Steven Massart
MQEP Architectuurfotografie

rond, blauw gebouw met weerspiegeling in blauw water bij avondlicht in blauwe lucht

Advertentie

Het nieuwe richtprijzenboekje 2019 is uit!

Het richtprijzenboekje dient behalve voor prijsindicatie ook als richtlijn in gerechtelijke procedures bij toewijzing van honoraria en schadevergoedingen bij geschillen. De richtprijzen zijn gebaseerd op onderzoek naar het prijspeil voor publicatie en productie. Bij de prijsberekening worden behalve resultaten van binnenlands onderzoek ook de prijzen van (EU) beheersmaatschappijen zoals het Belgische Sofam meegenomen.

Klik hier voor meer informatie
of om het boekje te bestellen
.

view counter

Zoon van Steven en IrisHet kanon van de piratenboot staat recht op mijn hart gericht, klaar om te vuren. Aaron (3) leidt de aanval op mij, de avondlijke indringer op het dakterras van de familie Massart. De bedreiging komt eerst vanop zijn schip, vervolgens via een wurggreep. 'Kleine mannen veranderen uw leven', lacht Steven Massart. 'Iris is uit met vriendinnen. Aaron is een gemakkelijke jongen. Ik wist dat ik dit interview niet moest afzeggen.' Aaron knijpt ondertussen mijn keel verder dicht.

Canon

De houtskool in de barbecue knispert. Blauwe rook kringelt verticaal de blauwe lucht in. Geen zuchtje wind. Suikerstad Tienen ziet de zomerzon zakken. De bakstenen muur tegenover het dakterras kleurt diep-oranje en straalt opgespaarde warmte uit. Het is alweer zeven jaar geleden dat ik Steven hier heb geïnterviewd. Het huis was nog een bouwwerf. 'Er is zoveel veranderd', zegt Steven. 'Niets is nog hetzelfde, zelfs mijn cameramerk niet. Nu werk ik met Canon omwille van de tilt/shift lenzen. Vooral de 17mm is super!'

Stadsmens

'Andere dingen zijn nog steeds hetzelfde: ik heb nog steeds mijn winkel/galerij bij de Veemarkt van Tienen. De winkel is nooit echt 'open' geweest omdat ik alleen op afspraak werk. Nooit heb ik er iets verkocht. Het enige verschil is dat ik vroeger vooraan zat, terwijl ik nu achteraan aan een grote tafel in de opnamestudio werk. Af en toe maak ik gebruik van die studio. Voor de helft zijn dat klanten die vroeger hier geweest zijn en me vragen of ik het nog steeds doe. ‘Voor mensen die dat graag willen nog wel', antwoord ik dan. Veel ruchtbaarheid geef ik er echter niet meer aan. Sporadisch maak ik er eens een bedrijfsportret. Voor de andere 50% fotografeer ik er producten. Bijna altijd zijn het bestaande klanten, bijvoorbeeld architecten met vormen van hun projecten in hout of zo. Pas op, in totaal zorgen mijn studio-opnames voor maximaal 5 % van mijn totale omzet. Dat is dus nog altijd heel weinig. Mijn focus ligt al enkele jaren volledig op architectuurfotografie. De commerciële ligging van dit pand is nooit het belangrijkste geweest. Het was mooi meegenomen dat ik aan de rand van de winkelkern lag toen ik pas begon op deze locatie, maar vandaag ben ik daar helemaal niet meer op aangewezen. Geen enkele architect komt langs omwille van mijn etalage. Weet je, wij wonen hier graag. Ik ben een stadsmens. We zijn volledig ingeburgerd in Tienen. De ruimte die we hier hebben, die hebben we wel nodig, zowel voor de familie als professioneel. Soms ga ik naar boven om even niet te werken, en daarna ga ik weer 'naar mijn werk'. (Lacht) Werken, dat is beneden; niet met mijn laptop in de zetel.'

een hamburger wordt versierd met stukjes groente en iets uit een spuitmondNota's gaan aan de kant. Worst, satés en hamburgers krijgen een bruine kleur op de hete rooster. Aaron vecht met de appelmoes in zijn bord, en ook ernaast, wat wil zeggen: op mijn - gele veeg - aantekeningen.

QEP

'Ja, ik ben architectuurfotograaf, maar het is toch breder dan dat,' vertelt Steven. 'In feite fotografeer ik alles wat met gebouwen te maken heeft, zowel buiten als binnen: de architectuur zelf natuurlijk, maar ook de aankleding ervan; gordijnen, schilderwerken, tuinaanleg, bekistingen, verlichting, zwembaden, geluid, keukens, enzovoort. Mijn reputatie is vooral opgebouwd door de kwaliteit die ik aflever, via mond aan mond reclame, mijn website en de social media. Vijf jaar geleden heb ik mijn QEP behaald. Heeft dit een meetbaar resultaat gehad? Daar ben ik niet zo zeker van omdat QEP als dusdanig totaal onbekend is. Ik ga er echter vanuit dat als bedrijven offertes vragen bij twee of meerdere fotografen, en de prijzen liggen min of meer gelijk, dat dan de Europese kwalificatie de doorslag kan geven.'

MQEP

'Waarom ik meegedaan heb om de Master QEP te behalen? Dat is geen doel op zich geweest. Ik deed het vooral voor mezelf, om te groeien, om feedback te krijgen op beelden, om zelf even heel kritisch te kijken naar datgene wat ik doe. Ik zet er stappen mee vooruit.' Steven toont me het panel van twintig foto's die hij ingediend heeft voor de Europese jury: 'Het is een mengeling van foto's die ik voor klanten maakte en foto's die ik gemaakt heb tijdens architectuurreizen. Geert De Neuter, een klant-architect die intussen ook een vriend geworden is, doceert aan de architectuurafdeling van de KU Leuven. Hij stippelt voor de studenten elk jaar een programma uit met interessante projecten: realisaties van bekende toparchitecten alsook minder bekende pareltjes. We bezoeken die in groep, wat wil zeggen dat ik er enkel foto's van kan maken in de omstandigheden die er zijn. Het moet dan en daar gebeuren; soms staat de zon verkeerd, of is er veel volk in het gebouw. De toevallige omstandigheden maken het niet eenvoudig om interessante foto's te maken, waardoor het steeds weer een uitdaging is dat toch te doen. Bijna jaarlijks trek ik er met de Limburgse Architectuurwijzer een paar dagen op uit; Londen, Oslo, Bordeaux waren enkele bestemmingen.

MQEP heeft iets van een wedstrijd, maar voor mij is het dat niet. Voor mij is het een kwaliteitslabel. De jury blijft onvoorspelbaar. Die geeft het geheel een wedstrijd-gevoel. Afhankelijk van wie er in zit, haal je je onderscheiding of niet. Vermoedelijk ergens in het najaar volgt de plechtige uitreiking. Op 1 november 2017 ben ik 15 jaar bezig als zelfstandig fotograaf. Vijf jaar geleden heb ik mijn QEP behaald. Ik moest die MQEP NU hebben! Niet volgend jaar.' (Lacht)

zwembad met modern zitje naast modern huisNu, niet volgend jaar, moet Aaron naar bed. Het is al veel te laat, en morgen moet hij weer fit zijn om de grote wereld veroveren. De piraat verzet zich tegen zijn ontvoering, glijdt uit over een brandweerwagen en zet een sirene aan terwijl hij wordt toegedekt. Snel verandert het snikken in een zachte roes.

Op een eiland

'Als beroepsfotograaf moet je jezelf onderscheiden. Ik heb voor een heel kleine niche gekozen. De markt voor architectuurfotografen is niet erg groot. Er zijn wel héél veel architecten in België. Een tijd geleden heb ik eens een mailing willen doen. Ik kwam uit op een 5 à 10.000 adressen. Weinigen doen echter beroep op een fotograaf. Ik kom ook steeds dezelfde namen tegen van gespecialiseerde architectuurfotografen, misschien een vijftiental. De onderlinge openheid die zo typisch is voor de vele portretfotografen die ik ken, is veel moeilijker te vinden bij de mensen die (bijna) uitsluitend B2B werken. Ieder zit op zijn eiland. Elke fotograaf werkt op een totaal andere manier. Als collega kom je meestal niet te weten hoe precies, ook niet via klanten.'

Om verbindingen naar de bedrijfswereld te slaan, zijn netwerkverenigingen tegenwoordig heel erg in trek. 'Drie maanden ben ik lid geweest van BNI (Business Network International),' zegt Steven. 'Ik geloof in het principe, maar je moet het geluk hebben in de juiste groep terecht te komen. Mijn groep was na vijf maanden al opgedoekt.' (Lacht). 'Maar gelukkig is er in Tienen ook nog de Businessclub en VOKA.'

Leer-curves

'Momenteel beleven we een heropleving van de conjunctuur. De crisis lijkt achter de rug. Toch heb ik het gevoel dat ik altijd even veel werk gehad heb. Misschien heeft dit met leer-curves te maken. In het begin is alles nieuw; elke opdracht betekent ontzettend veel. Naarmate kennis en kunde toenemen, gaat het werk sneller en komen er steeds meer klanten bij waardoor je uiteindelijk meer reportages kan maken en afwerken in dezelfde tijd. Zeven jaar geleden besloot ik me te specialiseren omdat ik niet meer per sé alles wilde doen wat mijn pad kruiste. Ik had naar mijn gevoel te dikwijls dezelfde reportages gemaakt om het voor mezelf echt boeiend te houden. Ik herhaalde mezelf voortdurend terwijl ik net iedereen “unieke” foto’s wilde bezorgen. De uitdaging van het nieuwe had plaats gemaakt voor de semiautomatische piloot. Gelukkig hebben mijn klanten daar nooit iets van gemerkt want de reacties op de reportages bleven steeds zeer positief.'

'Ik wilde echt iets doen met architectuur, of theater, maar dat is een nòg veel moeilijkere wereld die heel erg gesubsidieerd is. Op een bepaald ogenblik zat ik met mijn goede vriend Peter Van Impe op café. Peter is architect. Ik vertelde hem dat ik me wilde specialiseren in architectuur. Iris vond dat ik wel wat meer achtergrondkennis kon gebruiken, maar studeren is nooit mijn dada geweest. ’Jij moet niet gaan studeren,' zei Peter. 'Jij moet mee op reis gaan!' Vervolgens ben ik voor de eerste keer met docent Geert De Neuter en een groep van 80 jongeren architectuurprojecten gaan bekijken in Zwitserland. Een paar maanden later zat ik weer op de bus met Architectuurwijzer. Op die reizen heb ik geleerd hoe architecten kijken naar gebouwen. Ik hoorde hoe ze over gebouwen spreken. Ze gebruiken hun eigen jargon waardoor ik in het begin niet kon meepraten. Sindsdien ben ik minstens één keer per jaar mee op architectuurreis gegaan. In het voorjaar stonden Porto en Lissabon nog op het programma: super interessant qua architectuur, maar je moet een goede gids hebben. Geert is een wandelende encyclopedie.'

groepsfoto waarbij iedereen naast elkaar staat / zit

'Tienen is niet het architectuur-mekka waar alles gebeurt. Het ligt wat in een uithoek van het land. De afstanden zijn groot, naar Vlaamse normen toch (lacht). Qua naamkaartje kan het misschien een voordeel zijn dat er 'Antwerpen', 'Brussel' of 'Gent' op staat. Dat is een voordeel omdat de klant die eerste kilometers niet moet betalen. Maar de projecten staan overal en ik ga waar mijn opdrachtgevers me heen sturen; Tienen, Kortrijk, Hasselt, Gent, de kust.… Het maakt dus in feite niet uit van waar ik vertrek.'

Zakelijk instinct

'In het algemeen vind ik het rendabel maken en houden van een zaak het moeilijkste aan het beroep van zelfstandige fotograaf. Veel collega's combineren dit met lesgeven, of een ander hoofdberoep. Dat geeft comfort omdat er een stabiel inkomen is, maar het is niets voor mij. Ik voel me niet geroepen om voor een groep te staan. Heel ongemakkelijk voel ik me daarbij. Ja, ook persoonlijk sta ik nogal op mijn eigen eiland. (lacht) Soms, tijdens het fotograferen van projecten, praat ik gedurende een hele dag met niemand, en dat vind ik prima zo. Het commerciële aspect is mijn grootste struikelblok. Hoeveel cursussen ik ook volg, ik heb niet het zakelijke instinct zoals zovelen met een vlotte babbel.'

Luc: 'STUDIO vzw organiseert in België toch veel workshops, ook rond het zakelijke aspect van zelfstandig fotograaf zijn'.

futuristisch gebouw in vorm van een schip 'vaart' over oud HavengebouwSteven: 'STUDIO is altijd een organisatie geweest van gelijkgestemden die kwaliteit hoog in het vaandel dragen, én die ervoor willen laten betalen. Hierdoor is het aantal leden beperkt en tevens minder belangrijk, volgens mij. We investeren allemaal veel in hoogwaardige opleidingen, zowel financieel als qua tijd en energie. Denk maar aan WAUW (Werk Aan Uw Winst), marketing, verkoop, technische kennis, creativiteit, enzovoort. Daardoor is het moeilijker geworden om antwoorden te krijgen op vragen die je in een grote groep gooit. Kennis wordt niet meer zomaar “te grabbel gegooid” zoals we dat vroeger deden toen we met z’n allen nog zoekende waren, jong en onervaren maar boordevol ambitie. Gelukkig kan ik wel nog steeds rechtsreeks bij een hoop fijne collega’s terecht met mijn vragen. In de fotografie heb ik vele goede vrienden gevonden. Als je je specialiseert in een bijzonder enge niche als de architectuurfotografie, dan staat er jammer genoeg niet veel meer op het activiteitenmenu, ook niet bij STUDIO. Het is bijzonder moeilijk om interessante sprekers te vinden, denk ik. De uitwisseling en bespreking van mekaars beelden blijft wel bijzonder interessant. Die feedback heb ik nodig.'

De babyfoon op tafel kraakt. Aaron overwint in een verre droomwereld draken en piraten.

Steven: 'Ik werk graag en met plezier. Ik zou nog veel meer kunnen werken, misschien ook veel verder kunnen staan, maar mijn familie gaat altijd voor. Ik zie dat soms bij anderen: ze zijn heel ambitieus, gaan volledig voor het commerciële, maar verwaarlozen hun familie. Terwijl ze aan de top staan kijken ze om naar het spoor van vernieling dat ze achter zich laten. Voor mij gaan de twee onlosmakelijk samen: mijn werk en mijn familie. Anders heeft het allemaal geen enkele zin.

view counter