste is wel dat je, en dat geldt zeer zeker voor een instelling als de Zilveren Camera, deze fotografen en hun werk met gepast respect behandelt en een expositie niet laat verworden tot dorpstentoonstelling. Zeker tegenover de andere collega's uit het vak die deze beurs bezochten en tegenover de sponsoren mag je de Zilveren Camera niet degraderen tot Blikken Camera. Waarmee uiteindelijk de exposerende fotografen, op zijn plat Hollands gezegd, onrespectvol en wellicht beledigend te kakken zijn gezet...