Winnaar 'Wildlife Photographer of the Year' gediskwalificeerd na ernstig bedrog

Een intrigerend beeld van een miereneter in de nacht op zoek naar voedsel bij een termietenheuvel. Een beeld dat door de jury was verkozen als winnaar in de categorie Environment was gekozen in de gerenommeerde Britse natuurfotowedstrijd 'Wildlife Photographer of the Year 2017' van het gerenommeerde Londense Natural History Museum leek een topper. Maar nu moet de Braziliaanse fotograaf Marcio Cabral zijn door velen felbegeerde prijs weer inleveren wegens bedrog.

Hoe een frauduleuze nachtfoto aan het licht kwam

De winnende foto is gemaakt in het Emas National Park in het binnenland van Brazilië. De fotograaf gebruikte een sluitertijd van dertig seconden en ISO 5000. Cabral omschreef het plotseling opduiken van de miereneter opdook als een "ongelofelijk geluk". Er was ook een ongelooflijke pech, het viel echter een bezoeker van het Braziliaanse natuurpark op dat de bewuste miereneter op de winnende foto verdacht veel leek op een opgezette miereneter bij het bezoekerscentrum in het natuurpark. De ontdekker meldde dit bij de wedstrijdorganisatie van het NHM.

Onderzoek verplicht aan de reputatie

Het Natural History Museum heeft een wereldnaam op gebied van wetenschappelijk onderzoek. Er werd een team van wetenschappelijk onderzoekers afgevaardigd om de zaak te onderzoeken. Deze groep bestaande uit twee zoogdierexperts en een deskundige op het gebied van taxidermie (het opzetten van dieren) van het museum werd aangevuld met twee onafhankelijke experts, een Zuid-Amerikaanse zoogdierexpert en een deskundige op het gebied van miereneters. Een foto in hoge resolutie van een opgezet exemplaar bij de ingang Portaõ do Bandeira van het Emas National Park, waar de nachtfoto was genomen, maakte het overtuigend bewijs van de conclusie van dit team compleet.

miereneter staat met één poot tegen mierennest bij nacht

miereneter staat met één poot tegen een boom
De opgezette miereneter bij het bezoekerscentrum in het Emas National Park

Verklaring van Marcio Cabral

Het Natural History Museum verklaarde dat Cabral zijn volledige medewerking aan het onderzoek verleende en zelfs de RAW-bestanden, gemaakt direct vóór en ná de ‘winnende scène’ heeft verstrekt. Het enige dat aan deze beelden mankeerde was de miereneter. Hier had Cabral echter een verduidelijking voor:

"Helaas heb ik geen andere foto van het dier kunnen maken, ik werkte met een lange sluitertijd aldus Cabral. Ik heb dus maar één foto die ik heb moeten flitsen omdat een tijdbelichting onscherp zou zijn geworden. Het dier schrok zo van de flits dat het meteen wegrende.” Je moet er maar opkomen. De Braziliaan liet ten overvloede een getuige opdraven die de miereneter ‘zou hebben gezien’. Maar omdat de verklaring van Cabral rammelde en de getuige ook niet zo betrouwbaar bleek werd dit door de onderzoekers niet als argument gezien. Een foto in hoge resolutie van een opgezet exemplaar bij de ingang Portaõ do Bandeira van het Emas National Park, waar de nachtfoto was genomen, leverde bovendien sluitend overtuigend bewijs

Cabral bleef er echter bij dat de miereneter op zijn foto een levend dier is. Ook meldde hij dat het natuurpark waar het opgezette dier staat 's nachts gesloten is, dus had hij het opgezette exemplaar nooit kunnen meenemen naar de locatie van de mierenhoop. Zou men in Brazilië nu echt nog nooit hebben gehoord van beeldmanipulatie…?

Nieuwe trend?

Het geval staat niet op zich, in 2009 ontstond er commotie toen na de prijsuitreiking een winnaar werd gediskwalificeerd. Op de winnende foto was toen een wolf te zien die over een hek sprong, maar na grondig onderzoek bleek dit geen wild exemplaar te zijn maar een opname gemaakt in een dierentuin. Het lijkt een trend te worden in de natuurfotografie de boel te belazeren, wellicht krijgen wij binnenkort een foto te zien van een witte walvis, samen met de Belgische koning met op de achtergrond het Brusselse Atomium…

Wedstrijdreglement

Artikel 4 van het wedstrijdreglement van editie 2017 luidt:

'Entrants are required to report on the natural world in a way that is both creative and honest:

Cabral kan dit nooit over het hoofd hebben gezien omdat het in meerdere talen, ook in het Braziliaans/Portugees was vertaald.

Vervelende complicatie

De ‘Night Raider’ van Marcio Cabral is dus geen winnende foto meer in de Wildlife Photographer of the Year 2017. Het beeld is verwijderd uit de expositie en haar toernee. Marcio Cabral is dus geen categorie winner en zal nooit meer aan de competitie mee kunnen doen.

Het gevolg is dat er geen nieuwe categoriewinnaar kan worden vastgesteld. De wedstrijd werkt met een blinde jurering, dus een jurering waarbij de naam van de fotograaf niet bekend is aan de jury, dit om beïnvloeding te voorkomen. De fotografen zijn na de jurering bekendgemaakt, dus een tweede reglementaire jurering is daarna helaas niet meer mogelijk...