Uitgever

Google is niet van plan om uitgevers te gaan betalen

Op 25 september 2019 verscheen een bericht van Richard Gingras (vicepresident News bij Google) op de blog van Google waarin hij namens Google aangaf dat zij niet van plan is om uitgevers te gaan betalen voor het tonen van content (in met name korte samenvattingen over die content genaamd snippets).[1] Google reageert middels dit bericht op de nieuwe richtlijn over auteursrechten waarover ik reeds enkele bijdragen voor dit magazine heb geschreven.[2] Op grond van artikel 15 van deze richtlijn (in het voorstel voor de richtlijn was dit artikel 11) moet Google in de toekomst een vergoeding gaan betalen aan uitgevers voor het gebruik van snippets.[3]

Overigens hebben de lidstaten van de Europese Unie (waaronder Nederland) nog tot 2021 om deze richtlijn implementeren. In beginsel kan men pas na implementatie (dat wil zeggen dat de richtlijn door de lidstaat wordt opgenomen in de wet) of na het verstrijken van de eerdergenoemde termijn een beroep doen op de rechten die uit de richtlijn volgen.

Duits verbod op perssnippets is in strijd met het Europese recht

Op 12 september 2019 is door het Europese Hof van Justitie een arrest gewezen in een zaak tussen VG Media en Google LLC (hierna Google).[1] In deze bijdrage wil ik middels dit arrest het belang van het Europese recht in ieder (auteursrechtelijk) geschil laten zien. In deze bijdrage zal blijken dat nationaal recht (zoals bijvoorbeeld het Nederlandse recht) ondergeschikt is aan het Europese recht en daarmee niet in strijd mag zijn.[2] Nederland is immers een van de lidstaten van de Europese Unie.

Ingrijpende wijzigingen voor de auteursrechthebbende op komst (2)

De Europese richtlijn met de naam: “auteursrechten in de digitale eengemaakte markt” (hierna: richtlijn), ook wel aangeduid als “linktax en uploadfilter”, is na veel discussie aangenomen door het Europees Parlement.[1] Deze richtlijn zal grote invloed hebben op het online gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal zoals o.a. uw foto’s. De meest relevante nieuwe regels uit deze richtlijn zien voornamelijk op het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal door platforms. Denk hierbij bijvoorbeeld aan YouTube, Instagram of Facebook. Ik zal nu allereerst de richtlijn en de betekenis daarvan voor u bespreken, vervolgens zal ik ingaan op de meest controversiële artikelen van het voorstel en tot slot zal ik een samenvatting en een vooruitblik geven. Hierbij zal ik met het oog op de leesbaarheid enkele delen uit mijn eerdere artikel over deze richtlijn herhalen.[2]

ACM onderzoekt mogelijkheid tegengaan 'sociale dumping' ZZP-er

De Nederlandse Autoriteit Consument & Markt (ACM) onderzoekt of ze kwetsbare ZZP-ers zoals pakjesbezorgers, schoonmakers, taxichauffeurs en fotografen kan assisteren bij het maken van collectieve tariefafspraken met opdrachtgevers. Bestuursvoorzitter Martijn Snoep deelde mede tijdens een interview met het FD (Financieel Dagblad) 'We bekijken of we binnen de wettelijke regels een uitzondering kunnen maken voor deze groep om sociale dumping te voorkomen'.

Toch mogelijkheden voor prijsafspraken

Martijn Snoep ziet mogelijkheden om groepen freelancers gezamenlijk afspraken te laten maken met opdrachtgevers: 'We houden natuurlijk contact met het ministerie van Sociale Zaken en dat van Economische Zaken'.

De huidige gang van zaken is dat er ook voor ZZP-ers concurrentieregels zijn die voorschrijven dat zij niet gezamenlijk mogen tarieven mogen vaststellen bij een marktmacht van 10% of meer. Andersom geldt eveneens dat de opdrachtgevers geen prijsafspraken mogen maken om de tarieven te drukken, hoewel dit bij het merendeel van de uitgeverijen wel gebeurt, een soort omgekeerde kartelvorming.

Ook mogen zelfstandigen, in tegenstelling tot werknemers, geen collectieve arbeidsvoorwaarden afspreken in een cao. Een ZZP-er kan evenmin een beroep doen op wettelijk minimumloon, dat bij een 40-urige werkweek van de werknemer op € 9,33 ligt.

AD en de Noordelijke dagbladcombinatie betalen niet voor doorplaatsing

In een bericht van Villamedia was het volgende te lezen. Het Algemeen Dagblad gaat kopij uitwisselen met de Noordelijke Dagbladcombinatie (Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant). Freelancers wier verhalen worden doorgeplaatst in de Noordelijke kranten krijgen daar geen geld voor. ‘In eerste instantie zal de uitwisseling zich richten op de kopij die door de vaste verslaggevers van AD wordt geschreven’, schrijft zakelijk hoofdredacteur Bart Verkade aan de freelancers. ‘Toch zal het niet uitgesloten zijn dat ook voor artikelen van freelancers belangstelling bestaat. Dat zal vrijwel altijd gaan om stukken die ook bij AD op landelijke pagina’s worden geplaatst.’ Hij wijst erop dat de freelancers via hun opdrachtovereenkomst met het AD al toestemming hebben gegeven voor gebruik van hun werk binnen ‘redactionele samenwerkingsverbanden’.

Het AD geeft het al aan, de freelancers hebben er in hun opdrachtovereenkomst voor getekend. Dan mag het dus. Op het moment dat de freelancer daar níet mee akkoord gaat, dan mag het niet.

Freelancetarieven van De Persgroep in het nieuws

Uitgevers lijken te denken zich steeds meer te kunnen permitteren. Het publiek bij de uitzending van ‘Wat verdien jij’ van afgelopen maandag was behoorlijk ontzet toen freelance journaliste Britt van Uem aangaf voor zo’n 5 uur werken voor dagblad Tubantia (De Persgroep) het riante bedrag van € 57,80 krijgt betaald.

De struikrovers hebben namelijk vanachter een bureau berekend dat 13 cent per woord (€ 10 per uur) ruim verdiend is. Misdadig, gezien de kosten van levensonderhoud in de EU ligt dit bijna op één lijn met kinderarbeid in een of ander onbeschaafd land. Gezien het feit dat het een freelancetarief is, waarbij de freelancer zelf voor de sociale voorzieningen moet zorgen, komt dit neer op ongeveer 60% van de bijstandsnorm. Dit riekt niet naar uitbuiterij, degene die dit bedenkt moet op water en brood worden gezet. Als buurman van een zekere moorddadige onderwereldfiguur. Uiteraard moet dan de sleutel na afsluiten worden weggegooid.

Schending auteursrechten op Curaçao

Naar aanleiding van een op 11 december 2017 gewezen vonnis door het Gerecht in Eerste Aanleg van Curaçao[1] leek het mij leuk om een klein (virtueel) uitstapje te maken en te kijken hoe in Curaçao wordt geoordeeld in inbreukkwesties.

In de betreffende kwestie heeft de auteursrechthebbende de uitgeverij Ultimo Noticia aangeschreven ten aanzien van 161 inbreuk op zijn auteurs- en persoonlijkheidsrechten. Ultimo Noticia stelt zich op het standpunt dat bij de foto’s niet vermeld stond dat er auteursrechten op de foto rusten. Dit verweer is door de rechter eenvoudig verworpen met de opmerking ‘het feit dat er niet bij stond dat er copyright op de foto’s rustte, niet maakt dat de foto’s niet auteursrechtelijk beschermd zijn’.
Dit is gelijk aan hoe de Nederlandse rechter een dergelijke verweer pareert.

Hoe zit het met de betalingsverplichting?

Dit is een vraag die regelmatig wordt gesteld. De fotograaf heeft een opdrachtbevestiging gekregen. Wanneer er contractueel niets met de opdrachtgever over de betalingsverplichting is afgesproken is de opdrachtgever verplicht te betalen nadat de foto is afgeleverd. Door het maken van de foto heb je dan aan je opdracht voldaan.

In de wet is bepaald dat de opdrachtnemer voor werkzaamheden, in opdracht verricht, recht bestaat op een vergoeding. Voor de opdrachtgever ontstaat daarom een betalingsverplichting op het moment dat de foto wordt geleverd. Wanneer wij er van uitgaan dat de foto conform opdracht is kan er een factuur worden gezonden. In de wet is bepaald dat de factuur binnen 30 dagen moet zijn betaald. Zoals de foto wel vaker, bij met name uitgevers, pas later of zelfs helemaal niet wordt gepubliceerd schort de wettelijke betalingsverplichting niet op.

Betaaltermijnen MKB en zzp-er per 1 juli 2017 wettelijk verkort

Met ingang van 1 juli 2017 kunnen in Nederland grote ondernemingen geen langere betaaltermijn dan 60 dagen overeenkomen met midden- en kleinbedrijf en zelfstandig ondernemers die als leverancier of dienstverlener opreden. Overeenkomsten met betaaltermijnen van langer dan 60 dagen worden nietig verklaard. Dit geldt dus ook voor bepalingen in inkoopvoorwaarden, zoals sommige opdrachtgevers hanteren.

Dit houdt in dat dit met name voor fotografen, fotojournalisten en andere beeldmakers gaat gelden. De ellenlange betaaltermijnen (90 tot zelfs 120 dagen die sommige opdrachtgevers menen te kunnen hanteren) zijn daarmee wettelijk van de baan. In de discussies over het al dan niet van kracht zijn van een verplichting tot vergoeding van de wettelijke rente (ook bij contracten) is hiermee eveneens definitief afgerekend.

De betaaltermijn wordt van rechtswege omgezet in een betaaltermijn van 30 dagen. Dit houdt ook in dat de afnemer die de factuur pas na 30 dagen betaalt, van rechtswege wettelijke handelsrente is verschuldigd over de termijn die de 30 dagen overschrijdt.

Tot nu toe kon een betaaltermijn van langer dan 60 dagen overeengekomen worden als dit aantoonbaar voor geen van beide partijen nadelig is. Met name uitgevers, overheden en bouwondernemingen maakten hier gretig gebruik van. Dit is echter met deze maatregel geheel van de baan.

Professional Imaging 2017, achteraf beschouwd

Als er iets deprimerend is dan is het een crisis. Vooral wanneer mensen elkaar gaan vertellen dat er een crisis is. De bestedingen lopen terug, normale vervangingen worden uitgesteld en ook bij de fotograaf loopt het wat minder storm. De fotojournalist zag zich geconfronteerd met dalende inkomsten door fusies en uitgevers die hun afnemers afknepen met lage tarieven, ingegeven door hun overvolle luiers (een echte uitgever doet het namelijk niet in zijn broek). Volle luiers veroorzaakt door de angst voor het “weet-je-wel-dat-het-crisis-is” spook.

Natuurlijk is het ook te danken aan de teruggang van de oplagen, de drukkerijen sluiten ook de een na de ander. Maar of die paar tientjes nu een groot blad kunnen redden..? De reden zou kunnen zijn dat uitgevers proppen A4 tussen de oren hebben en zelfs nog proberen om nieuwe bladen van de grond te trekken. Dat zou de reden zijn dat auteurs ‘niet betaald hoeven te worden’. Auteurs die je inhoud leveren, vaklieden waar je trots op zou moeten zijn.

En zo langzamerhand kwam dan het machtige raderwerk dat economie heet weliswaar niet tot stilstand, maar de raderen draaiden aanmerkelijk minder snel.

In die zin mag het uitzonderlijk  heten dat de bezoekersaantallen constant zijn gebleven. Vanaf de beurs in 2014, het eerste jaar in De Loods in Nijkerk, werden er jaar op jaar rond de 9.000 bezoekers geteld. Het aantal exposanten nam in deze periode zelfs toe. Het is zeer zeker aan de kwaliteit van het gebodene op Professional Imaging te danken dat dit jaar zelfs 9.689 bezoekers werden geteld tegen 8.912 vorig (crisis) jaar.

Google-taks? EU-plannen voor nieuwsuitgevers uitgelekt

De onlangs uitgelekte conceptrichtlijn[1] voor de herziening van het Europese auteursrecht bevestigt de eerder al bekend geworden plannen van de EU ten aanzien van de auteursrechten van de nieuwsuitgevers. Deze herziening zou —het betreft immers een wetvoorstel— als gevolg kunnen hebben dat de nieuwsuitgevers bedrijven als Google en Facebook een vergoeding kunnen vragen voor het openbaren en verveelvoudigen van (delen van) nieuwsberichten.

De achterliggende gedachte is dat de achterblijvende inkomsten van nieuwswebsites op deze manier zullen worden aangepakt. Zij stellen hun berichten op dit moment dikwijls kosteloos ter beschikking en zijn hierdoor dan ook in grote mate afhankelijk van reclame-inkomsten.

De donkere kanten van België

Een keuze uit
Gepubliceerd: 8 augustus 2015

Recentelijk verschenen twee fotoboeken over Belgi

Belgische herfst

Tussen het voorjaar van 1982 en het najaar van 1985 werd België geterroriseerd door de Bende van Nijvel, een groep criminelen die moordend en rovend door de provincie Brabant trok. De Belgische fotograaf Jan Rosseel was zes jaar toen zijn vader vermoord werd door de bende, één van de 28 dodelijke slachtoffers. Dertig jaar later komt hij met een bijzonder boek dat misschien geen nieuw licht werpt op de nooit opgehelderde misdaden maar dat intrigeert van de eerste tot de laatste bladzijde.
Het drietalige boek Belgische herfst heeft als ondertitel Een geconfabuleerde geschiedenis. Confabuleren is een medische term die je kunt vertalen als 'de gaten in het geheugen opvullen', zo vertelde Rosseel bij de presentatie van zijn boek in het FoMu te Antwerpen. Daar is ook tot 4 oktober 2015 een gelijknamige tentoonstelling ingericht.

Vakorganisaties willen rechtszaak aanspannen tegen De Persgroep

De vakorganisaties NVJ, DuPho en de FLA hebben gedreigd De Persgroep voor de rechter te dagen wanneer De Persgroep geen overleg wil voeren over haar nieuwe inkoopvoorwaarden voor freelancers. Tot dusver heeft De Persgroep geen enkele interesse de op 1 juni aangepaste voorwaarden te bespreken met deze organisaties die namens hun achterban overleg willen.

De organisaties schrijven in hun uitnodiging onder meer: ‘Het doel van dit overleg is de Algemene Voorwaarden zodanig te wijzigen dat voornoemde bezwaren (zoals overdracht van rechten en het verbod voor anderen te werken evenals de 'contractbreuk' om je door Pictoright te laten vertegenwoordigen, red) worden weggenomen. Deze uitnodiging ontvangt u tevens in het kader van artikel 6:240 Burgerlijk Wetboek dat ons als beroepsverenigingen de mogelijkheid biedt de Algemene Voorwaarden door de rechter te laten toetsten. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat het zover niet hoeft te komen en hoop ik dat wij elkaar op 2 juli treffen voor een constructief overleg.’

Machiel de Vos

“Vijfentwintig jaar actief geweest als freelance natuurfotograaf, naast mijn baan. Nooit een stockbureau nodig gehad, ik had altijd voldoende werk”, zegt Machiel de Vos met enige voldoening als ik vraag naar zijn eventuele betrokkenheid bij het teloorgaan van het eens grootste natuurstockbureau van ons land. Hij maakte ruim 60 reizen wereldwijd, vaak met zijn vrouw Klaske. Zijn foto’s en reisreportages kwamen in boeken, tijdschriften (o.a. Grasduinen) en kalenders. Langzamerhand doet hij het qua reizen wat rustiger aan, maar een nieuw boek is net uit.

Project

Kort na zijn pensionering zocht Machiel de Vos een nieuw doel als fotograaf. Hij was tot dan projectleider bij een landelijk werkend ingenieursbureau en zijn half april j.l. verschenen fotoboek ‘Havelterzand’ heeft hij ook als project aangepakt. Een flink project, omdat concept, fotografie, vormgeving en eindredactie van hem zijn, en hij het bovendien zelf heeft uitgegeven.
“Je moet er wat voor doen. Mijn projectervaring hielp bij het op de rit zetten van het boek, te beginnen met ‘in welk programma maak je het’? Toevallig ontmoette ik hier een lithograaf die ik nog uit mijn vorige woonplaats kende en hij gaf me een paar nuttige tips. De ontwikkeling van analoog naar digitaal heb ik binnen het Natuur Fotografen Gilde meegemaakt, waarvan ik tot een paar jaar geleden lid was. De overstap naar digitaal zette ik in 2007.

In de wereldhoofdstad van de fotografie

Het is al jaren een buitengewoon plezierige traditie om medio november naar Parijs af te reizen met als hoofdbestemming Paris Photo, 's werelds grootste beurs op het gebied van de fotografie. Van 14 tot en met 17 november vond de 17e editie plaats. En ditmaal deden er 136 fotogaleries en 28 uitgevers en antiquariaten mee uit heel de wereld. Hoeveel bezoekers er waren, kon de beursorganisatie niet zeggen, maar wel had men het over '55.239 entrées' - zeg maar bezoeken.

Vond Paris Photo aanvankelijk plaats in het Carroussel du Louvre, sinds vorig jaar heeft de beurs onderdak gevonden in het majestueuze Grand Palais. Op zonnige dagen valt het licht er schitterend binnen door de enorme glaspartijen die aan een reusachtige plantenkas doen denken en alleen al daarom is het geweldig om daar rond te kunnen lopen. Is het ook niet een beetje terug naar de eeuw waarin de fotografie geboren werd?

Professionele voetbalspelers en het portretrecht

In navolging van de kwestie Cruijff/Tirion (lees hier meer) heeft de Nederlandse rechter (Gerechtshof Amsterdam, 10 december 2013 [1]) zich wederom gebogen over het portretrecht van professionele voetbalspelers.

Diverse spelersverenigingen hebben zich op het standpunt gesteld dat de spelers zich op grond van hun portretrecht (artikel 21 Aw) kunnen verzetten tegen de openbaarmaking van hun portret door uitzending van beelden van nationale of internationale voetbalwedstrijden.

Het Gerechtshof te Amsterdam volgt de spelersverenigingen niet in deze stelling. Het Hof bevestigt, in navolging van de kwestie Cruijff/Tirion (Hoge Raad, 14 juni 2013 [2]), dat het portretrecht geen absoluut verbodsrecht behelst. De geportretteerde kan zich verzetten tegen het openbaar maken van zijn portret zonder zijn toestemming voor zover hij daarbij een redelijk belang heeft.

Nedernigeriaanse perskaart noopt tot dineren

Na onlangs de vacature te hebben gehad waar de fotograaf aan werk kon komen door via een 0900 nummer (€ 1.40 per gesprek) te reageren en dan een antwoordapparaat aan de lijn kreeg is er een nieuwe Nedernigeriaan opgestaan. Enkele fotografen werden verrast met een mail waarin een ‘officiële’ perskaart werd aangeboden. Er waren verschillende tariefstellingen. De 'instantie' die deze 'nieuwe' kaart uitgeeft hanteerde dan ook diverse prijzen voor deze kaarten, van € 50 tot € 85. Onbekend is of dat inclusief dan wel exclusief BTW zou zijn, het vermoeden lijkt gewettigd dat de aanbieder 'zichzelf vrij heeft gesteld' van afdracht van BTW.

Kortom, wanneer je beseft dat er in Nederland toch wel een paar duizend fotografen rondlopen die graag zonder aan de geldende criteria te voldoen aan een 'perskaart' willen komen is dit leuk cashen. Dat de kaart geen enkele erkenning heeft en dus niet meer waarde heeft dan de grondstoffen, papier met inkt er op, lijkt evident.

HUB uitgevers failliet

Het faillissement van HUB Uitgevers is  op dinsdag 27 augustus uitgesproken. De rechter heeft de faillissementsaanvraag geaccepteerd. De toekomst voor het bedrijf is op dit moment erg onzeker en dat lijkt, althans volgens insiders, nog gunstig uitgedrukt.

HUB is een uitgeverij met een groot aanbod van merken en activiteiten. Met een ruime twintig consumenten- en B2B-titels is HUB met haar uitgaven in vrijwel ieder elk segment in de IT-, onderwijs-, gaming- en PC-industrie en in de fotografie vertegenwoordigd. HUB is ondermeer de uitgever van Computer Idee, PCM, Power Unlimited, IGN.nl, PC–Active, Hardware.info, Vives, Androidworld.nl, ZDNET.nl, Java Magazine, Linux Magazine, Network Pro, Focus, Fotomarkt, Inbeeld, Hyped.nl, Discovery Magazine en Media Totaal.

Krimpende kranten

Onlangs heeft het Duitse Springer het merendeel van haar bladen verkocht aan een andere uitgever: 'De nieuwe uitgever versterkt daarmee haar aanbod van bladen' en een zegsman van Springer stelt verder:'Wij kunnen ons hierdoor geheel gaan richten op de beter renderende markt van digitale media.' En tenslotte een ander statement: 'Er werd meer winst gemaakt op digitale uitgaven dan op print.'

Als fotograaf zou ik op dit moment acuut alle openstaande posten gaan innen. De bladen gaan niet goed, waarom zouden ze dat bij de nieuwe eigenaar wel doen? Of heeft deze mogelijk een aparte vennootschap opgericht zodat deze niet meegesleept wordt bij een faillissement? De nieuwe uitgever kan de lezers dan overhevelen naar haar andere bladen en Springer Verlag ontspringt de dans, de uitgeverij geeft zelfs de naam mee.

De top van Springer deelt verder mee dat het een erg moeilijke beslissing was. Wij zien het voor ons, een raad van commissarissen, dozen papieren zakdoekjes opgestapeld op tafel en maar snikken dat het een lieve lust is. Ik weet trouwens niet hoe slim men bij Sanoma is of wordt.

Don Johan en het gevecht tegen de windmolens

Op 14 juni werd er door de Hoge Raad een arrest gewezen in een al lang lopende zaak tussen Johan Cruijff enerzijds als eiser en Uitgeverij Tirion en Guus de Jong (79) anderzijds als verweerders. Hoewel het arrest van groot belang is was deze eigenlijk al min of meer te voorzien. Het is een grondig gemotiveerd arrest waarin de Hoge Raad zich ook uitspreekt over haar overwegingen die bijzonder waardevol zijn.

Geschiedenis

Internationaal sportfotograaf Guus de Jong (79), die een van de meest uitgebreide archieven heeft met een focus op voetbal en wielrennen  werd benaderd door Uitgeverij Tirion om beelden te leveren voor een fotoboek over Johan Cruijff met biografische inslag.

Johan Cruijff heeft echter heel merkwaardige ideeën over fotoauteursrecht, zo schijnt hij ooit tegen Johan Derksen van Voetbal International te hebben gezegd over foto’s waar hij op staat afgebeeld: ‘Die zijn van mij want ik sta er op.’ Cruijff is echter een publiek persoon en heeft net zo veel auteursrechten op dergelijke foto’s als onze Z.K.H. Willem Alexander op de foto’s die voor de media aan het hof zijn gemaakt.

De nieuwe generatie: 06 fotografen in een veranderende wereld

Er is een gezegde 'Alle waar is naar zijn geld'. Onder dat kopje kun je de ‘budget’ 06-fotografen vangen. Er is ook een publiek voor, waarom zou je die realiteit negeren? Struisvogelneigingen?

Er bestaat ook een citaat: "Iedereen heeft het over de prijs, niemand spreekt over de waarde." Ook dit is een realiteit.

Je kunt iemand die in een Skoda wil rijden proberen een Rolls aan te smeren, maar dit getuigt niet van realiteitszin. Aan de andere kant zul je iemand die voor een Rolls kiest nooit, ook niet wanneer je 'm een geweldig prijsvoordeel voorspiegelt, in een Skoda kunnen tillen.

Persoonlijk ben ik blij met budgetfotografen. Het vak houdt ze van de straat en uit mijn vaarwater.

Op zich is er niks mis met budgetfotografen, ik ken de eigenaar van een studio waar vrijwel alleen maar goedkope packshots worden gemaakt, ik ken een schoolfotograaf, ik ken een fotograaf die als printshopboer door het leven gaat. Zij hebben allen wel een miljonairsstatus en leiden een stressloos leven. Ik ken ook doorstressde topfotografen, soms een faillissement nabij.

Recht hebben, recht krijgen en rechtvaardigheid

Als fotograaf die zijn foto’s gebruikt ziet in magazines, dagbladen en websites – om maar eens wat voorbeelden te noemen - zonder dat daarvoor toestemming is gevraagd, staat u volledig in uw recht als u de uitgever of websitehouder aanspreekt vanwege inbreuk op uw auteursrechten.

Maar recht hebben en recht krijgen, dat zijn twee verschillende zaken. Heel vaak worden foto’s op het eerste verzoek wel verwijderd, maar helaas niet altijd. Een veel gehoord verweer is ‘de foto stond op een rechtenvrije site’ of ‘er staat geen copyrightnotice in de foto’.

Met een ‘rechtenvrije site’ wordt door gebruikers zonder uitzondering bedoeld een website waarop foto’s staan afgebeeld die gedownload kunnen worden zonder enige technische of financiële beperking. Dat is iets anders dan wat de auteursrechthebbenden daar onder verstaan, namelijk een website waarop afbeeldingen staan waarbij de vermelding staat dat de auteursrechthebbende toestemming geeft de foto vrij te gebruiken. Rechtenvrije foto’s bestaan in principe niet, wel foto’s waarvan de rechthebbende aan heeft gegeven dat ze gebruikt mogen worden zonder nadere toestemming.

Tirion/Cruijff: een tussenstand binnen de cassatieprocedure

‘Een rijk geïllustreerd aan voetballer Johan Cruijff gewijd fotoboek’ is de inzet van een geschil tussen Johan Cruijff en uitgeverij Tirion dat origineel dateert uit 2003. Kort samengevat bracht Tirion een boek met een fotobiografie van Cruijff op de markt. Cruijff vindt dat Tirion hiervoor toestemming had moeten vragen op grond van zijn portretrecht (art. 21 Auteurswet) en zijn privacyrecht (art. 8 EVRM). Tirion heeft Cruijff aangeboden hem een vergoeding te betalen voor het gebruik van de foto’s waarop hij is afgebeeld. Deze vergoeding heeft Cruijff echter afgewezen.

Er volgde een procedure die inmiddels bij de hoogste nationale rechter is aangekomen; de Hoge Raad der Nederlanden. Hier zal worden beoordeeld of het Hof in haar eerdere beslissing het recht op een juiste manier heeft toegepast. In alle eerdere instanties werd al geoordeeld dat de publicatie van de fotobiografie niet kan worden tegengegaan op basis van de portret- dan wel privacyrechten van Cruijff.

Foto's citeren op een 'Belgische' website

Collega De Jong heeft ooit een foto gemaakt van Jan Wauters die Jan Mulder interviewt. In 2010 verscheen er een biografie over Jan Mulder bij uitgeverij 'De Buitenspelers'. De biografie is geschreven door verschillende auteurs, onder wie W., die het hoofdstuk over de Brusselse jaren van Jan Mulder heeft geschreven. W. is auteur van boeken over voetbal en over artikelen over sport die worden gepubliceerd in Vlaamse en Nederlandse kranten, tijdschriften en op websites.

Getty Images claimt bij uitgever

Libris-boekhandel Broekhuis (Almelo, Hengelo en Enschede), heeft een claim mogen ontvangen van Getty Images, omdat op haar website het omslag stond afgebeeld van een boek met een foto van Getty Images. De uitgever van het boek heeft de rechten hiervoor voldaan, boekhandel Broekhuis toonde de foto echter zonder typografie. Volgens Broekhuis is het gebruikelijk dat promotiemateriaal zo wordt gebruikt én is de foto gebruikt in de juiste context. “De uitgever moet de boekhandel vrijwaren. Ik moet er vanuit kunnen gaan dat de rechten voor alle 12.000 titels die we in huis hebben in orde zijn.” aldus eigenaar Kees Schafrat. De claim van Getty bedraagt ruim € 700.

Bron: Boekblad

Dominique Van Huffel

Hoogstraten, de N14. In het centrum de 'Vrijheid' genaamd. Een lange rij van etablissementen waar het goed toeven is. En aan het einde, of aan het begin, afhankelijk of men vanuit Rijkevorsel komt, dan wel uit Minderhout, staat een helder pand, hier huist 'Zwart/Wit communicatie'. Er is behoorlijk verbouwd, na de deur een trap omhoog naar een entresol of trap af naar een souterrain. Het helder ogend domein waar Dominique Van Huffel bewijst dat een grafisch vakman een uitstekend fotograaf kan zijn.

Dominique kreeg zijn opleiding in de drukkersstad Turnhout, een stad met een traditie van het drukken van kaartspelen. En waar ook de grote en helaas te loor gegane drukkerij en uitgeverij Breepols, die het halve continent van onder andere agenda's en kalenders voorzag, als een der laatsten der Mohikanen de geest moest geven. De naam van het opleidingsinstituut: HoRiTo. Hier bekwaamde hij zich in grafische vormgeving en specialiseerde zich met een extra jaar "reprofotografie". Na zijn legerdienst kwam hij in dienst van 'De Schutter' een naam in de grafische wereld en had het geluk een goede leermeester te treffen. Na een opleiding tot kleuretser-monteur volgde een opleiding in England bij Crossfield. Het digitaliseren-reproduceren van beeldmateriaal met scanners werd zijn grote specialisatie.

Elke dag wordt het werk van fotografen gebruikt zonder hun toestemming

Een opmerkelijke campagne werd gelanceerd door de Franse organisatie Union des Photographes Professionels (UPP).

De UPP wil met de lancering van deze eerste reclamecampagne de problemen van professionele fotografen aan de kaak stellen. De fotografen worden nog steeds worden behandeld alsof zij niets hebben geproduceerd. Elke dag worden hun foto's gebruikt door duizenden mensen (pers, uitgevers, reclame, communicatie), die doen alsof ze het op de vloer hebben aangetroffen. Met dit beeld willen we de economische realiteit: het grof geweld, de respectloosheid waarmee ervaren fotografen worden geconfronteerd. De UPP is gericht op de bescherming en verdediging van de auteurs fotografen. Ondanks een niet aflatende strijd, is het duidelijk dat fotografen professionals zijn niet worden gehoord. De UPP heeft zich uitgesproken voor een imagocampagnebeeld dat shockeert.

Waar zelfstandige journalisten voor ijveren…

Hieronder een aantal voorstellen – lees eisen - om het statuut en de financiële situatie van zelfstandige journalisten te verbeteren. Aanleiding voor deze tekst zijn de sectoriële onderhandelingen die Vlaams Mediaminister Ingrid Lieten onder het motto “talentmanagement” recent heeft opgestart in uitvoering van afspraken die drie jaar terug gemaakt zijn tijdens de Staten-Generaal voor de Media in Antwerpen, een bijeenkomst die indertijd georganiseerd werd door toenmalig Mediaminister Kris Peeters in de nasleep van een aantal zware herstructureringen in de media. Deze tekst richt zich zowel naar de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) met het verzoek deze punten waar nodig naar voor te schuiven tijdens deze onderhandelingen als naar de uitgevers en bevoegde politici om eindelijk werk te maken van zaken die al decennia gevraagd worden.

Het moet me vooreerst van het hart dat ik als lid van de raad van bestuur van VVJ verschillende van onderstaande zaken al meer dan 15 jaar bepleit zonder dat er ondertussen veel veranderd is, zonder dat er überhaupt – op een enkele uitzondering na in het midden van het vorige decennium – zelfs een forum was om over dergelijke dingen te praten met uitgevers. Die vaststelling is enigszins verrassend. Het freelancefenomeen kent sinds de jaren ’70 een sterke opmars. Van de circa 2.300 beroepsjournalisten die lid zijn van de VVJ zijn er momenteel liefst 482 freelancers. In elke studie of tekst over de actuele situatie van de beroepsjournalisten werd de afgelopen jaren de situatie van freelancer bovendien steevast als ondermaats beschreven. Uitdrukkingen zoals “freelancers zijn de paria’s in de media” zijn legio.

Aangifte 2010

Vergeet niet uw aangifte 2010 in te vullen, indien u dit nog niet zou hebben gedaan

Beste Auteur,

De Belgische wetgeving voorziet dat uitgevers en auteurs een vergoeding kunnen ontvangen voor de kopies die er van hun gepubliceerde werken worden gemaakt. Deze vergoeding wordt bij de gebruikers geïnd door Reprobel, waar SOFAM bestuurder van is.

SOFAM stort het aandeel voor de visuele werken op haar beurt door aan haar vennoten op basis van hun aangifte van het gebruik van hun werken in boeken, kranten, tijdschriften, syllabi en andere papieren dragers (affiche, folder, postkaart).

Ter herinnering, de reprografie is niet van toepassing op de kopie van werken op internet, televisie CD, DVD, CD-rom.

Voor meer informatie over de werken die in aanmerking komen voor een vergoeding door deze rechten, kan u via volgende link een korte nota vinden.

Hoger beroep Johan Cruijff tegen Uitgeverij Tirion en Guus de Jong

Het Gerechtshof Amsterdam heeft op 3 januari 2012 arrest gewezen in het hoger beroep van Johan Cruijff c.s. tegen Tirion Uitgevers en Guus de Jong (Tirion c.s.). Het hof acht de vorderingen van Cruijff niet toewijsbaar en bekrachtigde het vonnis. In het kort komt het er in deze zaak op neer dat Cruijff geen redelijk belang heeft om zich te verzetten tegen het fotoboek ‘Johan Cruijff – De Ajacied’. Omdat Cruijff in dit hoger beroep niet heeft gereageerd tegen de afwijzing van zijn merkenrechtelijke vordering, beperkt dit hoger beroep zich tot diverse aspecten van het portretrecht en privacy.

Het portretrecht geeft geen aanspraak op een exclusief exploitatierecht