In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op 'Hannah Starkey Photographs 1997-2017' en 'The Opéra Vol. VII, 2018'.
Uitgever MACK bracht een prachtige monografie op de markt met een overzicht van werk van de Noord-Ierse fotografe Hannah Starkey. In één woord zou je haar werk hybride kunnen noemen, want ze vermengt diverse genres, van documentaire tot geënsceneerde fotografie. En er komen alleen maar vrouwen in voor.
De beelden – steeds in kleur – zitten knap in elkaar en zijn niet zelden van een grote schoonheid – zoals het geval is bij 'Cinema', een van de weinige foto's die wél een titel heeft gekregen. Een enkele keer moest ik denken aan het werk van Lise Sarfati – onder meer bekend door haar schitterende boek 'She' – minstens zo interessant maar niet zo 'politiek' als Starkey. Want die stelt niet op de laatste plaats de manieren waarop vrouwen afgebeeld worden in onze beeldcultuur ter discussie. Door haar eigen beelden er tegenover te stellen.
Feministisch •
Starkey is een uitgesproken feministische fotografe. Dat blijkt heel expliciet uit een serie foto's over de Women's March in 2017 in Londen, waarin vrouwen meeliepen met slogans als 'Fuck the patriarchy, not the planet' en 'Pussy Power'. Zoals te verwachten is het bepaald geen gewone reportage geworden, want al maakte Starkey wel ter plaatse foto's, uiteindelijk maakte ze er in de post-productie toch haar eigen verhaal van.
'Hannah Starkey Photographs 1997-2017’ is een prachtig uitgevoerd en vormgegeven boek dat de rijkdom en verscheidenheid van het werk van deze fotografe laat zien – en niet op de laatste plaats wat voor een grote colorist zij is.
The Opéra •
'The Opéra' is een luxe uitgevoerd magazine dat sinds 2012 één maal per jaar uitkomt en geheel gewijd is aan wat in de ondertitel genoemd wordt 'Classic & Contemporary Nude Photography’. Zoals samensteller Matthias Straub het aangeeft, volgt hij bij zijn keuze de 'Dramaturgie einer klassischen Oper mit fünf Akten nach Gustav Freytag (1816-18)'. En dat verklaart zowel de merkwaardig klinkende titel van de uitgave als het feit dat de bijdragen kennelijk steeds over vijf akten oftewel hoofdstukken worden verdeeld. In de afgelopen zes jaargangen tref je bijdragen aan van bekende fotografen als Carla van de Puttelaar, Imogen Cunningham, Ren Hang en Nadav Kander maar voor het merendeel gaat het om minder grote namen.
Het magazine, waarvan eind vorig jaar nummer 7 verscheen, geeft zowel aandacht aan het vrouwelijke als het mannelijke naakt, maar vrouwen zijn wel duidelijk in de meerderheid – en, in ieder geval ditmaal, óók wat de fotografen betreft trouwens.
Diversiteit •
Jaar in jaar uit worden ontelbare fotoboeken op de markt gebracht over naaktfotografie en dan voornamelijk in de sfeer van glamour, erotiek of porno. Voegt 'The Opéra' hier iets aan toe? Ik vind van wel. Niet alleen vanwege de kwaliteit van de fotografie en het drukwerk, maar ook vanwege de aantrekkelijke diversiteit: van klassieke modelfotografie tot erotisch geladen foto's, van performance tot experimenteel werk.
In het nieuwe nummer springen er wat mij betreft vooral een paar vrouwelijke fotografen uit. De jonge fotografe Jana Pausenberger (Duitsland, 1998) die tevens tekende voor de coverfoto, hoort daarbij, net zoals Loreen Hinz (Duitsland, 1983) met haar serie over een vrouwelijk ogende man, wellicht een transgender. Apart is ook 'The Burqa Series' van Simone Passeri ( Italië, 1970), een serie waarin de door de modellen gedragen boerka de naaktheid eerder lijkt te benadrukken.
Ontbreken
Tenslotte, naar aanleiding van de twee hier kort besproken boeken realiseerde ik me opeens dat het vrouwelijk naakt ten enen male ontbreekt in het overzicht van Hannah Starkey. Ik weet niet waarom dat geen plaats zou kunnen krijgen in haar werk. Maar misschien hoort het bij haar visie om dat element van 'hoe het is een vrouw te zijn' bewust te laten ontbreken.
Hannah Starkey: Hannah Starkey Photographs 1997-2017. Charlotte Cotton e.a. (t). MACK. ISBN 978-1-912339-19-8. Prijs € 45,-.
The Opéra Vol. VII, 2018. Classic & Contemporary Nude Photography. Matthias Straub (ed.) Kerber Verlag. ISBN 978-3-7356-0463-7. Prijs € 38,-.
Verder verschenen onder meer •
Karianne Bueno: Doug's Cabin. The Eriskay Connection. ISBN 978-94-92051-43-1. Prijs € 40,-.
Mahesh Shantaram: Matrimania. Mahesh Shantaram e.a. (t). Hatje Cantz. ISBN 978-3-7757-4519-2. Prijs € 48,-.
Krass Clement: Across the Cut. RRB Photobooks. ISBN 9781999727543. Prijs £45.
Sebastian Sardi: Black Diamond. Jenny Maria Nilsson e.a. (t). Kehrer. ISBN 978-3-86828-872-8. Prijs € 38,-.
