In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op twee boeken die uitgegeven werden door Schirmer/Mosel Verlag: Centennial van Irving Penn en Arbus, Friedlander, Winogrand – New Documents 1967.
In deze expositie bracht Szarkowski drie Amerikaanse fotografen samen die op dat moment nog niet zo bekend waren maar inmiddels tot de grote namen van de internationale fotografie worden gerekend: Diane Arbus (1923-1971), Garry Winogrand (1928-1984) en Lee Friedlander (1934). (Laatstgenoemde, de enige van het drietal die nog leeft, timmert als tachtiger overigens nog steeds flink aan de weg). De drie werden gepresenteerd als belangrijke vertegenwoordigers van een nieuwe generatie documentaire fotografen.
De meeste documentaire fotografen uit de jaren dertig en veertig, zo betoogde Szarkowski, wilden met hun werk laten zien wat er mis was in de wereld en hoopten mensen te bewegen daartegen in actie te komen. In de jaren vijftig was echter een nieuwe generatie opgestaan van fotografen die met hun documentaire werk meer persoonlijke wegen waren ingeslagen. 'Their aim has been not to reform life, but to know it', schreef de curator in een toelichting. 'Their work betrays a sympathy – almost an affection – for the imperfections and the frailties of society. They like the real world, in spite of its terrors, as the source of all wonder and fascination and value – no less precious for being irrational'.
De drie fotografen hadden eigen onderwerpen en gingen ieder op hun eigen manier te werk. Arbus als portrettist, Winogrand en Friedlander niet op de laatste plaats als straatfotograaf. Wat ze met elkaar gemeen hadden was niet 'style or sensibility' aldus Szarkowski, maar 'the belief that the commonplace is really worth looking at, and the courage to look at it with a minimum of theorizing'.
Geen catalogus •
Met ruim 90 foto's was 'New Documents' niet bepaald een grote tentoonstelling te noemen. Van Arbus – die een eigen zaal had – hingen er 32 foto's, net zoals van Winogrand, van Friedlander 30. Er was ook geen catalogus. Vijftig jaar na dato wordt dat gemis goed gemaakt door een mooi boek dat geproduceerd werd door het MoMA in samenwerking met Schirmer/Mosel Verlag die voor de Duitstalige versie tekende.
Het boek bevat niet alleen alle destijds geëxposeerde foto's maar laat ook zien hoe ze tentoongesteld werden en geeft een aardige indruk van de openingsavond aan de hand van een serie contactafdrukken.
Interessant zijn ook de diverse recensies waarin te lezen valt hoe de tentoonstelling in de toenmalige pers ontvangen werd. Wat daarbij niet op de laatste plaats opvalt, is dat vooral het werk van Diane Arbus grote indruk maakte. Ik denk dat dat anno 2017 niet veel anders ligt. Haar indringende portretten van mensen die vaak aan de zelfkant van de maatschappij leefden, zijn nu eenmaal een stuk toegankelijker en spectaculairder dan het werk van Winogrand en Friedlander, zeker op het eerste gezicht. Voor mij persoonlijk was Arbus in elk geval meer dan dertig jaar geleden een ware eyeopener: de eerste fotograaf die voor mij echt de deur opende naar de wereld van de fotografie.
Irving Penn •
Schirmer/Mosel Verlag heeft nog een fotoboek op de markt gebracht van een andere beroemde Amerikaanse fotograaf: Centennial van Irving Penn. Het verzamelwerk werd uitgegeven in samenwerking met het Metropole Museum of Art in New York waar tot eind juli een grote overzichtstentoonstelling te zien was.
Van Penn (1917-2009), één van de grote namen van de 20e -eeuwse fotografie – niet op de laatste plaats de modefotografie - zijn al diverse monografieën verschenen, waaronder één van de hand van de hierboven genoemde John Szarkowski. Ik zou niet kunnen zeggen welke monografie nu de beste is, maar voor wie nog geen boek over deze meester bezit is deze omvangrijke, sjiek uitgevoerde en prachtig gedrukte bloemlezing zeker een aanrader.
Arbus, Friedlander, Winogrand – New Documents 1967. Max Kozloff e.a. (t). Schirmer/Mosel Verlag. ISBN 978-3-8296-0790-2. Prijs € 39,80. NB: Duitstalig.
Irving Penn: Centennial. Maria Morris Hambourg e.a. (t). Schirmer/Mosel Verlag. ISBN 978-3-8296-0800-8. Prijs € 68,-. NB: Duitstalig.
Verder verschenen onder meer •
Alex Soth: Sleeping by the Mississippi. MACK. ISBN 978-1-910164-89-1. Prijs € 45,-.
Pitor Uklanski: Real Nazis. Edition Patrick Frey. ISBN 978-3-906803-52-4. Prijs € 52,-.
Gianluca Galtrucco: For Your Consideration. Peter Frank (t). Hatje-Cantz. ISBN 978-3-7757-4344-0. Prijs € 50,-.
Dolph Kessler: Friesland, het kleinste land op aarde. Peter van Lier e.a. (t). Mauritsheech Publishers. (Ned/Eng). ISBN 978-90-826309-1-6. Prijs € 39,50.
Annegien Schilling: Imagine, Shoot, Create. Kosmos Uitgevers. ISBN 978-90-215656-7-5. Prijs € 20,-.
