Editie 2012-4

Openbaar tonen en openbaar maken

Inleiding

Zo af en toe word mij wel eens gevraagd hoe het ook alweer zit met het openbaar maken van foto’s die gemaakt zijn van bouwwerken. Op zo’n bouwwerk kunnen namelijk auteursrechten rusten, denk aan de auteursrechten van de architect op een bijzonder kantoorgebouw of een bepaalde brug. Als daar dan een foto van gemaakt wordt (verveelvoudiging) die dan weer gepubliceerd wordt (openbaarmaking) dan zou er zomaar eens sprake kunnen zijn van inbreuk op de auteursrechten van die architect.

De wet

De auteurswet onderkent in artikel 10 Aw inderdaad dat op een bouwwerk, en dat kan bijvoorbeeld zo’n kantoorgebouw of een brug zijn maar ook een standbeeld of stadsmeubilair, als het ontwerp daarvan maar voldoende oorspronkelijk en origineel is, auteursrechten kunnen rusten. Als dat het geval is, dan zou volgens de algemene hoofdregel dat verveelvoudiging en openbaarmaking zonder toestemming van de maker niet is toegestaan, het openbaar maken van foto’s van dat kantoorgebouw of die brug, inbreuk maken op de auteursrechten van de architect.

In memoriam Peter Charpentier

In het In Memoriam van Peter Charpentier zijn helaas enkele omissies geslopen. Gelukkig zijn  er lezers, waar onder Donald Schell en Rinus van Schie, die ons hierop wezen. Uiteraard betreurt PhotoNmagazine.eu dit en publiceert hier de aangepaste tekst.

Op 2 november 1924 werd een opmerkelijk mens geboren. Met een amateurfotograaf als vader. Eerst in een saai beroep met fotografie als liefhebberij, kwam hij in de Tweede Wereldoorlog in Zuid Duitsland terecht. Via een ontsnapping aan het eind van de oorlog bereikte hij Zwitserland. Daar ontdekte 'Charp', zoals hij later wel werd genoemd, dat je fotografie ook als eerzaam beroep kon beoefenen.

Over kommer en kwel van de kroket en de positieve kant er van

Persfotografie, eens de trots van de bladen. De fotografen werden geknuffeld, het beeld zorgde voor het aanzien van het nieuws. Persfotograaf worden was ook iets spannends, een avontuur. En inderdaad, er liepen wat avonturiers rond die met magnifiek materiaal thuiskwamen. En fotografie is nog steeds synoniem met het métier, wie met een fototoestel rondzeult krijgt steevast de vraag 'Is u van de pers?' Al kun je jezelf afvragen hoe lang nog...

Fotoboeken maken en bestellen

Een van de nieuwe features van Lightroom 4 is de mogelijkheid om fotoboeken op te maken en te bestellen, volledig vanuit Lightroom. Momenteel is de keuze van afwerking beperkt tot het Amerikaanse (maar internationaal opererende) Blurb. Het gaat hier om digitaal gedrukte boeken die vooral bij eindconsumenten in trek zijn, maar omwille van het gemak van opmaken en de meer dan behoorlijke afdrukkwaliteit vragen meer en meer professionals zich af of ze niet een dergelijk soort boek als 'instapmodel' in hun assortiment moeten aanbieden.

Met andere woorden, of je nu een amateurfotograaf bent op zoek naar een eenvoudige manier om een fotoboek aan te maken of een professional die zijn aanbod wil uitbreiden, of zelfs maar gewoon wil weten waartoe de eigen klant in staat is, het loont de moeite om de mogelijkheden van Lightroom's Boek module even van naderbij te bekijken.

Indien je geluk hebt dat de verhouding van de Blurb boeken samenvalt met die van jouw eigen boekenleverancier, kan je zelfs het boek opmaken in Lightroom, de pagina's als JPG exporteren en deze dan bij je vertrouwde leverancier als boek bestellen.

Claude Vanheye en Frits Gerritsen

Famous popstars in Amsterdam

Een fotograaf zei me eens dat een portret pas interessant is als je aan de geportretteerde kunt zien hoe hij of zij geleefd heeft, wat voor vak ze hebben, wat voor mens ze zijn. En net als bij een echte ontmoeting weet je, als je naar een portret kijkt, meteen of je iemand mooi of aardig vindt. De foto kan ook intrigerend zijn door de omgeving om iemand heen, en, als we meer informatie krijgen, zeg maar een verhaal erbij, zijn we geneigd milder te oordelen en meer belangstelling op te brengen. Maar vind je een foto ook goed omdat er een beroemde popstar op staat?

In een rommelwinkeltje in de Jordaan zag ik een foto van een jongen met afro-kapsel, en een keurig jasje met dubbele rij knopen. Leuke foto, in zwart-wit, genomen daar in de buurt bij de Lauriergracht, op de hoek van een straatje vol met geparkeerde auto’s langs het smalle trottoir. Aan die auto’s zie je dat het een foto van jaren geleden is, en eigenlijk ook wel aan de wat verlegen kijkende jongeman, in wie je de heel jonge en toen nog onbekende Michael Jackson kunt herkennen.

Joep Jacobs

Een verkeerd geadresseerd mailtje dat netjes wordt teruggezonden, nieuwsgierig kijken op een website en dan een kijk-hij-ook-al-erlebnis. Wie komt erop het idee om met 25 kilo aan apparatuur niet al te misselijke bergtoppen op te sjouwen? Wie heeft er nog een voorliefde voor de fijne gradaties van film? En wie vindt natuurlijke scherpte een must? Natuurlijk, iemand die absoluut niet vies is van digitaal maar zichzelf wel bestempelt als een 'autonoom film addict'.

Wanneer ik arriveer (bij eerste rode Defender rechts) bel ik aan. Vanuit Groesbeek naar Nuenen is de snelste weg binnendoor, zoals Joep ook even met verbazing constateert. “Ik rijd ook liever binnendoor, dat geeft wat meer afwisseling in de omgeving. En met die Defender rijd je gewoon 80, meer is ook niet nodig. Maar kom binnen.” Terwijl er goed voor mij wordt gezorgd kijk ik even rond, een ruim en licht huis maar niet met een te strak design, er is ook nog plaats voor mensen. En wij zitten dan even later tot over onze oren in gesprek.

Doek over de kop

Kamchatka

Waar ligt Kamchatka eigenlijk? Rusland dus, een groot schiereiland in noordoost Siberië, buiten de hoofdstad Petropavlovsk vrijwel onbewoond. Pure wildernis, ca. 1200 x 360 km op zijn breedst, slechts één weg. Het ‘waarom dáárheen?’ is mij helder: thuisland voor zo’n 17.000 bruine beren, ‘s werelds grootste. Bovendien ca. 125 vulkanen, onderdeel van de ring of fire rond de Stille Oceaan, waarvan 29 actief. Beren en vulkanen staan al jaren op mijn verlanglijstje.

Vliegen via Moskou over ‘eindeloos leeg’ Siberië naar Petropavlovsk, tien tijdzones in een nieuwe Airbus, geen overjarige Tupolev. Aeroflot verzorgt ons goed, zij het zonder alcohol. Mijn probleem: de bagage, toevallig nogal veel, maar meer volume dan gewicht. Schiphol is streng: voor twéé reistassen + fotorugzak dik bijbetalen, terug lossen we dat creatiever op.

masahisa,

masahisa,

witte duiven,
zwarte raven

ik ken je vreugde,
je lijden,
je val

het ga je goed,

fukase

Danny Van der Elst

“Fotografie is de uitdrukking van een diep verlangen om niet alleen te zijn, noch voor noch achter de camera. Daarom is het ook zo fijn om in dit huis te werken,” zegt Danny Van der Elst (1985). We zitten samen aan de bureautafel voor het open raam in zijn zolderkamer. Deze bevindt zich in het voormalige klooster Salve Mater te Lovenjoel bij Leuven. Het is een zwoele zomeravond. We kijken langs twee kanten uit op de kruinen van donkerrode beukenbomen in het park. Een zachte bries ruist door de bladeren. Het is alsof we ze kunnen strelen door het open dakraam. Op de bank zit Jurate, Danny's vriendin uit Litouwen. Ze beweert dat haar Nederlands niet heel goed is, maar tijdens ons gesprek lacht ze regelmatig, of onderstreept ze wat we zeggen met een hoofdknik. “Hier gebeurt altijd iets,” vertelt Danny. “De mensen hier zijn met veel interessante dingen bezig. Er hangt een goede, creatieve, stimulerende sfeer. Dat is dankzij Pascal Baetens die hier al vele jaren woont, weliswaar altijd onder de dreiging dat hij op een bepaald moment zal moeten vertrekken omdat alles gerenoveerd gaat worden. Nu lijkt dat inderdaad niet veraf meer.

Kristien Hemmerechts

Hyperlinke soep

Over de reikwijdte van het auteursrecht op het internet bestaat al lange tijd discussie. In (recente) rechtspraak over dit onderwerp is onder meer bepaald dat het plaatsen van een hyperlink naar inbreukmakende content op een andere website niet gezien kan worden als een openbaarmaking in de zin van de auteurswet, en dus geen auteursrechtinbreuk kan opleveren.[1]
In 2010 bepaalde het Hof in Den Haag in de uitspraak tussen FTD en Eyeworks dat FTD als aanbieder van de vindplaatsen van illegaal te downloaden films wel degelijk aangesproken kon worden wegens het ‘onrechtmatig en systematisch faciliteren’ van auteursrechtinbreuken. Hier was volgens de rechter geen sprake van een auteursrechtinbreuk sec, maar het faciliteren van inbreuken was ten opzichte van de rechthebbende wel onrechtmatig.[2]