De kluns is een hobbyist die aan zelfoverschatting lijdt en denkt met minimale kennis, ervaring en vaardigheden op professioneel niveau te kunnen werken. Meestal wordt dit grenzeloos optimisme direct afgestraft, omdat wij inspectieorganen hebben die voorkomen dat amateurnotarissen, amateurbegrafenisondernemers en amateurgynaecologen een beroepspraktijk openen, waarmee zij zichzelf op de mensheid loslaten. De ellende zou niet te overzien zijn.
Helaas is dit niet op ieder gebied zo. In reclame en marketing en bedrijfsadvisering, om maar eens een paar dwarsstraten te noemen, is er geen wettelijke controle op vakkundigheid. Ook politicus kun je zo maar worden, voortgezet kleuteronderwijs lijkt soms voldoende. En ook, de waarheid gebiedt het mij te zeggen, in de fotografie is het niet anders.
Gelukkig zijn er wel degelijk goed opgeleide fotografen die hun vak verstaan, het vak kent ook vele autodidacten. Uit de laatste groep komen niet zelden topfotografen voort, gelukkig. Maar er zit ook veel kaf tussen het koren, zoals het volgende verhaal zal illustreren.
Ik wil hier geen namen noemen, de dame in kwestie heeft weliswaar de ellende over zichzelf afgeroepen maar het ligt niet in de lijn van dit magazine mensen persoonlijk te beschadigen. Tenzij ze heel stoute dingen hebben gedaan. Het is echter wel een zeer goed voorbeeld waar onbenullige ondeskundigheid toe kan leiden. Het haalde zelfs de lokale pers.
Een inbraak bij een ‘fotograaf’. Dagje uit met het gezin, ‘s avonds thuisgekomen blijken de achterdeuren open te staan. De fotografe en haar man ruiken onmiddellijk onraad. Inbraak!
De materiële schade is overkomelijk. Twee laptops en een horloge. Maar de immateriële schade niet. In de laptop van de fotografe zit een SD kaart met daarop 800 huwelijksfoto’s. “Die mensen zijn bestolen van een dag met enorme emotionele waarde'' lamenteert de fotografe. En zegt eveneens “Ik wil die sd-kaart terug. Dat is het enige wat telt...”
In het korte interview met de misdaadverslaggever van het plaatselijke sufferdje verklaart zij dat zij heeft aangeboden om gratis nog een keer een shoot te komen doen, met de ouders erbij. “Denken ze over na...” Maar ja, dat is nooit hetzelfde als de originele reportage. Naar het idee van enkele van mijn collega’s zullen deze mensen zich niet bedenken en nu een vakkundige fotograaf inhuren die een dergelijke blunder niet maakt. “ Dit is niet zielig, dit is stom en onprofessioneel” fulmineert een van hen aanvullend.
De gewaarschuwde politie gaf bij het onderzoek ook een aantal veelzeggende tips. “Berg voortaan alles goed op, zorg er voor dat je laptop kan worden opgespoord en zorg voor inbraakpreventie en goede sloten.”
De misdaadreporter doet ook een zinnige duit in het zakje en raadt de dame in het interview aan back-ups te maken. Maar dat kan niet volgens de ‘vakvrouw’: “Een back-up? Die maak ik pas nadat ik een definitieve selectie heb gemaakt. Het is bijna ondoenlijk om dat met dik 800 foto's te doen!” Tja, wat moeten dan de fotografen doen die vaak met honderden foto’s thuiskomen en ook nog 40.000 tot 100.000 opnamen of meer in archief hebben zitten. En een back-up is toch een fluitje van een cent? Tenzij je met apparatuur werkt die nog op stoom loopt, want dan kan het back-upproces erg lang duren.
De dame in kwestie blijkt een echte hobbyist: Zij noemt haar fotografie 'een uit de hand gelopen hobby'. ,,Mensen vastleggen. En hun emoties. Leuk werk.'' Van een fotograaf mag je echter verwachten dat deze zijn vak goed uitoefent. En dat deze ook het materiaal dat aan hem of haar haar is toevertrouwd met dezelfde zorg omringt als waarmee jouw bank jouw geld omringt. En dat die fotograaf waarborgen inbouwt die er voor zorgen dat er niets of nagenoeg niets mis kan gaan. Daar horen inbraakpreventie en back-ups gewoon bij. De huis- dan wel dierenarts, de garagist, de fotograaf, zij moeten betrouwbaar zijn. En dat was deze dame absoluut niet en dit kost waarschijnlijk haar naam.
Ook naar het vak toe is een gebeurtenis als deze schadelijk. Het schaadt het vak-imago. En dat is eigenlijk het allerergste, dat is ons aller naam...