Kunst/experimenteel▼

In 1993 startte de onvolprezen serie Monografieën van Nederlandse fotografen. Sanne Sannes (1937-1967) viel de postume eer te beurt om de spits af te mogen bijten. Onlangs verscheen een nieuwe, Engelstalige monografie, door uitgeverij Hannibal gepresenteerd als 'the most complete overview of the work of Sanne Sannes that has been published'.

Als je de twee boeken naast elkaar legt valt op de eerste plaats op dat de foto's in de nieuwe uitgave contrastrijker en donkerder afgedrukt zijn, wat ze zeker ten goede komt. Vergelijk je de boeken inhoudelijk dan zijn er naast overeenkomsten ook diverse verschillen.

De eerste monografie heeft qua tekst meer diepgang maar bevat minder foto's, als je tenminste de vele klein afgedrukte foto-illustraties buiten beschouwing laat. Getalsmatig het omvangrijkst is nog altijd The Face of Love dat in 1972 op de markt werd gebracht door een Amerikaanse uitgever.

Aan het begin van de vorige eeuw werkten in Parijs drie beeldhouwers die niet alleen ruimtelijke beelden maakten, maar ook fotografische beelden. De Italiaan Medardo Rosso was eind negentiende eeuw naar Parijs gekomen, Constantin Brancusi kwam daar in 1904 lopend vanuit Roemenië aan, en de Amerikaanse kunstenaar Man Ray, later vooral beroemd als fotograaf, reisde in 1921 naar de Franse hoofdstad, toen het levendige hart van de kunstwereld. Museum Boijmans Van Beuningen toont nu “Brancusi, Rosso, Man Ray ‒ Framing Sculpture”, een schitterende tentoonstelling waar de beelden en fotografie van deze drie kunstenaars voor het eerst naast elkaar kunnen worden vergeleken.

In 1959 geboren, hield hij zich al vroeg bezig met tekenen, iets waar hij meer dan gemiddeld goed in was. Hij volgde een grafische vakopleiding en stond op zijn achttiende als reproductiefotograaf in een drukkerij. Alleen het tekenen en schilderen trok. Hij bezocht hierna de Rietveldacademie en vestigde zich uiteindelijk als beeldend kunstenaar en fotograaf in zijn geboorteplaats Amsterdam. “Ik vond wind en storm altijd al iets fantastisch. In 2003 begon ik met het creëren van windsculpturen. Ik maakte portretten van vrouwen die ik op stof afdrukte. De stof ging over het hoofd van het model en dat fotografeerde ik dan in de wind. Door de wind vervormde het portret en de beelden werden wat surrealistisch. Al gauw maakte ik contact met galerie Pennings in Eindhoven, daar werd het werk dan ook geëxposeerd.” En het werk werd niet alleen bij Pennings geëxposeerd, wie op de website van George kijkt ziet daar een indrukwekkende lijst van exposities.

Eerste fotofestival •

Wanneer had Nederland zijn eerste fotofestival? In elk geval nog niet, vermoed ik, toen de Belgische badplaats Knokke de eerste stappen zette op dat terrein. Goed, het begon in 1979 allemaal tamelijk simpel met de tentoonstelling 'Humorfoto' waar foto’s te zien waren van een wedstrijd rond het thema ‘humor’, maar in de loop der jaren werd het een volwassen festival waar je ook werk kon zien van beroemdheden als Helmut Newton en Leni Riefenstahl.

De eerste keer dat ik er heen ging, in 2010, waren Tim Walker en wijlen Cecil Beaton de belangrijkste publiekstrekkers. En wat me toen niet op de laatste plaats aangenaam trof, was het gegeven dat je het expositiebezoek op diverse locaties uitstekend kon combineren en afwisselen met een wandeling aan zee of een uurtje rusten op het strand. Om nog te zwijgen van het plezier om zelf wat te fotograferen in deze Martin Parr-achtige omgeving.

Caillebotte’s misschien wel bekendste schilderij is veel minder groot dan ik me had voorgesteld. Op reproducties lijkt ‘Les raboteurs de parquet’, de parketschavers, zo groot door het hoge standpunt vanwaar je neerkijkt op de drie figuren die, op hun knieën, de lange houten vloerplanken afschaven. Zon schijnt in de lege kamer naar binnen, het moet er warm zijn want de mannen hebben hun hemd uitgetrokken, Caillebotte schildert ze in actie als waren zij antieke helden op een historiestuk. Maar dat mocht niet helpen, de jury van de officiële Parijse Salon van 1875 weigert het doek: te vulgair, te realistisch en op een wel erg ongewone manier gezien. Eerlijke arbeid in de natuur en maaiers op het veld konden hen bekoren, maar arbeiders aan het werk in de stad, en dan nog wel halfnaakt: dat was voor die tijd onaanvaardbaar.

Zeven jaar geleden kwam hij naar Duitsland om er als Executive aan de slag te gaan bij één van de grootste bedrijven ter wereld. Daarna werd hij overgeplaatst naar het Europese hoofdkwartier in Brussel. “De laatste jaren zat ik voortdurend uit het raam te kijken,” vertelt Mark. “Ik keek naar het weer, naar hoe het licht veranderde. Ik wachtte op het moment dat de zon terugkwam. Ik werkte in Duitsland, Fort Lauderdale en Brussel als verantwoordelijke voor één van hun bedrijven op wereldschaal. Toen ze het hoofdkwartier overbrachten van Brussel naar Duitsland, besliste ik om niet te volgen.

Onwerkelijk lichtgevend •

Den Hollander, die bekend werd met zijn serie “Moments in Time”, maakt de laatste jaren niet alleen detailfoto’s (opgeblazen tot groot formaat een krachtig teken) van de natuur in zijn tuin; de zichtbare verschijning van de plantenwereld, maar fotografeert ook het normaal onzichtbare elektromagnetische energieveld van de planten. “The Luminous Garden” heet deze serie. Hiervoor werkt hij met de Kirlianfotografie; objecten worden aan een elektrisch veld blootgesteld, aanwezige gasmoleculen ioniseren, daardoor ontstaan rondom het object zichtbare kleurige ontladingen. Gefotografeerd lijkt het object onwerkelijk en lichtgevend, vandaar dat het resultaat vaak met aurafotografie wordt verward.

Dominique kreeg zijn opleiding in de drukkersstad Turnhout, een stad met een traditie van het drukken van kaartspelen. En waar ook de grote en helaas te loor gegane drukkerij en uitgeverij Breepols, die het halve continent van onder andere agenda's en kalenders voorzag, als een der laatsten der Mohikanen de geest moest geven. De naam van het opleidingsinstituut: HoRiTo. Hier bekwaamde hij zich in grafische vormgeving en specialiseerde zich met een extra jaar "reprofotografie". Na zijn legerdienst kwam hij in dienst van 'De Schutter' een naam in de grafische wereld en had het geluk een goede leermeester te treffen. Na een opleiding tot kleuretser-monteur volgde een opleiding in England bij Crossfield. Het digitaliseren-reproduceren van beeldmateriaal met scanners werd zijn grote specialisatie.

Houten kistje •

Eind negentiende eeuw dachten ze ook al aan power bij de eerste eenvoudig te bedienen fototoestellen die amateurs de kans gaven momentopnamen te maken. Bull’s eye heet de eerste Kodak boxcamera. In het Van Gogh Museum staat nu een ontroerend onschuldig uitziend houten kistje in de vitrine. Met mijn powershotje maak ik er een foto van. Fel flitslicht reflecteert in de vitrine. Powershot denkt zelf, en ik heb nog niet z’n hele handleiding gelezen, moet ik nu beschaamd toegeven. Er is een knopje om hem mijn wil op te leggen.