De Volkskrant▼

De Europese richtlijn met de naam: “auteursrechten in de digitale eengemaakte markt” (hierna: richtlijn), ook wel aangeduid als “linktax en uploadfilter”, is na veel discussie aangenomen door het Europees Parlement.[1] Deze richtlijn zal grote invloed hebben op het online gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal zoals o.a. uw foto’s. De meest relevante nieuwe regels uit deze richtlijn zien voornamelijk op het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal door platforms. Denk hierbij bijvoorbeeld aan YouTube, Instagram of Facebook. Ik zal nu allereerst de richtlijn en de betekenis daarvan voor u bespreken, vervolgens zal ik ingaan op de meest controversiële artikelen van het voorstel en tot slot zal ik een samenvatting en een vooruitblik geven. Hierbij zal ik met het oog op de leesbaarheid enkele delen uit mijn eerdere artikel over deze richtlijn herhalen.[2]

Het Europese richtlijnvoorstel met de naam: “auteursrechten in de digitale eengemaakte markt” (hierna: voorstel), ook wel aangeduid als “linktax en uploadfilter”, is na veel discussie aangenomen door de Europese Raad.[1] Dit voorstel zal grote invloed hebben op het online gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal zoals o.a. uw foto’s. De meest relevante nieuwe regels uit dit voorstel zien voornamelijk op het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal door platforms. Denk hierbij bijvoorbeeld aan YouTube, Instagram of Facebook. Ik zal nu allereerst het voorstel en de betekenis daarvan voor u bespreken, vervolgens zal ik ingaan op de meest controversiële artikelen van het voorstel en tot slot zal ik een samenvatting en een vooruitblik geven.

Misschien dat u het zich nog wel kunt herinneren, de ophef over de voorpagina van de Volkskrant van 16 augustus 2016. Kort na de golf van aanslagen in onder andere Frankrijk en België werden op Schiphol aangescherpte controles uitgevoerd door de marechaussee in samenwerking met het leger. Hierbij werden ook auto’s die van en naar Schiphol reden aan de kant gezet en gecontroleerd. Een fotograaf nam hierbij een foto van een --volgens de hoofdredacteur van De Volkskrant later genoemde-- man met een ‘moslim-achtig uiterlijk’, terwijl deze vanuit de auto in gesprek was de marechaussee waarbij op de achtergrond twee zwaar bewapende militairen zichtbaar waren. Over de foto stond de tekst ‘Is Schiphol nog veilig?’ en er werd verwezen naar een groot artikel over de beveiliging op pagina 4 en 5 van de krant. In dit artikel komt de geportretteerde man niet voor en in het artikel wordt er ook niet naar hem verwezen.

Op de voorpagina van de Volkskrant van 16 augustus 2016 stond een paginagrote foto afgebeeld van een bestuurder van een auto die moest stoppen voor een controle op een toegangsweg naar Schiphol. De bestuurder is duidelijk herkenbaar in beeld en heeft een ‘moslim-achtig uiterlijk’[1]. De foto laat zien dat de bestuurder in gesprek is met een marechaussee en op de achtergrond zijn twee zwaar bewapende militairen zichtbaar. Door de foto staat de tekst: ‘Is Schiphol nog veilig?’. De foto dient ter aankondiging van een groot artikel op pagina 4 en 5 over de beveiliging van Schiphol. In dat artikel komt de geportretteerde niet voor en ook wordt er niet naar de geportretteerde verwezen.

'Fotocoryfee Van Bennekom wint, maar betaalt de prijs', schreef de Volkskrant vandaag over het proces dat Kors van Bennekom heeft gewonnen tegen het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), dat 221 van zijn foto's op hun website zette en vond dat het hun taak was om kond te doen van de fotografische historie zonder daar rechten over te zijn verschuldigd.

De vakorganisaties NVJ, DuPho en de FLA hebben gedreigd De Persgroep voor de rechter te dagen wanneer De Persgroep geen overleg wil voeren over haar nieuwe inkoopvoorwaarden voor freelancers. Tot dusver heeft De Persgroep geen enkele interesse de op 1 juni aangepaste voorwaarden te bespreken met deze organisaties die namens hun achterban overleg willen.

De organisaties schrijven in hun uitnodiging onder meer: ‘Het doel van dit overleg is de Algemene Voorwaarden zodanig te wijzigen dat voornoemde bezwaren (zoals overdracht van rechten en het verbod voor anderen te werken evenals de 'contractbreuk' om je door Pictoright te laten vertegenwoordigen, red) worden weggenomen. Deze uitnodiging ontvangt u tevens in het kader van artikel 6:240 Burgerlijk Wetboek dat ons als beroepsverenigingen de mogelijkheid biedt de Algemene Voorwaarden door de rechter te laten toetsten. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat het zover niet hoeft te komen en hoop ik dat wij elkaar op 2 juli treffen voor een constructief overleg.’

In de creatieve sector woedt een discussie. Over de invloed van een foto als inspiratiebron voor het werk van de beroemde kunstenaar Luc Tuymans.
Tuymans heeft een schilderij gemaakt van de Belgische politicus Jean-Marie Dedecker. Hij baseerde zich hierbij overduidelijk op een foto van Dedecker gemaakt door de Belgische fotografe Katrijn Van Giel. Daaraan valt weinig te ontkennen wanneer men beiden naast elkaar legt.
Wat Tuymans echter wel ontkent, is dat hij door het maken van het schilderij inbreuk heeft gemaakt op de auteursrechten van Van Giel.

Facebook heeft nieuwe voorwaarden voor de gebruikers. Deze gaan kennelijk al lange tijd akkoord met het feit dat van alle geplaatste content de rechten worden overgedragen aan Facebook.

Het is 9 juni 2012. Uit een kasteelkelder in Woerden klinkt muziek. Initiator Hans van Ommeren had het mij al gezegd, hier móet je naar toe. De tentoonstelling blijkt al te zijn geopend, ik was laat. Binnen loop ik, inmiddels met een koel glas in de hand, door de gewelven. Tussen rijen jazzmusici door: Art Blakey, Isaac Hayes, Lionel Hampton, Roy Hargrove. Groot afgedrukte portretten, reminders aan indrukwekkende concerten. Aan het einde van het rondlopende gewelf onder Kasteel Woerden staan enkele musici, ditmaal dus niet hangend en vooral levend, ik herken het aan de noten: Blue 'Trane. Het Ruud Breuls/Simon Rigter kwintet, de pianist is vervangen door een werkelijk geniale gitarist. Daar sta ik dan, één groot oor, een jazzfreak in het Nirwana...