Rusland

Overleven in het koude Karelia

Een keuze uit
Gepubliceerd: 13 april 2018

In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op twee boeken uitgegeven door Schilt Publishing: The Earth's Circle. Kolodozero van Ekaterina Solovieva en Quantum van Camilla Jensen.

Schilt Publishing richt zich voornamelijk op documentaire fotografie in de breedste zin van het woord, niet op de laatste plaats documentaire fotografie met een persoonlijk karakter. Ook The Earth's Circle. Kolodozero van Ekaterina Solovieva past heel goed in het fonds. In mooie zwart-wit foto's en korte teksten doet de van oorsprong Russische, in Hamburg woonachtige fotografe verslag van het leven in Kolodozero, een dorpje in de republiek Karelia in het noordwesten van Rusland. Zij verbleef daar diverse malen in de periode 2009-2017.

Terug naar winters Boedapest in 1975

Een keuze uit
Gepubliceerd: 24 januari 2018

In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op twee boeken van de Britse uitgever MACK: I will Be Wolf van Bertien van Manen en Nothing but Clouds van Kristina Jurotschkin.

Mistroostig. Misschien is dat wel wat alle foto's in I will Be Wolf van Bertien van Manen gemeen hebben. Maar toch ook iets zachts, iets licht melancholisch. De titel werd ontleend aan het uit 1929 daterende gedicht 'Bánat' (in het Engels 'Grief' ofwel 'Bedroefdheid') van de Hongaarse dichter József Attila.

De Nederlandse fotografe reisde in december 1975 naar Boedapest en maakte er een aantal foto's. In haar bekende snapshotachtige stijl fotografeerde zij er – in zwart en wit en in heldere grijzen – mensen op straat, in cafés, in het station, in de metro, kortom op allerlei plekken tijdens haar omzwervingen door de Hongaarse hoofdstad. Het ziet er vaak nogal armoedig uit en de winterse koude maakt het er niet vrolijker op. Het doet me denken aan de keren dat ik zelf het Oostblok bezocht toen de Sovjet Unie nog in volle glorie bestond.

'Het is alsof ik in de foto's ben'

Een keuze uit
Gepubliceerd: 28 november 2017

In deze maandelijks terugkerende rubriek geven we een selectie van min of meer recent verschenen fotoboeken die we graag onder de aandacht brengen. Steeds wordt minstens één van de vermelde titels nader belicht. Deze keer viel de keuze op enerzijds 'As it may be' van Bieke Depoorter, anderzijds het eerste deel van het driedelige naslagwerk 'Die große Geschichte der Photographie. Die Anfänge 1840 bis 1920'.

In 2011 debuteerde de jonge Belgische fotografe Bieke Depoorter (1986) met een opmerkelijk boek, getiteld 'Ou Menya'. Het was een soort beeldverslag van een reis door Rusland. Wat direct opviel aan veel foto's was niet alleen het schilderachtige karakter ervan maar ook en vooral de nabijheid van de mensen die zij portretteerde.
Dat laatste had alles te maken met de bijzondere methode waarmee de fotografe te werk was gegaan. Alvorens op reis te gaan had zij namelijk een briefje laten maken waarin ze in het Russisch vertelde dat ze op zoek was naar een slaapgelegenheid bij mensen thuis en bij hen ook foto's wilde maken. De fotografe reisde vervolgens met de trein door Rusland en in vrijwel elke stad waar ze uitstapte gebruikte ze het briefje dat goed bleek te werken.

World Press, de zaak Özbilici

Onlangs werd door de jury van World Press Photo 2017  de winnende foto bekend gemaakt. De Turkse fotograaf Burhan Özbilici werd fotograaf van het jaar met een foto van de aanslag op de Russische ambassadeur, vorig jaar december. De ambassadeur ligt onflatteus, maar dat kan gebeuren, op de grond. De met een wapen zwaaiende aanslagpleger staat er nogal opgefokt naast.

dader staat heftig gebarend naast de vermoorde Russische ambassadeur " height="600" width="440">foto: © Burhan Özbilici

Burhan Özbilici’s foto, die ook de eerste prijs won in de Spot News Stories categorie, laat zien hoe de politieman Mevlüt Mert Altıntaş een aanslag pleegt op de Russische ambassadeur in Turkije, Andrey Karlov, tijdens een kunsttentoonstelling in Ankara op 19 december. De aanslagpleger verwondde drie andere personen voordat hij zelf werd doodgeschoten. Özbilici is staffotograaf voor The Associated Press in Istanbul.

Marielle van Uitert

Terug uit Kiev, het Maydan plein

Een gezellig huis in Vught. ‘Je wilt zeker koffie’. Er is sinds kort weer een hond, omdat aan hondenlevens nu eenmaal een eind komt en het leven gewoon doorgaat. Een mooie Duitse herder uit Bosnië. Denver komt uit een asiel, het dier was zo mishandeld dat er enkele operaties aan te pas kwamen om hem op te lappen, kapotte gewrichten, verwondingen. “Hij is er nu al veel beter aan toe. Maar nog steeds bang, ik pakte in het bos een stok om te spelen en het beest kromp ineen. En hij is zo ongelooflijk lief, dat mensen zo’n dier zoiets aan kunnen doen. Ik ben echt verliefd op ‘m.” Even een stilte. “Je weet dat ik iets heb met underdogs.” Uit Marielles mond een statement, een betere bazin had Denver niet kunnen treffen.

Kerkdriel, toerisme en een ommezwaai

Het leven van Marielle van Uitert begon in 1973 in Kerkdriel. In Breda studeerde zij aan de Hogeschool voor Toerisme en Verkeer waarna zij onder andere werkte als reisleidster. “Het was een voordeel dat ik veel talen beheers, Frans, Spaans, Duits, Engels en wat rugzak-Russisch. De journalistiek begon bij mij met een artikeltje en een kiekje.”

Marielle werkte hier na onder andere voor BN / De Stem als freelance correspondente en als duikinstructrice. Op haar reizen fotografeerde zij. Omdat fotografie natuurlijk ook techniek is besloot Marielle de vakopleiding fotografie in Boxtel te gaan volgen, waar zij ook docent Jan Kok trof, die haar leerde hoe je een beeldverhaal maakt. In 2008 studeerde zij met uitstekend resultaat af.

“De foto uit Vietnam van het huilend wegvluchtende, door napalm verbrande meisje Kim Phuc van de AP fotograaf Nick Ut kwam keihard binnen. Ik denk dat ik toen ineens wist dat ik écht wilde fotograferen, ik wilde in oorlogsgebieden gaan werken en laten zien wat er op de wereld aan waanzin is.”

Digitaal gegijzeld: Cryptolocker

Stel je voor dat je op een ochtend je PC inschakelt en je krijgt de mededeling dat je bestanden geëncrypteerd zijn. Dus omgezet in niet te ontcijferen tekst. En inderdaad blijken al je databestanden te zijn veranderd in onleesbare troep. Ook alle foto’s, video’s en andere gegevens, die deels wellicht van grote emotionele waarde, zijn weg, tenzij je deze criminelen even € 300 betaalt. Doemscenario? Helaas is het harde werkelijkheid. Deze malware heeft geen beheersrechten nodig. Ze werkt alleen binnen jouw account en dat is genoeg om schade aan te richten, tenzij je een losgeld betaalt.

Dat losgeld moet ergens naar worden overgemaakt. Je kunt dus naar de politie stappen. Maar wat kunnen die uitrichten wanneer het een bankrekening van iemand in Rusland, Nigeria of in de Opper Patagonische laagvlakte is? En die gegevens zijn weg. Dus vrijwel iedereen bezwijkt dan en betaalt, de boete voor de te late BTW aangifte, waar je de administratie voor nodig hebt, is immers veel hoger? Wat zal de klant zeggen die volgende week de foto's nodig heeft op de beurs in Parijs?

William Klein

De foto’s die ik tijdens de persconferentie in Foam had gemaakt bleken later zo bewogen en onscherp, dat ik er niets over durfde vertellen en helemaal niemand iets liet zien.

Pas nadat ik ook de mooie catalogus had gelezen, leken die persoonlijke foto’s eigenlijk wel te passen bij het onderwerp, bij de hoofdpersoon: de legendarische fotograaf, designer en filmer William Klein. Dat klinkt erg hoogmoedig, maar ik durf het te zeggen nadat ik die vriendelijke man daar zo ontspannen en zonder een spoor van opscheppen en interessant-doenerij hoorde praten. Vertellen hoe hij begon, zo’n zestig jaar geleden. Hij was vierentwintig, en werkte voornamelijk als vrij schilder, was heel erg geïnteresseerd in design, in fotografie en grafisch ontwerpen, maar, in zijn eigen woorden: “not very experienced with photography”.

In de zaal waar de persconferentie plaatsvond en waar tientallen fotografen, journalisten en museummedewerkers hun hals rekten om een glimp en enkele woorden van de klassieke experimentele meester op te vangen, zijn de wanden bedekt met metershoge afdrukken van contactsheets, voorzien van kaders, strepen en krachtige doorhalingen.
Ter decoratie van de persconferentie, dacht ik eerst. Om ons, de jongere generatie, te laten zien hoe dat vroeger ging, in dat tijdperk vóór de digitale fotografie: om niet meteen alles af te drukken, kiest de fotograaf op de contactsheets de beste opnamen.

Patrick Hattori

Een oud klooster in het centrum van Mechelen is omgebouwd tot een hedendaagse woongemeenschap. De paters Karmelieten zijn er verdwenen, maar jonge gezinnen met kinderen brengen terug leven in het uitgestorven kloostercomplex. Het gemeenschappelijke woonerf wordt omzoomd door private tuintjes en terrassen. Bewoners genieten er buiten van hun avondmaal. Glazen wijn worden gevuld. Gemoedelijk gelach weerklinkt tegen de muur van de kapel. Hier heb ik een afspraak met journalistiek fotograaf Patrick Hattori. Samen met zijn dochter Echo haalt hij me op in het portaal aan de straat. Wanneer de inkomdeur achter me dicht slaat, krijg ik hetzelfde gevoel als wanneer ik vroeger een klooster betrad: ik treed binnen in een andere wereld.

Photon: 'Wie is Patrick Hattori?'

Patrick Hattori: 'Een witte raaf, iemand die zijn studies fotografie niet heeft afgemaakt.
Op mijn 26e heb ik voor de eerste keer een fotocamera vastgenomen om vrienden van mij te fotograferen die fervente base jumpers waren. Ze vroegen me om hen te fotograferen toen ze van de St.-Romboutstoren sprongen. Die beelden zijn meteen verkocht aan Het Laatste Nieuws. Dat is ook mijn allereerste publicatie geworden. Van daaruit is een liefde voor de fotografie gegroeid die heel snel naar journalistiek is gegaan. Dat is nu 14 jaar geleden. Ik ben 40 maar de meesten schatten me jonger.'