Opinie▼

Pictoright en de badeenden van de Gemeente Rotterdam

Het Gemeentearchief Rotterdam neemt het niet zo nauw met de auteursrechten van fotografen en andere beeldmakers. Jarenlang hebben er beelden zonder toestemming van de makers online gestaan. Bovendien heeft het archief tegen marktprijzen afdrukken en downloads van beschermde werken aan bedrijven en particulieren geleverd.

De Gemeente Rotterdam stelt zich kennelijk op het standpunt dat zij foto's, al dan niet speciaal voor het Gemeentearchief gemaakt of nog te maken, vrijelijk moet kunnen publiceren. Dit om den volke kond te doen hoe Rotterdam er uitzag en hoe de stad er tegenwoordig hoe langer hoe meer níet uit gaat zien.

Het bestaande fotoarchief is deel één van de zaak. Hoe men in de toekomst denkt te om te gaan met de auteursrechten is een tweede deel. Voor nieuw te maken werk deed de 'slimme' Gemeente een oproep, twee saillante passages werden door ons geaccentueerd:

Fotografen gezocht
Het Stadsarchief Rotterdam zoekt enthousiaste fotografen voor het vastleggen van het dagelijks leven in de stad. Eeuwige roem ligt in het verschiet. De gemaakte foto’s worden opgenomen in de collectie van het archief, het openbare geheugen van Rotterdam. Zo blijft een representatief beeld van de stad bewaard voor de toekomst.

Waarom ik mijn contract met Getty beëindigde

Onlangs maakte ik gebruik van een geweldige nieuwe functie van Google, men kan een afbeelding uploaden en zien waar deze online kan worden gevonden. Ik was gefascineerd door de innovatieve techniek en gebruikte enkele van mijn beelden om deze nieuwe functionaliteit te kunnen beoordelen. Na het uploaden van een afbeelding van mijn hond (zie foto) ontdekte ik dat deze werd verkocht op CafePress, een bedrukker van allerlei zaken als T-shirts, koffiemokken enzovoorts als een poster in verschillende maten. (klik hier om poster op CafePress te zien).

De ontdekking was natuurlijk geen zware schok, ik had een hoge resolutie versie van het beeld via Getty te koop volgens een contractuele overeenkomst. De relatie met Getty, die reeds drie jaar bestond, is eigenlijk ontstaan vanuit de beelden die ik op Flickr had geplaatst.

In eerste instantie was ik verheugd te zien dat iemand een licentie had voor het "arty" gebruik. Maar ik begon mij wel af te vragen hoe het mogelijk was dat ik niets wist van de mogelijkheid dat deze poster te koop was op een dergelijke 'high profile' site. Meestal sturen agentschappen als Getty aan de kunstenaars een mededeling, zodat ze kunnen een indruk kunnen krijgen wie het beeld heeft gekocht en waarvoor het wordt gebruikt. Maar ik kon mij niet herinneren een degelijke verklaring te hebben gezien en ik heb nooit de betaling van een royalty mogen ontvangen voor dit beeld, dat te koop was sinds juli vorig jaar. Ik heb mijn account bij Getty dubbel gecontroleerd maar kon geen enkele vermelding van de verkoop vinden.

Toekomst voor het fotografieonderwijs?

19 februari 2013

Op dezelfde dag dat de tien finalisten van de Student Focus wedstrijd worden aangekondigd publiceert de World Photography Organisation in samenwerking met Sony een tot nadenken stemmende witboek over de toekomst van het fotografie-onderwijs.

Ontstaan uit een discussie met negentien van de meest vooraanstaande professoren in het internationaal fotografie-onderwijs samen met Virginia Morrison, directeur van Vereniging voor Fotografie Onderwijs en fotograaf Tom Ang, is het doel van het witboek het creëren van een wereldwijde dialoog over fotografisch onderwijs. Zowel WPO en Sony zijn toegewijd aan de ondersteuning van opkomende fotografisch talent en het witte papier is opgesteld om instellingen, docenten en studenten ten goede te komen.

In het kort omvat het witboek •

Kerncompetenties

Volgens alle deelnemers aan de discussie is er een gebrek aan consistentie tussen de theorie en de praktijk van de fotografie op school. Om tot een meer consistente samenhang te komen, werd een lijst van kerncompetenties opgesteld en opgenomen in het witboek. De competenties variëren kennis van de geschiedenis van de fotografie tot analytische en communicatieve vaardigheden, en afwerkings- en presentatievaardigheden.

Nederland: Van fotografenorganisaties naar fotografenreorganisaties?

Of het door de crisis komt die iedereen elkaar loopt aan te praten, of omdat het bij een nieuwe generatie fotografen aan organisatiezin ontbreekt, het is niet duidelijk aan te geven waarom de ledenaantallen bij enkele organisaties rampzalig terugliepen. Een trend die al een tweetal jaren gaande is. Zo moest helaas de BIPP al weer enige tijd terug het loodje leggen door een afnemend ledenbestand.

Fuseren een oplossing? •

Ook bij de DIPP en bij Colour Art Photo zag het er al niet anders uit, terwijl dit toch organisaties waren met behoorlijk wat kwaliteit. Kwaliteit kan echter niet opboksen tegen teruglopende ledentallen Uiteindelijk is er besloten om samen op te gaan in één organisatie, het Master Photographers Network was op 1 juli 2012 een feit.

Van ondernemingsidee tot strategie; de logische stappen van een fotograaf

STUDIO vzw organiseerde eind 2011 een enquête over de leef- en werkomstandigheden van de beroepsfotografen in België. We analyseerden de antwoorden en groepeerden die in zes clusters. Naar aanleiding daarvan hielden we een Groot Debat op 26 maart 2012. Dit was open voor iedereen. 63 collega's, zowel fotografen in hoofd- als in bijberoep, wisselden hun meningen uit. We nodigden vijf experts uit, mensen die niet per sé actief zijn in de fotografie, maar wel hun vinger op de pols houden in de hedendaagse bedrijfswereld.

Syntra West Brugge vroeg me om een voordracht te houden over het zelfstandig fotograaf zijn. De toehoorders waren mensen die net afgestudeerd waren, die aan het afstuderen waren, of die zich al gevestigd hadden als zelfstandig beroepsfotograaf, in hoofd- of in bijberoep. Mijn opinie is gebaseerd op 28 jaar praktijk als zelfstandig fotograaf in het centrum van Antwerpen; ze is onderbouwd door de uitkomsten van de enquête en geïllustreerd met opmerkingen van deelnemers aan het debat.

De pdf-file met het volledige artikel kan hier gelezen of gedownload worden.

Waar zelfstandige journalisten voor ijveren…

Hieronder een aantal voorstellen – lees eisen - om het statuut en de financiële situatie van zelfstandige journalisten te verbeteren. Aanleiding voor deze tekst zijn de sectoriële onderhandelingen die Vlaams Mediaminister Ingrid Lieten onder het motto “talentmanagement” recent heeft opgestart in uitvoering van afspraken die drie jaar terug gemaakt zijn tijdens de Staten-Generaal voor de Media in Antwerpen, een bijeenkomst die indertijd georganiseerd werd door toenmalig Mediaminister Kris Peeters in de nasleep van een aantal zware herstructureringen in de media. Deze tekst richt zich zowel naar de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) met het verzoek deze punten waar nodig naar voor te schuiven tijdens deze onderhandelingen als naar de uitgevers en bevoegde politici om eindelijk werk te maken van zaken die al decennia gevraagd worden.

Het moet me vooreerst van het hart dat ik als lid van de raad van bestuur van VVJ verschillende van onderstaande zaken al meer dan 15 jaar bepleit zonder dat er ondertussen veel veranderd is, zonder dat er überhaupt – op een enkele uitzondering na in het midden van het vorige decennium – zelfs een forum was om over dergelijke dingen te praten met uitgevers. Die vaststelling is enigszins verrassend. Het freelancefenomeen kent sinds de jaren ’70 een sterke opmars. Van de circa 2.300 beroepsjournalisten die lid zijn van de VVJ zijn er momenteel liefst 482 freelancers. In elke studie of tekst over de actuele situatie van de beroepsjournalisten werd de afgelopen jaren de situatie van freelancer bovendien steevast als ondermaats beschreven. Uitdrukkingen zoals “freelancers zijn de paria’s in de media” zijn legio.

Shahidul Alam

Het is extreem koud. En ook zonnig, de zon komt echter niet door de winter heen. Ik wandel rond de middag vanaf de metro langs de Stopera naar de Herengracht alwaar het 'Prince Claus Fund' ofwel het 'Prins Claus Fonds voor Cultuur en Ontwikkeling' is gevestigd. Wanneer ik binnenkom word ik naar een conferentiekamer geleid, waar ik word voorgesteld aan Shahidul Alam. Een gedrongen man die rust uitstraalt vanuit donkere maar open vriendelijke ogen. Een man aan wie je niet kunt zien dat hij als activist wordt bestempeld. Een strijder voor democratie, die van zijn vak gebruik maakt om een rechtvaardiger samenleving af te dwingen door educatie. Dit is het verhaal van een van mijn meest bijzondere ontmoetingen. “Je maakt mooie foto's.” Hij glimlacht alleen maar.

Shahidul werd geboren in 1955, in Dhaka in Bangladesh. In Engeland studeerde hij scheikunde en gaf er ook les in. Hij behaalde daar een graad (PhD) in de filosofie, aan de Universiteit van Londen. De fotografie kwam eigenlijk pas later. “Ik ben altijd enorm geïnteresseerd geweest in fotografie. Met mijn vrij conventionele afkomst was het alleen moeilijk om een minder conventioneel beroep te kiezen. Tijdens de voorbereidingen van mijn promotie in Londen kreeg ik de kans om naar de VS en Canada te gaan. Ik reisde daar liftend rond met een camera die ik op verzoek voor een vriend had gekocht. En fotografeerde daar natuurlijk ook mee. Terug in Londen bleek de vriend het geld niet te hebben om de camera te betalen, dus bleef ik er mee zitten. Ik besloot om te gaan fotograferen. Ik had daar ook een politieke rechtvaardiging voor. Ik dacht altijd al na over politieke vraagstukken, over democratie, over het Westen dat zich superieur voelt aan het Oosten. En ik bedacht mij dat beelden daar verandering in konden brengen. De westelijke wereld ziet Bangladesh als een land dat het bestaan alleen maar dankt aan de ontwikkelingshulp. In werkelijkheid is dit anders.